Stanowisko RIO Kielce:

W odpowiedzi na Pana wniosek z dnia 21.07.2022 r. o udzielenie wyjaśnienia w przedmiocie wypłaty ekwiwalentu dla strażaka OSP za działania ratownicze, szkolenia i ćwiczenia uprzejmie informuję, że:

Stosownie do treści art. 15 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 2490 ze zm.), strażak ratownik ochotniczej straży pożarnej, który uczestniczył w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu, otrzymuje, niezależnie od otrzymywanego wynagrodzenia, ekwiwalent pieniężny, wypłacany z budżetu gminy. Wysokość ekwiwalentu jest ustalana uchwałą rady gminy. Przy czym nie może przekroczyć 1/175 przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego brutto, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego przed dniem ustalenia ekwiwalentu pieniężnego, naliczanego za każdą rozpoczętą godzinę od zgłoszenia wyjazdu z jednostki ochotniczej straży pożarnej.

Mając powyższe na względzie przyjąć należy, że w sytuacji opisanej we wniosku o udzielenie wyjaśnienia, należy wypłacić ekwiwalent w pełnej wysokości stawki godzinowej za udział strażaka ratownika OSP w każdym zdarzeniu osobno.

Z kolei stosownie do treści przepisu art. 8 ww. ustawy o ochotniczych strażach pożarnych do udziału w działaniach ratowniczych i akcjach ratowniczych jest uprawniony strażak OSP, który:
1) ukończył 18 lat, a nie ukończył 65 lat, z zastrzeżeniem art. 9 ust. 1, 2) posiada aktualne ubezpieczenie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2,
3) posiada aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do udziału w działaniach ratowniczych,
4) odbył szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,
5) ukończył z wynikiem pozytywnym szkolenie podstawowe przygotowujące do bezpośredniego udziału w działaniach ratowniczych
– zwany dalej „strażakiem ratownikiem OSP”.

Na gruncie wyżej powołanego przepisu, strażakiem ratownikiem OSP może zostać nazwana osoba, która spełni wymagania, o których mowa w tym przepisie. Zgodnie natomiast z przepisem art. 15 ust. 1 ww. ustawy, ekwiwalent pieniężny za wskazane w niniejszym przepisie aktywności przysługuje wyłącznie strażakowi ratownikowi OSP, a więc osobie, która, między innymi, odbyła szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz uzyskała pozytywny wynik ze szkolenia podstawowego.

Skoro zatem warunkiem uzyskania statutu strażaka ratownika, a co za tym idzie nabycia prawa do ekwiwalentu pieniężnego, jest uprzednie odbycie (ukończenie) kursu z zakresu bhp oraz uzyskanie pozytywnego wyniku z egzaminu podstawowego, to przyjąć należy, że ekwiwalent pieniężny za udział w szkoleniu podstawowym nie przysługuje.

Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.

{RIO Kielce, 2022-08-19, sygn. WI.54.40.2022}