Stanowisko RIO Białystok:
Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku odpowiadając na pismo z dnia 04.01.2018 roku, otrzymane w dniu 09.01.b.r. i zawarte w nim pytanie uprzejmie wyjaśnia co następuje.
Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi, poza elementami wymienionymi w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ochronie zwierząt – w art. lla ust.2, może zawierać również inne działania zmierzające do zapobiegania bezdomności zwierząt np. akcje edukacyjne, konkursy, festyny. Wprowadzenie zapisu „w szczególności”, przy opisie elementów Programu, daje gminom możliwość podejmowania dodatkowych działań. Ustawodawca w trybie art. 11 ust 3a w zw. z ust. 5 i 1 art.11 w/w ustawy nadał gminom również uprawnienia podejmowania akcji sterylizacji i kastracji zwierząt, które posiadają właścicieli, z jednoczesnym wskazaniem, ze koszty realizacji Programu ponosi gmina. W związku z tym ów Program winien zawierać wskazanie wysokości środków finansowych przeznaczonych na jego realizację oraz sposób wydatkowania tych środków. Użyte przez ustawodawcę określenie „sposobu wydatkowania środków finansowych”, oznacza przedstawienie w Programie, jako obligatoryjnego elementu, sposobu rozdysponowania puli środków finansowych przeznaczonych na poszczególne cele i założenia przyjęte w programie. Czym innym jest wskazanie sposobów realizacji celów programu, a czym innym konkretne i jednoznaczne ustalenie w ramach przewidzianych środków sposobów ich wydatkowania, które z oczywistych względów powinny być zgodne z celami i przyjętymi założeniami programu. Przez określenie sposobów wydatkowania należy rozumieć wskazanie konkretnych form ich wykorzystania, ukierunkowanych na osiągnięcie celów programu.
Zgodnie z definicją dotacji, określoną w przepisach ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 roku, poz. 2077), każda dotacji ma służyć finansowaniu realizacji zadań publicznych, które istnieją w dacie jej otrzymania, a więc nie zostały jeszcze wykonane.
Wobec powyższego gmina może ponieść koszty zabiegów sterylizacji i kastracji psów i kotów, pochodzących z terenu danej gminy, w formie dotacji celowej, przy czym zasady udzielania dotacji celowej z budżetu gminy na zabiegi, o których mowa w piśmie, winny być szczegółowo określone w uchwale danej gminy.
Warunkiem skorzystania z dofinansowania przez właścicieli zwierząt z zabiegów sterylizacji i kastracji zwierząt może być prawidłowo wypełniony wniosek złożony do Gminy. Z kolei Gmina winna zawrzeć umowę z konkretnym zakładem leczniczym na dofinansowanie przeprowadzenia zabiegów sterylizacji i kastracji zwierząt. Po podpisaniu umowy właściciele zwierząt będą mogli przeprowadzić zabieg w danej lecznicy weterynaryjnej. Gmina w uchwale może określić procentowo koszt dofinansowania zabiegów, wskazując jednocześnie górną granicę wysokości pokrywanych kosztów.
Ponadto środki finansowe na realizacje zabiegów kastracji i sterylizacji zwierząt mających właścicieli mogą być wydatkowane poprzez zlecanie zadań publicznych wraz z udzielaniem dotacji, zgodnie z ustawą z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2016 r., poz. 1817) czy też świadczenia usług i dostaw, zgodnie z ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 z późn. zm.).
W obecnie obowiązującym porządku prawnym brak jest podmiotów upoważnionych do wydawania wiążącej wykładni przepisów prawa. Wobec tego niniejsze stanowisko w sprawie proszę potraktować jako niewiążącą opinię prawną.
{Urząd Miasta Hajnówki, 2018-01-04, sygn. -}
{Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku, 2018-02-05, sygn. RIO.II.025-2/18}