Stanowisko RIO Gdańsk:

w odpowiedzi na Pana pismo z dnia 22 marca 2021 r. (znak: OŚ.6232.5.21.2021), doręczone do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku w dniu 23 marca 2021 r. za pośrednictwem platformy ePUAP, odnoszące się do problematyki związanej z zakresem danych zawartych w deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

We wstępie wskazać należy, że zgodnie z art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2019 r. poz. 2137) do zadań izb należy udzielanie wyjaśnień na wystąpienia podmiotów wymienionych w art. 1 ust. 2 ustawy w sprawach dotyczących stosowania przepisów ustawy o finansach publicznych. Zasady udzielania wyjaśnień przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Gdańsku w ww. trybie określone zostały w komunikacie zamieszczonym na stronie http://www.gdansk.rio.gov.pl/ (w zakładce: Działalność Izby >> Wyjaśnienia w sprawach stosowania przepisów o finansach publicznych >> Informacje ogólne). Wniosek w sprawie udzielenia wyjaśnień winien zawierać opis stanu faktycznego oraz stanu prawnego, na tle których zrodziły się wątpliwości, proponowanego rozwiązania sprawy, ze wskazaniem podstawy prawnej takiego rozwiązania, zaopiniowanego przez obsługę prawną jednostki oraz jasnego wskazania zaistniałych wątpliwości. Wniosek nie może także dotyczyć prośby o wskazanie sposobu rozwiązania konkretnej i indywidualnej sprawy.

Odnosząc się do treści ww. wniosku z przykrością stwierdzam, że nie spełnia on ww. wymogów, jakie stawiane są wnioskom o udzielenie wyjaśnień w zakresie stosowania przepisów o finansach publicznych, albowiem nie został złożony we wskazanej powyżej formie, nie został zaopiniowany przez obsługę prawną jednostki oraz w istocie stanowi prośbę o wskazanie sposobu rozwiązania konkretnej i indywidualnej sprawy.

Ustosunkowując się jednak ogólnie do poruszonej ww. piśmie problematyki, tut. Izba wskazuje na następujące aspekty prawne.

Stosownie do treści przepisu art. 6n ust. 1 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 1439 z późn. zm.) rada gminy, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego obliczenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ułatwienia składania deklaracji, określi, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego:

1) wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości, z uwzględnieniem art. 6m ust. 1a i 1b ww. ustawy, obejmujący objaśnienia dotyczące sposobu jej wypełnienia, informacje wskazane w art. 13 ust. 1 i 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1 ze zm.) oraz pouczenie, że deklaracja stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego; uchwała zawiera także informację o terminach i miejscu składania deklaracji;
2) warunki i tryb składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności:
a) ich format elektroniczny oraz układ informacji i powiązań między nimi zgodnie z przepisami o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne,
b) sposób ich przesyłania za pomocą środków komunikacji elektronicznej,
c) rodzaje podpisu elektronicznego, którym powinny być opatrzone.

Ponadto zgodnie z ust. 2 wyżej powołanego przepisu rada gminy w uchwale, o której mowa w jego ust. 1, może określić wykaz dokumentów potwierdzających dane zawarte w deklaracji o wysokości opłaty za niezbędne do określenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, zaś zgodnie z ust. 1b ww. przepisu rada gminy określając wzór deklaracji może wymagać podania następujących danych:

1) imienia i nazwiska lub nazwy właściciela nieruchomości oraz adresu miejsca zamieszkania lub siedziby;
2) adresu nieruchomości;
3) danych stanowiących podstawę zwolnienia z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi;
4) numeru telefonu właściciela nieruchomości;
5) adresu poczty elektronicznej właściciela nieruchomości;
6) innych informacji niezbędnych do wystawienia tytułu wykonawczego;
7) informacji dotyczących posiadania kompostownika przydomowego i kompostowania w nim bioodpadów stanowiących odpady komunalne.

Korelacja wyżej powołanych przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach prowadzi zatem do wniosku, że deklaracja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi ma służyć obliczeniu wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, a także zawierać dane, które są niezbędne do określenia jej wysokości oraz określać wysokość tej opłaty. Zakres danych, których podania wymagać może organ uprawniony do określenia wzoru deklaracji, ustala wyżej powołany przepis art. 6m ust. 1b ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

W ocenie tut. Izby informacje w sprawie wyrażenia zgody na weryfikację danych złożonych w deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, na co zresztą zwrócono uwagę w ww. piśmie, mają ułatwić obsługę mieszkańców i służyć kontroli danych wskazanych w deklaracji, a nie stanowić podstawę do ustalenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Z wyżej powołanych względów wprowadzenie w treści deklaracji takiego zapisu wykracza poza zakres upoważnienia ustawowego, określonego przywołanymi powyżej przepisami prawa.

Niezależnie od powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 6q ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku z gminach w sprawach dotyczących opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 z późn. zm.). W myśl tego przepisu uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta.

Przepis art. 272 pkt 3 ustawy – Ordynacja podatkowa stanowi z kolei, że organy podatkowe pierwszej instancji mają obowiązek dokonywania czynności sprawdzających, mających na celu ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami. Z wyżej powołanego przepisu wynika zatem, że organ wykonawczy gminy jest uprawniony i zarazem zobowiązany do weryfikacji danych wskazanych w deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w zakresie określonym w wyżej powołanym przepisie i nie ma obowiązku uzyskania uprzedniej zgody podmiotu składającego deklarację na dokonanie takich czynności.

Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.

Odnosząc się z kolei do kwestii związanej z dopuszczalnością wprowadzenia takiego rozwiązania na gruncie przepisów regulujących kwestię ochrony danych osobowych, wskazać należy, że żaden z przepisów ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych nie przewiduje uprawnień do udzielania wyjaśnień w wyżej wskazanej materii. Natomiast na podstawie art. 57 ust. 1 lit. e i g Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz. Urz. UE.L Nr 119, str. 1, z późn. zm.) w zw. z § 21 pkt 5 i 8 Zarządzenia nr 19/2019 Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych z dnia 6 listopada 2019 r. w sprawie: nadania statutu Urzędowi Ochrony Danych Osobowych, możliwym pozostaje wystąpienie do Urzędu Ochrony Danych Osobowych z wnioskiem o udzielenie informacji w powyżej wskazanym zakresie przedmiotowym.

Mając powyższe na uwadze poddaję Panu pod rozwagę skierowanie stosownego wniosku w ww. sprawie.

Jednocześnie uprzejmie proszę o stosowanie się w przyszłości do wymogów, które stawiane są wnioskom o udzielenie wyjaśnień w zakresie stosowania przepisów o finansach publicznych.

{Urząd Miasta Kartuzy, 2021-03-22 , sygn. OŚ.6232.5.21.2021}
{RIO Gdańsk, 2021-04-07 , sygn. RP/0441/37/15/1/2021}