Stanowisko RIO Lublin:
W odpowiedzi na otrzymane od Pana dwa pisma z 31 maja 2019 r., które wpłynęły do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Lublinie 5 czerwca 2019 r., uprzejmie wyjaśniam, że tut. Izba przychyla się do Pana stanowiska, co do wystawiania odrębnych upomnień na każdego z zobowiązanych solidarnie (w tym małżonków) do zapłaty podatku od nieruchomości i egzekwowania kosztów doręczonego upomnienia od tego zobowiązanego (małżonka), któremu doręczono upomnienie.
Współwłaściciele, będący osobami fizycznymi (w tym małżonkowie) odpowiadają solidarnie za podatek od nieruchomości, co oznacza, że każdy z nich jest zobowiązanym z tego tytułu i odpowiada zarówno z majątku wspólnego jaki i odrębnego, na zasadach wynikających z przepisów art. 91 i art. 92 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900).
Z kolei zgodnie z przepisami art. 15 § 2 w związku z art. 1a pkt 20 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2018 r. poz. 1314 z późn. zm.), koszty upomnienia obciążają zobowiązanego (którym jest – w myśl przepisów art. la pkt 20 cytowanej ustawy – m. in. osoba fizyczna, która nie wykonała w terminie obowiązku o charakterze pieniężnym), przy czym obowiązek uiszczenia kosztów upomnienia powstaje z chwilą jego doręczenia i koszty te podlegają ściągnięciu w trybie określonym dla kosztów egzekucyjnych (wyroki WSA w Warszawie z: 20.09.2006 r. III SA/Wa 1676/06 i z 16.05.2016 r. III SA/Wa 2646/15).
Przepisy prawa nie zawierają odrębnych regulacji dotyczących wystawiania upomnień współwłaścicielom (w tym małżonkom zobowiązanym solidarnie), którzy nie regulują zobowiązania podatkowego oraz egzekwowania kosztów ich doręczenia tym osobom. Stąd też należy zastosować ogólne zasady postępowania wobec podatników, którzy nie regulują zobowiązań podatkowych.
Argumentem przemawiającym za przesłaniem upomnienia każdemu z małżonków jest prawo do podniesienia zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej, w przypadku braku uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia, na podstawie przepisów art. 33 § 1 pkt 7 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Niedopełnienie tej czynności obliguje z kolei organ egzekucyjny do umorzenia z urzędu postępowania egzekucyjnego, stosownie do przepisów art. 59 § 1 pkt 7 tej ustawy (wyrok WSA w Warszawie z 17.09.2009 r. VIII SA/Wa 215/09).
Uwzględniając powołane przepisy – w ocenie tut. Izby – organ podatkowy egzekwuje należny podatek od dłużnika, po uprzednim przesłaniu temu zobowiązanemu upomnienia, a przypisu kosztów upomnienia dokonuje na koncie podatkowym w momencie wpłaty, zgodnie z przepisami § 17 ust. 2 pkt 1 lit. b i § 20 pkt 2 lit. b rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 października 2010 r. w sprawie zasad rachunkowości oraz planów kont dla organów podatkowych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 208, poz. 1375).
Jednocześnie przypominam, że celem upomnienia jest skłonienie zobowiązanego do dobrowolnego wykonania obowiązku, ma ono na celu jedynie przypomnienie i nie jest ono elementem egzekucji.
W sytuacji gdy po doręczeniu upomnień obu współwłaścicielom, jeden z nich zapłaci należny podatek bez kosztów doręczonego upomnienia, wpłatę należy rozksięgować w pierwszej kolejności na poczet kosztów doręczenia upomnienia wpłacającemu, zgodnie z przepisami art. 62 § la Ordynacji podatkowej.
Końcowo informuję, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Lublinie, prowadząc działalność informacyjną, instruktażową i szkoleniową przedstawia wyłącznie swoje stanowisko i nie jest upoważniona do dokonywania wiążącej wykładni przepisów prawa.
{RIO Lublin, 2019-06-27, sygn. RIO II-022/19/2019}