Stanowisko RIO Białystok:

Odpowiadając na wniosek z dnia 26.03.2020 r. otrzymany w dniu 26.03.2020 r. o udzielenie wyjaśnienia w zakresie stosowania przepisów o finansach publicznych i zawarte w nim pytania Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku wyraża następujące stanowisko w sprawie.

Zgonie z art. 60 ust. 1 ustawy z 4.02.2011 r. o opiece na dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2020 r. poz. 326; dalej jako ustawa) podmioty prowadzące żłobek lub klub dziecięcy lub zatrudniające dziennych opiekunów oraz osoby, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy, mogą otrzymać na dziecko objęte opieką w żłobku lub klubie dziecięcym, lub przez dziennego opiekuna dotację celową z budżetu gminy. Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 listopada 2017 r. sygn. akt II GSK 573/16 przez pojęcie „dziecko objęte opieką” należy rozumieć dziecko „przyjęte do placówki, a nie faktycznie w niej przebywające w określonej liczbie dni czy godzin.

Za przyjęciem takiej wykładni przepisu art. 60 ust. 1 ustawy o opiece przemawia przede wszystkim samo brzmienie tego przepisu oraz treść przepisu ust. 2, który upoważniając radę gminy do określenia wysokości i zasad ustalania oraz rozliczania dotacji celowej nie wskazuje dodatkowych kryteriów, poza kryterium ustalonym w ust. I, w szczególności kryteriów związanych z faktycznym pobytem dziecka w placówce.

Za przyjęciem przez ustawodawcę takiego rozumienia określenia „dziecko objęte opieką” przemawia też np. brzmienie art. 3a ust. 1 ustawy, w którym określone zostały dane, które musi przedstawić rodzić ubiegający się o objęcie dziecka opieką w żłobku lub klubie dziecięcym albo przez dziennego opiekuna. W przepisie tym chodzi niewątpliwie o przyjęcie dziecka do placówki (lub objecie opieką przez dziennego opiekuna), a nie o zrealizowanie faktycznego pobytu dziecka w placówce.

Również w uzasadnieniu projektu ustawy o opiece znalazło się sformułowanie, że „obecnie instytucjonalną opieką nad dziećmi jest objętych niecałe 2% dzieci w wieku 0 – 3 lata. „, z którego to sformułowania wynika, że przez objęcie opieką ustawodawca rozumie przyjęcie dziecka do placówki, a nie jego faktyczny w niej pobyt. ”

Analogiczne stanowisko dotyczące pojęcia „dziecko objęte opieką” zajął WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 13 października 2011 r., sygn. akt I SA/Po 613/11 (publ. http ://orzeczenia.nsa.gov.p),

Biorąc pod uwagę powyższe, zasadnym wydaje się stwierdzenie, że w okresie czasowego zawieszenia funkcjonowania żłobków w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COY1D-19 na podstawie polecenia wydanego przez Wojewodę Podlaskiego w dniu 11.03.2020 znak ZK-I.967.16.2020.BT w związku z art. 11 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U,2020 poz. 374), podmiotom prowadzącym żłobek lub klub dziecięcy lub zatrudniające dziennych opiekunów oraz osoby, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt ! ustawy, należy się dotacja celowa na dotychczasowych zasadach na dziecko objęte opieką w żłobku lub klubie dziecięcym, lub przez dziennego opiekuna, o ile rodzic lub żłobek nie wykreśliło dziecka z danej placówki w tym okresie lub działalność nie została zawieszona w CEIDG.

Idąc przedstawionym tokiem rozumowania, należy przyjąć, że dotacje przekazane za miesiąc marzec nie powinny być pomniejszone o dni zawieszenia działalności żłobków, klubów dziecięcych. Przepisem kierunkowym w tej materii może być art. 15e ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVlD-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, z którego wynika, że „w przypadku czasowego ograniczenia lub czasowego zawieszenia funkcjonowania żłobka, klubu dziecięcego lub dziennego opiekuna w celu przeciwdziałania COVID-19, otrzymane na zapewnienie funkcjonowania tego żłobka, klubu dziecięcego lub dziennego opiekuna dotacje celowe z budżetu państwa oraz środki z Funduszu Pracy przyznane na realizację programów, o których mowa w art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2020 r. poz. 326) nie podlegają zwrotowi”.

W obecnie obowiązującym systemie prawa brak jest podmiotu upoważnionego do wydawania wiążącej wykładni przepisów prawa, dlatego niniejsze stanowisko proszę potraktować jako niewiążącą opinie prawną.

{Urząd Miasta Bielsk Podlaski, 2020-03-26, sygn. -}
{Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku, 2020-04-02, sygn. RIO.II-025-7/20}