Wyjaśnienie w sprawie stosowania art. 32 ustawy z dnia 5 grudnia 2014 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. z 23 grudnia 2014 r., poz. 1877)

Stanowisko RIO Opole:

W odpowiedzi na pismo z dnia 18 lutego 2015 r. sygn. MZOIW.071.13.2015 r., dotyczące prośby o udzielenie wyjaśnienia w sprawie stosowania art. 32 ustawy z dnia 5 grudnia 2014 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. z 23 grudnia 2014 r., poz. 1877), tj: czy w myśl art. 32 ustawy z dnia 5 grudnia 2014 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej, jednostka samorządu terytorialnego może przeznaczyć w 2015 r. na realizację zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci i młodzieży, w całości wynagrodzenie pedagoga i psychologa szkolnego wynikające z obowiązków przydzielonych na podstawie § 23 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013 r. poz. 532), czy tylko część ich wynagrodzenia, które wynika z obowiązków sprawowanych bezpośrednio z uczniem, a opisanych w § 23 pkt. 1-6 cyt. rozporządzenia, informuję co następuje.

Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 5 grudnia 2014 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. z dnia 23 grudnia 2014 r., poz. 1877) w roku 2015 na realizację zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci i młodzieży jednostka samorządu terytorialnego przeznacza środki w wysokości nie mniejszej niż wynikające z podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 28 ust. 6 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2014 r poz. 1115, 1574 i 1644), w zakresie tych zadań.

Minister Edukacji Narodowej w rozporządzeniu z dnia 15 grudnia 2014 r. (Dz. U. z dnia 31 grudnia 2014 r., poz. 1977) na 2015 rok, podobnie jak to miało miejsce w latach ubiegłych, określił sposób podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, uwzględniając zakres realizowanych przez nie zadań. Załącznik do przedmiotowego rozporządzenia przewiduje algorytm uwzględniający odrębne wagi subwencji oświatowej na uczniów wymagających specjalnej organizacji nauki i metod pracy, o których mowa w art. 71b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.).

W myśl art. 71b ustawy o systemie oświaty, kształceniem specjalnym obejmuje się dzieci i młodzież, o których mowa w art. 1 pkt 5 i 5a, wymagające stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy. Natomiast zgodnie z ust. 3 powołanego przepisu, objęcie ucznia specjalną organizacją nauki uzależnione jest od posiadania przez niego orzeczenia wydawanego przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych. Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego określa zalecane formy kształcenia specjalnego, z uwzględnieniem rodzaju niepełnosprawności, w tym stopnia upośledzenia umysłowego.

Opisane powyżej działania legislacyjne spowodowały konieczność wprowadzenia stosownych zmian w klasyfikacji budżetowej. Rozporządzanie Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. z dnia 30 grudnia 2014 r., poz. 1952), wprowadziło dwa nowe rozdziały: 80149 Realizacja zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych formach wychowania przedszkolnego” i 80150 Realizacja zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci i młodzieży w szkołach podstawowych, gimnazjach, liceach ogólnokształcących, liceach profilowanych i szkołach zawodowych oraz szkołach artystycznych”.

Konsekwencją wprowadzonych zmian jest odrębne ewidencjonowanie wydatków związanych z edukacją dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy.

W zakresie zadań wynikających z Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z dnia 7 maja 2013 r., poz. 532), pomoc psychologiczno- pedagogiczną w przedszkolu, szkole i placówce udzielają uczniom nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści wykonujący w przedszkolu, szkole i placówce zadania z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w szczególności psycholodzy, pedagodzy, logopedzi, doradcy zawodowi i terapeuci pedagogiczni (§ 5 ust. 2). Treść rozporządzenia wskazuje równiez formę udzielanej pomocy, a także szczegółowo określa zdania realizowane w jej ramach. Obowiązki pedagoga i psychologa zostały sprecyzowane w § 23 przedmiotowego rozporządzenia.

W przedstawionym przez jednostkę stanie faktycznym, istotne jest aby działania podejmowane przez podmioty wymienione w § 5 ust. 2, wynikające z treści powołanego rozporządzenia, spełniały kryteria, o których mowa w art. 71b ustawy o systemie oświaty. Tym samym jednostka dokonując rozliczeń wydatków wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy powinna uwzględniać katalog wszystkich zadań realizowanych w ramach § 23 rozporządzenia w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. Nie znajduje uzasadnienia pogląd jednostki zakładający uwzględnianie jedynie wynagrodzenia pedagoga i psychologa, które wynika z wykonywania obowiązków określnych w § 23 pkt. 1-6 powołanego aktu prawnego bez uwzględnienia pozostałego zakresu tej regulacji. Zatem przeznaczenie środków w wysokości wynikającej z art. 32 ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej, dotyczy tej części wynagrodzenia pedagoga i psychologa, która jest związana z wykonywaniem obowiązków w ramach stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy.

Przedstawiając powyższe należy zaznaczyć, że wyjaśnienia Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu nie stanowią wiążącej wykładni prawa.

{RIO Opole, 2015-03-19, sygn. NA III-0221-7/2015}