Czy wynagrodzenie wypłacone nauczycielom z góry za miesiąc kwiecień, w części nienależnej za czas strajku, może zostać potrącone z wynagrodzenia za miesiąc maj?

Stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze:

W odpowiedzi na pismo z dnia 24 kwietnia 2019 r. w sprawie udzielenia wyjaśnień na następujące pytania:

1. czy prawidłowym, w świetle obowiązujących przepisów prawa, jest pogląd, że za czas strajku pracownikowi nie przysługuje prawo do wynagrodzenia?
2. czy wynagrodzenie wypłacone nauczycielom z góry za miesiąc kwiecień, w części nienależnej za czas strajku, może zostać potrącone z wynagrodzenia za miesiąc maj?

informuję, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Zielonej Górze podziela stanowisko przedstawione we wniosku o udzielenie wyjaśnień.

Zgodnie z art. 80 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 917 z późn. zm.) wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. W aktualnie obowiązującym stanie prawnym za czas strajku pracownikowi nie przysługuje prawo do wynagrodzenia, o czym wprost przesądza art. 23 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r. poz. 174), stanowiący, że cyt.:”W okresie strajku zorganizowanego zgodnie z przepisami ustawy pracownik zachowuje prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia. Okres przerwy w wykonywaniu pracy wlicza się do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy”. Zatem żaden pracodawca, a zwłaszcza taki, który zobowiązany jest – przy dokonywaniu wydatków, w tym związanych z prawem pracy – do stosowania zasad obowiązujących w sektorze finansów publicznych, m.in. zasady wynikającej z art. 44 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 2077 z późn. zm.), nie ma podstawy prawnej do wypłacenia nauczycielom wynagrodzenia za czas strajku. W opinii Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze nie istnieją także przesłanki do wypłaty rekompensaty wynagrodzenia za czas nieświadczenia pracy spowodowany strajkiem pracowniczym.

Kwestia zwrotu wynagrodzenia za czas nieobecności w pracy została uregulowana wyczerpująco w prawie pracy. Z wynagrodzenia za pracę, wypłaconego nauczycielowi, odlicza się w pełnej wysokości kwoty wypłacone w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia z góry.

Jak wskazał Sąd Najwyższy cyt.: „Pracownik otrzymujący wypłatę wynagrodzenia «z góry» powinien liczyć się z obowiązkiem zwrotu wynagrodzenia w każdej sytuacji niewykonywania pracy, chyba że za określony czas z mocy przepisu szczególnego zachowuje do niego prawo” (uchwała Sądu Najwyższego z 8 grudnia 1994 r., sygn. akt I PZP 49/94, opubl.: OSNP 1995/16/202, LEX nr 12005).

Stanowisko prezentowane w udzielonej odpowiedzi nie jest prawnie wiążące, lecz stanowi jedynie prezentację poglądu Izby w sprawie objętej zapytaniem. Niniejsza odpowiedź nie stanowi również wykładni obowiązujących przepisów prawa w zakresie objętym zapytaniem.

{Urząd Gminy Dąbie, 2019-04-24, sygn. -}

{Regionalna Izba Obrachunkowa w Zielonej Górze, 2019-05-07, sygn. RIO.II.K.071.14.2019}