Prognozowanie w WPF wartości wolnych środków na lata przyszłe

Stanowisko RIO Kielce:

W dniu 27.09.2021 roku doręczony został do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach wniosek, w którym zwrócił się Pan o udzielenie o udzielenie odpowiedzi na pytanie:

Czy można prognozować w WPF wartości wolnych środków, zgodnie z art. 217 ust. 2 pkt 6 i 8, nie tylko dla roku bieżącego, ale również dla lat następnych, w oparciu o dane historyczne j.s.t?

Odpowiadając na to pytanie wskazać należy przede wszystkim na to, że prognozowane w WPF przychody przeznaczone na sfinansowanie deficytu planowanego przez j.s.t. nie tylko dla roku bieżącego, ale również dla lat następnych nie tylko muszą być powiązane z właściwymi źródłami finansowania – w tym m.in. określonymi w art. 217 ust. 2 pkt 6 i 8 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2021 r. poz. 305 ze zm.) ale również stosownie do art. 226 ust. 1 pkt 3-5 w.w. ustawy powinny być realistyczne.
Sposób ustalania przychodów, które zgodnie z art. 217 ust. 2 pkt 6 i 8 w.w. ustawy mogą stanowić źródło finansowania planowanego przez j.s.t. deficytu nie pozwala w ocenie RIO w Kielcach na prognozowanie w WPF w sposób realistyczny wartości przychodów z w.w. źródeł w perspektywie czasowej wykraczającej poza rok budżetowy oraz rok następujący po bieżącym roku budżetowym – z zastrzeżeniem zaistnienia w j.s.t. niżej wskazanej sytuacji dotyczącej środków finansowych, o których mowa w art. 217 ust. 2 pkt 8 w.w. ustawy.
Wynika to z tego, że podstawą ustalenia wartości w.w. przychodów są rozliczenia uwzględniające parametry określone w art. 217 ust. 2 pkt 6 i 8 w.w. ustawy. Istotnym elementem rozliczeń przeprowadzanych zgodnie z dyspozycją w.w. przepisów są m.in. środki pieniężne znajdujące się na rachunku bieżącym budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

I tak: zgodnie z art. 217 ust. 2 pkt 6 w.w. ustawy wolne środki odpowiadają nadwyżce środków pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu jednostki samorządu terytorialnego wynikającej z rozliczeń wyemitowanych papierów wartościowych, kredytów i pożyczek z lat ubiegłych; Natomiast przychody finansujące deficyt wskazane w art. 217 ust. 2 pkt 8 w.w. ustawy to niewykorzystane środki pieniężne na rachunku bieżącym budżetu, wynikające z rozliczenia dochodów i wydatków nimi finansowanych związanych ze szczególnymi zasadami wykonywania budżetu określonymi w odrębnych ustawach oraz wynikające z rozliczenia środków określonych w art. 5 ust. 1 pkt 2 i dotacji na realizację programu, projektu lub zadania finansowanego z udziałem tych środków.

Wobec takiego jak wymaga ustawodawca w art. 217 ust. 2 pkt 6 i 8 w.w. ustawy sposobu ustalania kwot w.w przychodów mogących finansować deficyt nie jest w ocenie RIO w Kielcach możliwe w sposób realistyczny ustalenie jak kształtować się będą na rachunku bieżącym budżetu kwoty wynikające z w.w. rozliczeń w dłuższej perspektywie czasowej niż rok następujący po bieżącym roku budżetowym.
Wyjątkiem od tej reguły, dotyczącym jednak wyłącznie środków finansowych wskazanych w art. 217 ust. 2 pkt 8 w.w. ustawy, jest wystąpienie takiej sytuacji faktycznej (uzasadnionej np. zawartymi umowami lub harmonogramem wykorzystania tych środków), która pozwala na uznanie realistyczności finansowania planowanego również w dłuższej perspektywie deficytu środkami z w.w. źródła. W takim jednak przypadku, zdaniem RIO w Kielcach, niezbędne jest uzasadnienie w objaśnieniach do w.p.f. realistyczności dysponowania przez j.s.t. w.w. środkami finansującymi planowany deficyt w kolejnych latach prognozy – w tym wskazanie na jakich podstawach oparte zostały przyjęte w tym zakresie założenia.

Dodatkowo – nawiązując stricte do treści pytania wskazać należy, że sposób ustalania kwot przychodów mogących finansować deficyt określony w art. 217 ust. 2 pkt 6 i 8 w.w. ustawy nie pozwala też na planowanie kwot tych przychodów w oparciu o „ dane historyczne” – co eliminuje ten sposób planowania kwot przychodów mogących finansować deficyt jako uwzględniający przesłankę realistyczności WPF.

Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.

{Urząd Miasta Kielce, 2021-09-24, sygn. -}
{RIO Kielce, 2021-10-22, sygn. WI.54.50.2021}