Stanowisko RIO Kielce:

Szanowny Panie Prezydencie, wnioskiem z dnia 26.07.2021 roku, doręczonym na adres Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach w dacie 04.08.2021 roku, zwrócił się Pan o udzielenie wyjaśnienia na pytanie sformułowane w następujący sposób:

„Mając na względzie konieczność spełnienia warunku z 243 ust. 3b pkt 1 ustawy o finansach publicznych oraz to, iż umowa pożyczki (nowe zobowiązanie) przewiduje okresową nieodwołalną rewizję wysokości marży, której wysokość zostanie zaproponowana przez bank bezpośrednio przed kolejnymi terminami rewizji, tj. za 3 do 5 lat oraz każdorazowe zawarcie aneksu potwierdzającego jej wysokości dla kolejnego okresu odsetkowego, istnieje wątpliwość co do metody wyliczenia łącznego kosztu obsługi długu nowego zobowiązania, a tym samym zaciągnięcia tego typu zobowiązania przez gminę.

Należy równocześnie nadmienić, iż na dzień przeprowadzenia transakcji umowa pożyczki oferowana przez Bank zakłada oszczędności w całym okresie kredytowania, niepewny jest jedynie element przyszłej rewizji marży, realizowanej na zasadach zbliżonych do umowy zawartej z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym. Niepewność polega na braku możliwości przewidzenia przyszłej sytuacji rynkowej, od której uzależniona będzie rewizja marży przez bank. Rewizja marży, w zależności od sytuacji makroekonomicznej, może być rewizją zmniejszającą lub zwiększającą koszty tego instrumentu finansowego w okresie długoterminowym. Pierwsza rewizja marży byłaby prawdopodobnie za trzy lata od zawarcia przedmiotowej umowy”.

Z opisu zdarzeń przyszłych zawartych we wniosku o udzielenie wyjaśnienia wynika, że gmina zamierza:

– zaciągnąć pożyczkę bankową, oprocentowaną wg zmiennej stopy procentowej opartej o WIBOR oraz marżę podlegającą okresowej rewizji (aktualizacji jej wysokości) w trakcie trwania umowy,

– dokonać wcześniejszej spłaty rat istniejących zobowiązań z tytułu kredytów, których termin spłaty przypada po roku budżetowym.

Przede wszystkim należy zauważyć, że zasady udzielania wyjaśnień przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Kielcach określone zostały w Zarządzeniu Nr 2/2012 Prezesa RIO z dnia 12 lipca 2012 roku, zamieszczonym na stronie bip.kielce.rio.gov.pl. ( w zakładce: Działalność RIO w Kielcach » Działalność Informacyjna). Zgodnie z nim przedmiotem wniosku o udzielenie wyjaśnień nie może być pytanie o wskazanie sposobu rozwiązania konkretnej I indywidualnej sprawy.

Z powyższej przyczyny, co do zasady, tut. Izba uprawniona jest do odmowy ustosunkowania się do Pana wniosku. Odpowiadając jednakże na postawione pytanie, wskazać należy na następujące okoliczności.

Problem przedstawiony we wniosku sprowadza się do wyliczenia i porównania łącznego kosztu obsługi długu w całym okresie spłaty istniejących zobowiązań, zaplanowanych do wcześniejszej spłaty podlegających restrukturyzacji z łącznym kosztem obsługi długu w całym okresie spłaty planowanej do zaciągnięcia pożyczki bankowej, w celu zastosowania przepisów art. 243 ust. 3b pkt 1 w związku z ust. ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2021 r. poz. 305 ze zm.), dalej u.f.p, zgodnie z którymi – ograniczenia określonego w ust. 1 nie stosuje się także do następującej wyłącznie w roku budżetowym, na który uchwalono budżet, wcześniejszej spłaty zobowiązań, która przypadałaby po roku budżetowym, na który uchwalono budżet środkami pochodzącymi z nowego zobowiązania, jeżeli obniża to łączny koszt obsługi długu w całym okresie spłaty. Ustalenie spełnienia warunku określonego w ust. 3b pkt 1 następuje na podstawie danych przedstawianych przez jednostkę samorządu terytorialnego, przy czym, określając łączny koszt obsługi długu związany z danym zobowiązaniem, należy uwzględnić koszty, które jednostka jest obowiązana zapłacić, w szczególności odsetki, opłaty i prowizje.

Aby ustalić, że nowe zobowiązanie obniża łączny koszt obsługi długu w całym okresie spłaty w stosunku do zobowiązań podlegających restrukturyzacji, muszą one zawierać tożsame elementy stanowiące podstawę do wyliczenia tych kosztów. Przykładowo możliwe jest porównanie kosztu zmiennej stopy procentowej opartej o WIBOR powiększony o marżę banku w przypadku zobowiązań podlegających restrukturyzacji, do tej samej zmiennej stopy procentowej opartej o WIBOR powiększony o marżę banku w stosunku do nowego zobowiązania. Przyjęcie rozbieżnych metod do wyliczenia kosztu tych zobowiązań w umowach zawartych z bankami, może prowadzić do braku możliwości ustalenia, że nastąpiło obniżenie łącznego kosztu obsługi długu w całym okresie spłaty, a w konsekwencji spełnienia wymogów art. 243 ust. 3b pkt 1 w związku z ust. 5 u.f.p.

{Urząd Miasta Kielce, 2021-07-26, sygn. -}
{RIO Kielce, 2021-08-23, sygn. WI.54.37.2021}