Stanowisko RIO Gdańsk:
W odpowiedzi na Pana wniosek z dnia 15 marca 2023 r., doręczony do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku w dniu 20 marca 2023 r., dotyczący problematyki związanej z ustaleniem wysokości środków finansowych na nagrody dla nauczycieli za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze, na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli i dodatki motywacyjne, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.
We wstępie wskazać należy, że zasady udzielania wyjaśnień przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Gdańsku w trybie w art. 13 ust. 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2022 r. poz. 1668) określone zostały w komunikacie zamieszczonym na stronie http://www.gdansk.rio.gov.pl/ (w zakładce: Działalność Izby >> Wyjaśnienia w sprawach stosowania przepisów o finansach publicznych >> Informacje ogólne). Wniosek w sprawie udzielenia wyjaśnień winien zawierać opis stanu faktycznego oraz stanu prawnego, na tle których zrodziły się wątpliwości, proponowanego rozwiązania sprawy, ze wskazaniem podstawy prawnej takiego rozwiązania, zaopiniowanego przez obsługę prawną jednostki oraz jasnego wskazania zaistniałych wątpliwości. Wniosek nie może także dotyczyć prośby o wskazanie sposobu rozwiązania konkretnej i indywidualnej sprawy.
Odnosząc się do treści ww. wniosku z przykrością stwierdzam, że nie spełnia on ww. wymogów, jakie zostały przewidziane dla wniosków o udzielenie wyjaśnień w sprawie stosowania przepisów o finansach publicznych, gdyż nie został on zaopiniowany przez obsługę prawną jednostki, co z kolei winno skutkować odmową udzielenia odpowiedzi na zadane pytania.
Niemniej jednak, chcąc ustosunkować się w sposób ogólny do poruszonej w niniejszym wniosku problematyki tut. Izba wskazuje na następujące aspekty prawne.
Zgodnie z przepisem art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 r. poz. 1762 z późn. zm.) specjalny fundusz na nagrody dla nauczycieli za ich osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze tworzy się w wysokości co najmniej 1% planowanych rocznych wynagrodzeń osobowych. Natomiast według art. 70a ust. 1 tej ustawy w budżetach organów prowadzących szkoły wyodrębnia się środki na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli – w wysokości 0,8% planowanych rocznych środków przeznaczonych na wynagrodzenia osobowe nauczycieli. Z obu przytoczonych w piśmie z dnia 15 marca 2023 r. przepisów wynika, że podstawą naliczenia środków ww. funduszów stanowią planowane roczne wynagrodzenia nauczycieli.
Środki na nagrody dla nauczycieli za ich osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze oraz środki na doskonalenie zawodowe nauczycieli powinny być wyodrębnione w uchwale budżetowej jednostek samorządu terytorialnego na dzień 1 stycznia danego roku. W ocenie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku zmiany planowanych rocznych środków przeznaczanych na wynagrodzenia osobowe nauczycieli w trakcie roku budżetowego nie mają wpływu na wysokość środków wyodrębnionych ww. funduszach, gdyż – jak powyżej wskazano – ww. przepisach mowa jest o planowanych wynagrodzeniach. Z tych względów przyjąć należy, że jeżeli przywołana w niniejszym wniosku uchwała Nr XXXVII/222/2009 Rady Powiatu Kwidzyńskiego z dnia 26 października 2009 r. w sprawie uchwalenia regulaminu dla nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego szkół i placówek, dla których organem prowadzącym jest Powiat Kwidzyński, określającego wysokość stawek i szczegółowe warunki przyznawania dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego oraz za warunki pracy, szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw oraz inne regulacje wewnętrzne obowiązujące w jednostce nie zawierają we wskazanym powyżej zakresie przedmiotowym postanowień odrębnych, to przyjąć należy, że zmiana planu finansowego w trakcie roku budżetowego, będąca następstwem wzrostu wynagrodzeń, nie skutkuje koniecznością aktualizacji wysokości środków zgromadzonych w ww. funduszach. Na marginesie uzupełniająco wskazać należy, że inaczej kształtowałaby się sytuacja, gdyby konieczność zmian w budżecie była następstwem naliczenia wynagrodzeń w nieprawidłowej wysokości, wówczas należałoby dokonać odpowiednich korekt w celu spełnienia wymogów, o których mowa w ww. przepisach.
Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa. Na zakończenie uprzejmie proszę, w przypadku składania kolejnego wniosku, o zastosowanie się do wymogów, które stawiane są wnioskom o udzielenie wyjaśnień w sprawach stosowania przepisów o finansach publicznych.
{RIO Gdańsk, 2023-04-06, sygn. RP.063/53/25/1/2023}