Stanowisko RIO Białystok:

Odpowiadając na wniosek nr OR.007.2.2020 z dnia 31 marca 2020 r. o udzielenie wyjaśnienia w zakresie kontrasygnowania czynności prawnych na podstawie dołączonego upoważnienia, Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku wyraża następujące stanowisko w sprawie.

Upoważnienie z dnia 27 lutego 2020 r. (poświadczone za zgodność z oryginałem dołączono do pisma), w którym Pani Elżbieta Ożarowska – Inspektor w Referacie Finansowym Urzędu Gminy Turośń Kościelna została upoważniona do kontrasygnaty czynności prawnych mogących spowodować powstanie zobowiązań pieniężnych, zostało podpisane przez Skarbnika Gminy Ryszardę Wojszel. Zgodnie z informacją wynikającą z pisma, w dniu 27 lutego 2020 r. Pani Wojszel została odwołana przez Radę Gminy ze stanowiska Skarbnika i przeszła na emeryturę.

Na podstawie art. 46 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. 2019 poz. 506 ze zm.) jeżeli czynność prawna może spowodować powstanie zobowiązań pieniężnych, do jej skuteczności potrzebna jest kontrasygnata skarbnika gminy lub osoby przez niego upoważnionej. Cytowany przepis wskazuje wprost, że kontrasygnaty udziela skarbnik jst lub osoba przez niego upoważniona. W obowiązującym stanie prawnym wyłącznie skarbnik jst ma prawo upoważnić do dokonania kontrasygnaty inne osoby. Kierownik jednostki ani żadna inna osoba lub organ nie ma w tym zakresie uprawnień.

Należy zauważyć, że podstawą uprawnienia osoby upoważnionej do kontrasygnaty jest uprawnienie tego kto udzielił upoważnienia. Jeżeli skarbnik jst został odwołany i nie ma już takiego prawa, nie może ono przysługiwać osobie przez niego upoważnionej. Co należy podkreślić, w przedstawionym stanie faktycznym upoważnienie do kontrasygnaty czynności prawnych zostało udzielone przez skarbnika w dniu jego odwołania i ma być ono stosowane „w czasie nieobecności” skarbnika. Wskazania wymaga, że odwołanie skarbnika z funkcji nie skutkuje jego „nieobecnością” lecz powoduje wakat na stanowisku, który należy obsadzić stosownie do art. 18 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym. Stąd w cenie Izby Obrachunkowej przywołane w piśmie upoważnienie do kontrasygnaty nie może być obecnie uznane za skuteczne.

W obecnie obowiązującym systemie prawa brak jest podmiotu upoważnionego do wydawania wiążącej wykładni przepisów prawa, dlatego niniejsze stanowisko proszę potraktować jako niewiążącą opinie prawną.

{Urząd Gminy Turośń Kościelna, 2020-03-31, sygn. OR.007.2.2020}
{Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku, 2020-04-14, sygn. RIO.II-025-10/20}