Pytanie:

Gmina Lubiewo w znacznej części finansuje realizowany przez Społeczny Komitet remont muru przykościelnego oraz przy cmentarnego znajdującego się w centrum miejscowości Lubiewo. Pieniądze wydatkowane na ten cel pochodzą z funduszu sołeckiego. Propozycję podziału środków funduszu sołeckiego rokrocznie uchwala zebranie wiejskie. Stan muru zagrażał bezpieczeństwu mieszkańców, bowiem znajduje się on bezpośrednio przy dwóch głównych ciągach pieszych w miejscowości gminnej tj. przy ul. Hallera i ul. Wojska Polskiego w Lubiewie. Do tej pory Gmina wydatkowała środki na remont muru, na podstawie opinii RIO z dnia 10.09.2012 r. ze względów ochrony zdrowia i życia mieszkańców i zapewnienia bezpieczeństwa w centrum miejscowości. Nie bez znaczenia była również potrzeba zachowania ładu przestrzennego, bowiem cmentarz znajduje się na wzniesieniu, a chodniki i ulice są obniżone o około 1,5 m. Do tej pory wykonane zostały niezbędne prace eliminujące zagrożenie bezpieczeństwa mieszkańców.

W związku z powyższym proszę o opinię w tej kwestii, tj. czy Gmina może wydatkować pieniądze z Funduszu Sołeckiego miejscowości Lubiewo na mur przycmentarny, realizując zadanie własne jakim jest zachowanie ładu przestrzennego gminy.

Stanowisko RIO Bydgoszcz:

W odpowiedzi na pismo z dnia 29 października 2020 r. znak Fn.300.1.20, dotyczące możliwości finansowania z funduszu sołeckiego remontu muru przykościelnego, Regionalna Izba Obrachunkowa w Bydgoszczy (dalej Izba) działając na podstawie art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2137) wskazuje, że zgodnie z treścią art. 2 ust. 6 ustawy z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz. U z 2014 r., poz. 301 ze zm.), środki funduszu przeznacza się na realizację przedsięwzięć, które są zadaniami własnymi gminy, służą poprawie warunków życia mieszkańców sołectwa i są zgodne ze strategią rozwoju gminy. Jednocześnie oceniając możliwość finansowania zadania ze środków budżetu Gminy należy wskazać, że na podstawie przepisu art. 216 ust. 2 pkt. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869 ze zm.) wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego są przeznaczone na realizację zadań określonych w odrębnych przepisach, a w szczególności na zadania własne tych jednostek.
W orzecznictwie regionalnych izb obrachunkowych wskazuje się obecnie jednolicie, że w zw. z powyższymi przepisami co do zasady niedozwolone jest ponoszenie kosztów ze środków finansowych jednostek samorządu terytorialnego, dotyczących obcych środków trwałych, tzn. takich do którego dana jednostka nie posiada tytułu prawnego, gdyż w tym przypadku nie mamy do czynienia z zadaniem publicznym w rozumieniu przepisów ustaw samorządowych. Pismo z 10 września 2012 r., do którego Pani Wójt się odwołuje również odnosi się do możliwości finansowania wyłącznie zadań własnych gminy, zatem przy obecnej interpretacji przepisów finansowanie remontu obcego środka trwałego jest niemożliwe z budżetu gminy, w tym również z funduszu sołeckiego.

Niemniej Izba wskazuje, że Gmina Lubiewo ma uprawnienie do przyznawania dotacji na ochronę zabytków i w przeszłości udzielała również dotacji na prace konserwatorskie kościoła w Lubiewie. Zatem nawet jeżeli nie jest możliwe sfinansowanie remontu muru, jeżeli nie jest on objęty opieką konserwatora zabytków, to Gmina w pewnej części dofinansowuje zabytek kościelny na podstawie przepisów szczególnych.

Przedstawiając powyższe, informuję jednocześnie, że stanowisko zaprezentowane w piśmie nie jest prawnie wiążącą wykładnią obowiązujących przepisów prawa, a stanowi jedynie pogląd tutejszej Izby w zakresie zagadnień objętych zapytaniem.

{Urząd Gminy Lubiewo, 2020-10-29, sygn. Fn.300.1.20}

{RIO Bydgoszcz, 2020-11-24, sygn. RIO-NR.K-432-24/2020}