Zasady obciążania kosztami wychowania przedszkolnego

Stanowisko RIO Łódź:

W odpowiedzi na pismo zawierające wniosek o udzielenie wyjaśnienia odnośnie stosowania przepisu art. 50 ust. 2 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych – uprzejmie informuję:

Ze skierowanego do Izby pisma wynika, ze uczniowie będący mieszkańcami gminy korzystają z wychowania przedszkolnego w publicznym przedszkolu, dla którego organem prowadzącym jest inna gmina Uczniowie nie uczęszczali do przedszkola w okresie wakacji, gdyż rodzice w lipcu nie zgłosili dzieci do przedszkola, natomiast w sierpniu przedszkole miało przerwę wakacyjną z uwagi na konieczność udzielenia urlopu wypoczynkowego nauczycielom.

Gmina otrzymuje noty księgowe z tytułu wychowania przedszkolnego z kilku gmin, które odmiennie stosują art. 50 ust. 2 ustawy. Niektóre gminy pomijają miesiące wakacyjne w notach obciążeniowych uznając, że skoro uczeń nie uczęszczał do przedszkola w okresie lipiec – sierpień, to nie ma podstaw do obciążenia gminy miejsca zamieszkania ucznia kosztami wychowania przedszkolnego za ten okres.

W rej sytuacji powstała wątpliwość:

  1. Czy gmina prowadząca przedszkole publiczne, powinna obciążyć kosztami wychowania przedszkolnego gminę, w której uczeń mieszka za miesiące lipiec i sierpień, jeżeli w tym okresie dziecko nie uczęszczało do przedszkola z powodów innych niż zamknięte przedszkole (np. rodzice dziecka z własnej woli zdecydowali o pozostawieniu dziecka w domu)?
  2. Czy gmina prowadząca przedszkole publiczne, powinna obciążyć kosztami wychowania przedszkolnego gminę, w której uczeń mieszka za miesiące lipiec i sierpień, jeżeli w tym okresie dziecko nie uczęszczało do przedszkola z powodu zamknięcia przedszkola w tym okresie z uwagi na brak kadry nauczycielskiej (urlopy) lub zaplanowane remonty, albo inne sytuacje występujące po stronie przedszkola uniemożliwiające uczęszczanie?.

W ocenie jednostki przepis art. 50 ust. 2 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych umożliwia gminie prowadzącej przedszkole, obciążyć gminę miejsca zamieszkania ucznia kosztami wychowania przedszkolnego jedynie za okres, w którym uczeń ten faktycznie uczęszczał do przedszkola, w tym również za okres wakacyjny (lipiec i sierpień). Użyte w art. 50 ust. 2 ustawy wyrażenie „uczęszcza”, należy rozpatrywać literalne, a więc z punktu widzenia języka. Słownik języka polskiego PWN wskazuje, że „uczęszczać”, oznacza „często lub stale gdzieś bywać”, „dokądś chodzić lub brać w czymś udział”. Dodatkowo wnioskodawca powołuje przepis art 130 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe, który umożliwia przyjęcie dziecka do innego przedszkola w okresie wakacji, nawet gdy dziecko formalnie jest zapisane w innym przedszkolu

Zgodnie z art. 50 ust. 2 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych jeżeli do placówki wychowania przedszkolnego prowadzonej przez gminę uczęszcza uczeń objęty wychowaniem przedszkolnym do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończy 6 lat. niebędący jej mieszkańcem, który nie jest uczniem niepełnosprawnym, gmina, której mieszkańcem jest ten uczeń, pokrywa koszty wychowania przedszkolnego (ego ucznia w wysokości równej odpowiednio podstawowej kwocie dotacji dla przedszkoli, o które/ mowa w art. 12 ust. 3, podstawowej kwocie dotacji dla szkól podstawowych, w których zorganizowano oddział przedszkolny, o której mowa w art. 12 ust. 2, lub podstawowej kwocie dotacji dla innych form wychowania przedszkolnego, określonej dla gminy, w której uczeń uczęszcza do placówki wychowania przedszkolnego, pomniejszonej o kwotę dotacji, o której mowa w art. 53 ust. 1. przewidzianej na ucznia na dany rok budżetowy.

Biorąc pod uwagę konotację językowy przytoczoną przez wnioskodawcę w swoim stanowisku, należy zaznaczyć, że wyrażenie „często lub stale gdzieś bywać” lub „dokądś chodzić lub brać w czymś udział” definiują pojęcie „uczęszczać” świadczy o ciągłym charakterze ww, czynności. O świadomości ustawodawcy o takim charakterze pojęcia świadczy również ustawowy schemat prowadzenia placówki wychowania, w tym wychowania przedszkolnego. Przykładowo, zgodnie z treścią art 153 ust. 1 Prawa oświatowego Postępowanie rekrutacyjne do publicznych przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w publicznych szkołach podstawowych i publicznych innych form wychowania przedszkolnego przeprowadza się co roku na kolejny rok szkolny na wolne miejsca w publicznym przedszkolu, w oddziale przedszkolnym w publicznej szkole podstawowej lub w publicznej innej formie wychowania przedszkolnego.

Zgodnie natomiast z art 31 ust. 1 ustawy o Prawie Oświatowym: wychowanie przedszkolne. obejmuje dzieci od początku roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 3 lata, do końca oku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat. Wychowanie przedszkolne jest realizowane w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz w innych formach wychowania przedszkolnego

Jeżeli zatem placówka znajdująca się na terenie sąsiedniej gminy przyjęła dziecko zamieszkujące inną gminę, należy przyjąć, że zasadniczo dziecko „uczęszcza” do przedszkola przez cały rok szkolny, chyba że opiekun prawny złoży wniosek o rezygnację z miejsca. Innymi słowy, dziecko jest objęte wychowaniem przedszkolnym, o którym mowa w art. 50 ust. 2 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, przez cały okres roku szkolnego, w którym placówka umożliwia dziecku aktywne uczestnictwo w takim wychowaniu.

Należy podkreślić, że zgodnie z art. 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2019 i w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkól i publicznych przedszkoli – Dz. U. z 2019 r. poz. 502: Przedszkole funkcjonuje przez cały rok szkolny, z wyjątkiem przerw ustalonych przez organ prowadzqcy przedszkole (…). Rok szkolny jest natomiast pojęciem ustawowym, którego zakres został określony w ustawie Prawo oświatowe (Dz.U.2021.1082 t.j. z dnia 2021.06.17). Zgodnie z art. 94 przedmiotowej ustawy, rok szkolny we wszystkich szkołach i placówkach rozpoczyna się z dniem 1 wrześnio każdego roku, o kończy z dniem 31 sierpnia następnego roku. Okres lipca i sierpnia wlicza się zatem do roku szkolnego.

Zatem, odnosząc się do punktu 1 zawartego w opisie problemu przedstawionego przez wnioskodawcę, w zakresie, w jakim placówka przedszkolna znajdująca się w innej gminie funkcjonuje podczas okresu wakacyjnego, taka placówka jest uprawniona do obciążenia kosztami wychowania przedszkolnego gminę, w której uczeń mieszka.

Biorąc jednak pod uwagę stan faktyczny przytoczony w punkcie 2 opisu problemu, należy stwierdzić, ze gmina prowadząca przedszkole publiczne nie jest uprawniona do obciążenia kosztami wychowania przedszkolnego gminę zamieszkania ucznia. Trzeba zauważyć, ze w okresie zamknięcia przedszkola ze względu na braki kadrowe lub kwestie techniczne (np. zaplanowane remonty) uczniowie nie mają możliwości uczestnictwa w wychowaniu przedszkolnym prowadzonym przez elaną placówkę Ciężko zatem mówić o „objęciu wychowaniem przedszkolnym” w tym okresie przez gminę prowadzącą placówkę przedszkolną, co oznacza, że w tym okresie art. 50 ust. 2 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych nie znajduje zastosowania. Innymi słowy, w okresie zamknięcia placówki przedszkolnej z jednego z ww. powodów, uczeń me uczęszcza do placówki wychowania przedszkolnego, ponieważ nie ma możliwości faktycznego uczestnictwa w ramach wychowania przedszkolnego.

Regionalna Izba Obrachunkowa w Lodzi informuje jednocześnie, że stanowisko przedstawione w niniejszym piśmie udzielone zostało w ramach prowadzonej przez Izbę działalności informacyjnej i nie ma mocy wiążącej.

{RIO Łódź, 2022-10-20, sygn. WA 4120-30/2022-w}