Stanowisko RIO Opole:

W odpowiedzi na pismo z dnia 26 czerwca 2012 r. sygn. Fn.3040.12.2012 uzupełnione pismem z dnia 12 lipca 2012 r. w sprawie udzielenia wyjaśnienia odnośnie możliwości zawierania przez samorządowy zakład budżetowy umowy leasingu ze spłatą ze środków własnych na 3 kolejne lata informuję, co następuje.

Wstępnie należy zauważyć, iż samorządowy zakład budżetowy zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz ustawy 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym nie posiada osobowości prawnej, jest jednostką organizacyjną gminy, która działa w oparciu o obowiązujące przepisy, w tym statut zakładu.

Stosownie do art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o finansach publicznych, samorządowy zakład budżetowy odpłatnie wykonuje zadania, pokrywając koszty swojej działalności z przychodów własnych a podstawą gospodarki finansowej samorządowego zakładu budżetowego jest roczny plan finansowy. Wszelkie czynności dokonywane przez kierownika zakładu, odbywają się z upoważnienia Wójta Gminy, na podstawie art. 47 ustawy o samorządzie gminnym.

Nie ulega wątpliwości, że zawarcie umowy w formie leasingu operacyjnego ze spłatą rat leasingowych w trzech kolejnych latach kreuje zobowiązanie wykraczające poza roczny plan finansowy przez co nie znajduje podstaw w upoważnieniu posiadanym przez kierownika zakładu budżetowego, określonym § 1 zarządzenia nr 124/2011 Wójta Gminy z dnia 3 października 2011 r., m.in. do zaciągania zobowiązań w imieniu Gminy w ramach planu finansowego zakładu, podejmowania czynności obejmujących bieżące funkcjonowanie zakładu i wykonywania zadań statutowych oraz składania oświadczeń woli w imieniu Gminy w zakresie działalności kierowanym samorządowym zakładem budżetowym.

W związku z tym, do zawarcia umowy leasingowej, kreującej zobowiązania wymagalne w następnych latach budżetowych (z tytułu opłat czynszu leasingowego – będących wydatkami bieżącymi), potrzebne jest upoważnienie organu stanowiącego w oparciu o przepisu art. 18 ust. 2 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym, który stanowi, że do wyłącznej właściwości rady gminy należy określenie wysokości sumy, do której wójt może samodzielnie zaciągnąć zobowiązanie.

Uprawnienie do zaciągania zobowiązań organ wykonawczy (wójt) może przenieść na kierownika jednostki organizacyjnej (kierownika zakładu), ale tylko w granicach upoważnienia otrzymanego od rady gminy. Zgodnie z art. 47 ustawy o samorządzie gminnym, kierownicy jednostek organizacyjnych gminy nie posiadający osobowości prawnej działają jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez wójta. Umowa leasingowa (przedstawiona w Państwa piśmie) jest umową wieloletnią, co oznacza, że wydatki związane z realizacją tej umowy będą musiały być ujęte w planach finansowych kolejnych lat, w których ponoszone będą płatności z tytułu leasingu – tj. w planach finansowych zakładu budżetowego.

Stosownie do art. 226 ust. 3 i 4 ustawy o finansach publicznych, umowa leasingu wykraczająca poza rok budżetowy powinna być ujęta w załączniku do uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej jednostki samorządu terytorialnego.

Należy zauważyć, iż zawarcia umowy w formie leasingu operacyjnego nie należy utożsamiać z czynnością zakupu środka trwałego (jak zawarto w Państwa piśmie), a raty z tytułu opłat czynszu w leasingu operacyjnym, pobierane za używanie ciągnika, stanowią wydatek bieżący zakładu budżetowego.

{RIO Opole, 2012-08-16, sygn. NA.III.-0221-16-1/2012}