Stanowisko RIO Opole:
Działając na podstawie art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 2137; dalej u.r.i.o.) w odpowiedzi na wniosek o udzielenie wyjaśnienia, czy w oparciu o przepisy ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o finansach publicznych powiat, jako jednostka samorządu terytorialnego, może zwiększyć plan na wydatki z własnych środków budżetu powiatu dla Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego, który wykonuje zadania z zakresu administracji rządowej, uprzejmie wyjaśniam i informuje, co następuje:
Przepis art. 4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 920 ze zm.; dalej: u.s.p.) zawiera katalog zadań publicznych o charakterze ponadgminnym, określonych ustawami i wykonywanych przez powiat. Z treści art. 4 ust. 2 u.s.p. wynika, że do zadań publicznych powiatu należy również zapewnienie wykonywania określonych w ustawach zadań i kompetencji kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży. Ustawy mogą określać niektóre sprawy należące do zakresu działania powiatu jako zadania z zakresu administracji rządowej, wykonywane przez powiat (art. 4 ust. 4 u.s.p.).
Zgodnie z art. 33a ust. 1 i 3 u.s.p. kierownicy powiatowych służb, inspekcji i straży wykonują określone w ustawach zadania i kompetencje przy pomocy jednostek organizacyjnych — komend i inspektoratów. Jednostki organizacyjne, z wyjątkiem jednostek Policji, są powiatowymi jednostkami budżetowymi w rozumieniu ustawy o finansach publicznych.
Do wymienionych kategorii podmiotów zalicza się Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego jest organem administracji rządowej pierwszej instancji w sprawach nadzoru budowlanego, powoływanym w trybie art. 86 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowalne (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1333 ze zm.; dalej u.p.b.i). Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wykonuje na podstawie art. 80 u.p.b. zadania nadzoru budowlanego określone przepisami ustawy przy pomocy Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego.
Stosownie do regulacji art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 38 ze zm.; dalej u.d.j.s.t.), jednostka samorządu terytorialnego wykonująca zadania zlecone z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone ustawami otrzymuje z budżetu państwa dotacje celowe w wysokości zapewniającej realizację tych zadań. Kwoty dotacji celowych ustala się zgodnie z zasadami przyjętymi w budżecie państwa do określania wydatków podobnego rodzaju (art. 49 ust. 3 u.d.j.s.t.). Dotacje celowe powinny być przekazywane w sposób umożliwiający pełne i terminowe wykonanie zlecanych zadań (art. 49 ust. 5 u.d.j.s.t.).
W uzasadnieniu złożonego wniosku wnioskodawca wyjaśnił, że pytanie dotyczy możliwości przekazania środków z budżetu powiatu celem ich przeznaczenia na zakup sprzętu komputerowego do obsługi portalu e-budownictwogunbgov.pl. Jest to oficjalna rządowa aplikacja do składania wniosków w procesie budowlanym, dostępna na stronie internetowej Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, przy pomocy którego zadania wykonuje Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego. Wnioskodawca podniósł również, iż zadania Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego są zadaniami z zakresu administracji rządowej a środki powiatu przeznaczone na funkcjonowanie PINB pochodzą z budżetu państwa i uwzględnia się je w budżecie powiatu.
Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że co do zasady zadania zlecone powiatowi z zakresu administracji rządowej finansowane powinny być z dotacji celowej z budżetu państwa. Wysokość tej dotacji winna zabezpieczyć finansowanie tych zadań.
Natomiast „zapewnienie wykonania tych zadań” stanowi zadanie własne powiatu. Ustawa o samorządzie powiatowym nie definiuje jednakże czym jest „zapewnienie wykonywania określonych w ustawach zadań i kompetencji kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży”. W ocenie tutejszej Izby powyższe oznacza, ze zadanie własne powiatu stanowi jedynie stworzenie ogólnych warunków zapewniających ciągłość funkcjonowania komend i inspektoratów.
Z perspektywy powyższego, odnosząc się do możliwości „zwiększenia przez Powiat planu na wydatki z własnych środków budżetu dla Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego” w celu zakupu sprzętu komputerowego bezpośrednio służącego realizacji zadań inspektoratu, RIO w Opolu stoi na stanowisku, iż brak jest podstaw do finansowania tych wydatków w sposób inny, niż poprzez dotację z budżetu państwa na zasadach określonych dla realizacji zadań zleconych.
Przedstawiając powyższe należy zaznaczyć, że wyjaśnienia Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu nie stanowią wiążącej wykładni prawa.
{Starostwo Powiatowe w Prudniku, 2021-xx-xx, sygn. -}
{RIO Opole, 2021-09-03, sygn. NA.III-022-14/2021}