Stanowisko RIO Lublin:

W odpowiedzi na wniosek z 25 marca br. o udzielenie wyjaśnienia w zakresie stosowania przepisów o finansach publicznych uprzejmie wyjaśniam, że zgodnie z przepisami art. 9 ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1983 z późn. zm.) jednostki samorządu terytorialnego mogą tworzyć instytucje kultury. Podmioty te posiadają osobowość prawną (art. 14 ust. 1) i samodzielnie prowadzą gospodarkę środkami finansowymi i mieniem, na podstawie przepisów art. 27 ust. 1 tej ustawy. Kolejne postanowienia tego aktu prawnego zawarte w art. 27 ust. 3 i 4 wskazują, że podstawą gospodarki finansowej instytucji kultury, jako osoby prawnej należącej do sektora finansów publicznych, jest plan finansowy, opracowany w szczegółowości określonej w art. 31 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2077 z późn. zm.).

Zgodnie z tym przepisem w planie finansowym instytucji kultury należy wyodrębnić:

1) przychody z prowadzonej działalności,
2) dotacje z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego,
3) koszty, w tym:
a) wynagrodzenia i składki od nich naliczane,
b) płatności odsetkowe wynikające z zaciągniętych zobowiązań,
c) zakup towarów i usług,
4) środki na wydatki majątkowe,
5) środki przyznane innym podmiotom,
6) stan należności i zobowiązań na początek i koniec roku,
7) stan środków pieniężnych na początek i koniec roku.

Odnosząc się do przedstawionego w Pani wniosku pytania, dotyczącego obowiązku stosowania przez samorządową instytucję kultury klasyfikacji budżetowej, należy mieć na uwadze przepis art. 39 ustawy o finansach publicznych. Nie wskazano w nim kręgu podmiotów zobowiązanych do stosowania klasyfikacji budżetowej, a określony zakres przedmiotowy – w odniesieniu do środków objętych budżetem państwa i budżetami jednostek samorządu terytorialnego oraz jednostek budżetowych, a także środków będących w dyspozycji innych jednostek sektora finansów publicznych – nie kształtuje normy przesądzającej o obowiązku stosowania klasyfikacji, stanowi natomiast delegację zobowiązującą ministra finansów do wydania rozporządzenia dotyczącego klasyfikacji całości środków publicznych, będących w dyspozycji każdej jednostki sektora finansów publicznych wymienionej w art. 9 ustawy o finansach publicznych.

Trzy rodzaje podziałek, ustalonych wydanym na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 39 ust. 4 rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1053 z późn. zm.), są otwarte na potrzeby ewentualnego posługiwania się nimi przez mające osobowość prawną samorządowe jednostki sektora finansów publicznych, jednak w praktyce nie wszystkie jednostki zobowiązane są do stosowania podziałek wynikających z klasyfikacji budżetowej, która niewątpliwie jest jednym z podstawowych instrumentów zapewniających jawność i przejrzystość finansów publicznych.

Wobec braku wyraźnych zapisów w ustawie o finansach publicznych określających podmioty zobowiązane do stosowania klasyfikacji budżetowej i zawartego w § 5 ww. rozporządzenia w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych – postanowienia, że szczegółowość stosowania podziałek klasyfikacji w planowaniu, rachunkowości i sprawozdawczości ustalają odrębne przepisy, o obowiązku stosowania klasyfikacji budżetowej pośrednio przesądzają przepisy rozporządzeń wykonawczych do ustawy o finansach publicznych, regulujące zasady prowadzenia gospodarki finansowej jednostek i zakładów budżetowych (klasyfikacja w planowaniu), regulujące szczegółowe zasady rachunkowości budżetowej (klasyfikacja w ewidencji) i przepisy rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej. W wydanych rozporządzeniach Minister Finansów odnosi obowiązek stosowania klasyfikacji budżetowej w planowaniu, ewidencji i sprawozdawczości jedynie do ograniczonej grupy jednostek sektora finansów publicznych:

– państwowych i samorządowych jednostek budżetowych oraz samorządowych zakładów budżetowych (planowanie, ewidencja, sprawozdawczość), państwowych funduszy celowych i agencji wykonawczych (sprawozdawczość).

W związku z tym, że przepisy powszechnie obowiązującego prawa nie zobowiązują instytucji kultury do stosowania klasyfikacji budżetowej, samorządowa instytucja kultury, jaką jest GOK w Puchaczowie – zdaniem Izby – nie ma obowiązku stosowania podziałek klasyfikacyjnych wynikających z ww. rozporządzenia Ministra Finansów. Nie mniej jednak gmina, która utworzyła instytucję kultury i udziela jej dotacji, może pomocniczo sugerować zaprezentowanie danych ujętych w planie finansowym i sprawozdaniu z jego wykonania, według podziałek klasyfikacji budżetowej. Wymóg ten jednak, o ile zostanie wprowadzony, ma raczej charakter organizacyjny niż prawny.

Jednocześnie informuję, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Lublinie, prowadząc działalność informacyjną, instruktażową i szkoleniową przedstawia wyłącznie swoje stanowisko i nie jest upoważniona do wydawania rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach ani do dokonywania wiążącej wykładni przepisów prawa.

Końcowo przypominam, że składany do Izby wniosek o udzielenie wyjaśnienia w zakresie stosowania przepisów o finansach publicznych powinien zawierać wskazanie przepisu z zakresu finansów publicznych budzącego wątpliwości interpretacyjne, nie może dotyczyć prośby o wskazanie sposobu rozwiązania konkretnej i indywidualnej sprawy oraz powinien być podpisany przez kierownika danego podmiotu.

{RIO Lublin, 2019-04-03, sygn. RIO – I – 430/11/19}