Stanowisko RIO Opole:

Działając na podstawie art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 2137 ze zm.) w odpowiedzi na wniosek o udzielenie wyjaśnienia, czy wydatki z tytułu dodatkowych jednorazowych premii
dla wszystkich pracowników danego przedszkola niepublicznego z okazji Świąt Wielkanocnych, Święta Edukacji Narodowej oraz Świąt Bożego Narodzenia, mogą zostać uznane jako poniesione na cele działalności tej placówki w zakresie kształcenia, wychowania i
opieki, w tym profilaktyki społecznej i pokryte z dotacji oświatowej,

uprzejmie wyjaśniam i informuję, co następuje:

Na wstępie wskazać należy, że zgodnie z definicją zawartą w art. 126 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. 2021 r., poz. 305 ze zm.) dotacjami są podlegające szczególnym zasadom rozliczania środki z budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz z państwowych funduszy celowych przeznaczone na podstawie tej ustawy, odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych, na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań publicznych.

Na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1930 ze zm.; dalej: u.f.z.o.) niepubliczne przedszkole niebędące przedszkolem specjalnym otrzymuje na każdego ucznia z budżetu gminy dotację w wysokości równej podstawowej kwocie dotacji dla przedszkoli, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na takiego ucznia niepełnosprawnego przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej dla gminy, jeżeli to przedszkole spełnia wymienione w przepisie warunki.

Stosownie do brzmienia art. 35 ust. 1 u.f.z.o. dotacje, o których mowa w art. 15-21, art. 25, art. 26, art. 28-3la i art. 32, są przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań placówek wychowania przedszkolnego, szkół lub placówek w zakresie kształcenia, wychowania iopieki, w tym kształcenia specjalnego i profilaktyki społecznej. Dotacje mogą być wykorzystane wyłącznie na:

1) pokrycie wydatków bieżących placówki wychowania przedszkolnego, szkoły i placówki, obejmujących każdy wydatek poniesiony na cele działalności placówki wychowania przedszkolnego, szkoły lub placówki, w tym na:

a) roczne wynagrodzenie osoby fizycznej zatrudnionej na podstawie umowy o pracę w przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub placówce w przeliczeniu na maksymalny wymiar czasu pracy (…),

aa) roczne wynagrodzenie osoby fizycznej zatrudnionej na podstawie umowy cywilnoprawnej w publicznym lub niepublicznym przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub placówce oraz osoby fizycznej prowadzącej publiczne lub niepubliczne przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę lub placówkę, jeżeli odpowiednio pełni funkcję dyrektora przedszkola, szkoły lub placówki albo prowadzi zajęcia w innej formie wychowania przedszkolnego — w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kwot określonych w lit. a,

b) sfinansowanie wydatków związanych z realizacją zadań organu prowadzącego, o których mowa w art. 10 ust. I ustawy – Prawo oświatowe, oraz zadania, o którym mowa w art. 83 ust. 6 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. z 2011 r. poz. 1212),

2) pokrycie wydatków na zakup środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (…).

Wobec powyższego podkreślić należy, że ustawodawca zezwolił na finansowanie z dotacji wyłącznie takich wydatków, które związane są z realizacją zadań placówki wychowania przedszkolnego, szkoły lub placówki w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym kształcenia specjalnego i profilaktyki społecznej. Zatem przyznanie sfinansowanej z dotacji oświatowej premii dla pracowników powinno być bezpośrednio związane z realizacją przez nich zadań danej placówki oświatowej. W doktrynie podkreśla się, że wydatkom ponoszonym bezpośrednio na działalność dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą należy przeciwstawić wydatki ponoszone pośrednio na taką działalność. Możliwość pokrycia takich wydatków ocenia się na ogół negatywnie. Należy wykazać ścisły związek pomiędzy kształceniem, wychowaniem i opieką a działalnością dydaktyczno-wychowawczo-opiekuńczą szkoły (zob. A. Olszewski, D. Pietrzykowska, G. Pochopień, K. Tusiński [w:] Finansowanie zadań oświatowych. Komentarz, red. M. Pilich, Warszawa 2020, art. 35). Przywołać należy stanowisko zaprezentowane w uzasadnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 26 sierpnia 2020 r. (sygn. akt I SA/Bk 136/20), zgodnie z którym premia świąteczna oraz premia KEN nie służą realizacji celów dotacji.

W ocenie tutejszej Izby wypłata wszystkim pracownikom premii z okazji Świąt Bożego Narodzenia, Świąt Wielkanocnych oraz Święta Edukacji Narodowej nie służy realizacji celów dotacji oświatowej i nie powinna zostać uznana jako poniesiona na cele działalności placówki w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej.

Przedstawiając powyższe należy zaznaczyć, że wyjaśnienia Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu nie stanowią wiążącej wykładni prawa.

{RIO Opole, 2022-02-24, sygn. NA.III-422-4/2022}