Stanowisko RIO Opole:

Działając na podstawie art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 561) w odpowiedzi na pismo z dnia 8 marca 2018 r. sygn. KW.170.3.2018 dotyczące pytania: czy w świetle art. 35 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r., poz. 2203) oraz art. 10 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 59 ze zm.) można przyjąć rozliczenie przez jednostki dotowane następujących wydatków:

1. koszty dowozu dzieci do szkoły, przedszkola,
2. koszty ubezpieczenia majątku szkoły,
3. koszty ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzonej działalności,
4. koszty obsługi finansowej i prawnej przedszkola prowadzonego przez osobę fizyczną uprzejmie wyjaśniam i informuję, co następuje.

Wstępnie należy wskazać, iż ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych, dalej: u.f.z.o. w art. 35 ust. 1 stanowi, że dotacje, o których mowa w art. 15-21, art. 25, art. 26, art. 28-30 i art. 32, są przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań placówek wychowania przedszkolnego, szkół lub placówek w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym kształcenia specjalnego i profilaktyki społecznej. Dotacje mogą być wykorzystane wyłącznie na:

1) pokrycie wydatków bieżących placówki wychowania przedszkolnego, szkoły i placówki, obejmujących każdy wydatek poniesiony na cele działalności placówki wychowania przedszkolnego, szkoły lub placówki, w tym na:

a) wynagrodzenie osoby fizycznej zatrudnionej, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej, w przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub placówce oraz osoby fizycznej prowadzącej przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę lub placówkę, jeżeli odpowiednio pełni funkcję dyrektora przedszkola, szkoły lub placówki albo prowadzi zajęcia w innej formie wychowania przedszkolnego […]

b) sfinansowanie wydatków związanych z realizacją zadań organu prowadzącego, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe;

2) zakup środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych obejmujących:

a) książki i inne zbiory biblioteczne,

b) środki dydaktyczne służące procesowi dydaktyczno-wychowawczemu realizowanemu w placówkach wychowania przedszkolnego, szkołach i placówkach,

c) sprzęt rekreacyjny i sportowy dla dzieci i młodzieży,

d) meble,

e) pozostałe środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne o wartości nieprzekraczającej wielkości określonej zgodnie z art. 16f ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, dla których odpisy amortyzacyjne są uznawane za koszt uzyskania przychodu w 100% ich wartości w momencie oddania do używania.

Z ust. 2 powołanego przepisu wynika, że przez wydatki bieżące, o których mowa w ust. 1 pkt 1, należy rozumieć wydatki bieżące, o których mowa w art. 236 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

Z treści art. 10 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe wynika, że organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy w szczególności:

1) zapewnienie warunków działania szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki;

2) zapewnienie warunków umożliwiających stosowanie specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci i młodzieży objętych kształceniem specjalnym;

3) wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie:

4) zapewnienie obsługi administracyjnej, w tym prawnej, obsługi finansowej, w tym w zakresie wykonywania czynności, o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2-6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2016 r. poz. 1047 i 2255), i obsługi organizacyjnej szkoły lub placówki:

5) wyposażenie szkoły lub placówki w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do pełnej realizacji programów nauczania, programów wychowawczo-profilaktycznych, przeprowadzania egzaminów oraz wykonywania innych zadań statutowych; 6) wykonywanie czynności w sprawach z zakresu prawa pracy w stosunku do dyrektora szkoły lub placówki.

Z ust. 4 powołanego przepisu wynika, że obowiązek zapewnienia wykonywania czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 4, nie dotyczy organów prowadzących szkoły i placówki, które na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, nie są obowiązane do stosowania zasad rachunkowości określonych tą ustawą.

Każdorazowo zatem beneficjent dotacji a w ślad za nim organ dotujący powinien oceniać poniesiony przez jednostkę wydatek przez pryzmat wskazanych powyżej przepisów. W ocenie tut. Izby kryterium dopuszczalności poniesienia wydatku z dotacji uwarunkowane jest powiązaniem danego wydatku z procesem kształcenia, wychowania i opieki.

Wobec powyższego, analiza powołanych regulacji prawnych wskazywałaby na trafność przedstawionego przez Gminę Dobrodzień stanowiska w zakresie wydatków na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzonej działalności jako niewpisujących się w realizację zadań placówek wychowania przedszkolnego, szkół lub placówek w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym kształcenia specjalnego i profilaktyki społecznej. Finansowanie takiego działania nie jest niezbędne dla zapewnienia prawidłowości procesu edukacyjnego ani ciągłości funkcjonowania placówki.

Uznać należy, że w powyższym zakresie nie mieszczą się także wydatki na zapewnienie obsługi finansowej w zakresie czynności, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo oświatowe, dotyczących podmiotów, które nie są obowiązane do stosowania zasad rachunkowości wynikających z ustawy o rachunkowości (art. 10 ust. 4 ustawy Prawo oświatowe). Natomiast obsługa finansowa w pozostałym zakresie oraz obsługa administracyjna, w tym prawna została przewidziana w katalogu wydatków, które mogą zostać sfinansowane z dotacji (art. 35 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o finansowaniu zadań oświatowych w związku z art. 10 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo oświatowe). Ponadto tut. Izba wskazuje, że koszty związane z ubezpieczeniem majątku szkoły należałoby ocenić jako działania zmierzające do zapewnienia właściwej realizacji procesu kształcenia, wychowania i opieki poprzez zagwarantowanie jego ciągłości choćby w przypadku wystąpienia zdarzenia losowego. Istniałaby zatem możliwość pokrycia tego wydatku z dotacji. Jednak ostateczna decyzja odnośnie zakwalifikowania konkretnego wydatku, będzie należeć do organu udzielającego dotacji. Analogicznie należy potraktować wydatki na zapewnienie obsługi prawnej.

Dodatkowo informuję, że w zakresie pierwszego z zagadnień dotyczącego transportu dzieci do szkoły, tut. Izba udzielała wyjaśnień w piśmie z dnia 24 października 2012 r., sygn. NA.I-0221-23/2012 dostępnym w Biuletynie Informacji Publicznej (www.bip.rio.opole.pl, zakładka Udzielanie wyjaśnień >>> Udzielone wyjaśnienia w 2012 roku). Wyjaśnienia te mimo zmiany stanu prawnego zachowują aktualność.

Przedstawiając powyższe należy zaznaczyć, że wyjaśnienia Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu nie stanowią wiążącej wykładni prawa.

{RIO Opole, 2018-04-11, sygn. NA.III-0221-9/2018}