Stanowisko RIO Kielce:
Wnioskiem z dnia 04.03.2020 roku, doręczonym na adres Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach w dacie 05.03.2020 roku, zwrócił się Pan o udzielenie odpowiedzi na pytania:
1. Czy istnieje możliwość prawna stosowania łącznie różnych kryteriów różnicujących stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, np.:
– od liczby mieszkańców zamieszkujących w nieruchomości od 1 do 2 osób włącznie, – od gospodarstwa domowego – w przypadku, gdy nieruchomość zamieszkuje co najmniej 3 osoby?
2. Czy można ustalić (zróżnicować) zwolnienia w części z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi kompostujących bioodpady w kompostowniku przydomowym od:
– mieszkańca proporcjonalnie do liczby osób zamieszkujących na nieruchomości, i,
-gospodarstwa domowego?
Odpowiadając na te pytania, wskazać należy na następujące okoliczności. Zgodnie z art. 6j ust. 2 ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r. poz. 2010 ze zm.), dalej u.c.p.g. – w przypadku nieruchomości, o której mowa w art. 6c ust. 1, rada gminy może uchwalić jedną stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od gospodarstwa domowego.
Jak wynika z art. 6j ust. 2a u.c.p.g., rada gminy może zróżnicować stawki opłaty w zależności od powierzchni lokalu mieszkalnego, liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość, odbierania odpadów z terenów wiejskich lub miejskich, a także od rodzaju zabudowy.
Ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1579), dokonano zmiany u.c.p.g. Ustawa weszła w życie z dniem 6 września 2019 roku.
Zgodnie z art. 1 pkt 12 lit. a) powołanej wyżej ustawy z dnia 19 lipca 2019 r., w art. 6j w ust. 2a u.c.p.g. dodano zdanie drugie w brzmieniu: „Rada gminy może stosować łącznie różne kryteria różnicujące stawki oplaty.”
Jak wynika z uzasadnienia projektu w/w ustawy zmieniającej, aby umożliwić bardziej elastyczne korzystanie z kryteriów różnicujących stawki opłaty w gminach oraz związkach międzygminnych, w art. 6j doprecyzowano ust. 2a oraz dodano ust. 2b. Zatem rada gminy (zgromadzenie związku) może wybrać metodę ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od gospodarstwa domowego, m.in. z uwzględnieniem różnicowania stawki opłaty w zależności od liczby zamieszkujących go osób. Powyższe potwierdza stanowisko Ministra Klimatu zaprezentowane w piśmie Nr DGO-III.050.72.2019.MK z dnia 19.12.2019 roku.
Zgodnie z art. 1 pkt 13 lit. e) powołanej wyżej ustawy z dnia 19 lipca 2019 r., w art. 6k u.c.p.g., po ust. 4 dodano ust. 4a w brzmieniu: „4a. Rada gminy, w drodze uchwały, zwalnia w części z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi kompostujących bioodpady stanowiące odpady komunalne w kompostowniku przydomowym, proporcjonalnie do zmniejszenia kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z gospodarstw domowych”.
Jak wynika z uzasadnienia projektu w/w ustawy zmieniającej, zmiana polegająca na dodaniu ust. 4a w art. 6k umożliwi zwolnienie z części opłaty właścicieli nieruchomości, którzy zagospodarowują bioodpady stanowiące odpady komunalne w kompostownikach przydomowych.
Należy zauważyć, że ustawodawca nie wskazał, na czym opisana w art. 6k ust. 4a u.c.p.g. proporcjonalność ma polegać. W ocenie tutejszej izby, powinna być ona uzależniona od metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi wybranej w uchwale podjętej na podstawie art. 6k ust. 1 u.c.p.g. Zatem wskazana we wniosku o udzielenie odpowiedzi metoda zróżnicowania zwolnienia w części z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi kompostujących bioodpady w kompostowniku przydomowym winna być uzależniona od metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Nadto wyjaśniam, że podjętą Uchwałą Nr VI/38/2019 Zgromadzenia Ekologicznego Związku Gmin Dorzecza Koprzywianki z dnia 2 sierpnia 2019 roku dokonano wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości tej opłaty i ustalenia stawek opłat za pojemniki.
Jak wynika z § 1 ust. 1 uchwały Zgromadzenia, w przypadku odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości na których zamieszkują mieszkańcy, dokonuje się wyboru metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od gospodarstwa domowego, zróżnicowanej w zależności od liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość i od rodzaju zabudowy.
Zgodnie z § 6, Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogloszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Świętokrzyskiego, z mocą obowiązującą od 1 stycznia 2020 roku. Przedmiotowa uchwała została uznana przez Kolegium tutejszej Izby za zgodną z prawem. Zawarte w niej uregulowania, w tym dotyczące zagadnień wskazanych we wniosku o udzielenie wyjaśnienia, są zgodne z wymogami u.c.p.g., według stanu na dzień 1 stycznia 2020 roku, tj. od dnia obowiązywania niniejszej Uchwały Zgromadzenia.
Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.
{RIO Kielce, 2020-04-07, sygn. Wl.54.17.2020}