Stanowisko RIO Gdańsk:

W odpowiedzi na Pana wniosek z dnia 30 czerwca 2022 r. (data wpływu do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku w dniu 6 lipca 2022 r.), w którym zwrócił się Pan o zajęcie stanowiska w sprawie problematyki związanej z aktualizacją dotacji oświatowej w kontekście regulacji prawnych zawartych w przepisach ustawy z dnia 24 marca 2022 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2022 r. poz. 935), zwanej dalej ustawą o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

Zgodnie przepisem z art. 5 ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela – w związku ze zwiększeniem wynagrodzeń, o którym mowa w art. 93a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, oraz zwiększeniem części oświatowej subwencji ogólnej, o którym mowa w art. 4, kwota dotacji, o której mowa w art. 15-21, art. 25 ust. 1-4 i 8, art. 26 ust. 1, 2 i 8, art. 28-30, art. 31 ust. 1, art. 40 i art. 41 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1930 i 2445), ulega dodatkowej aktualizacji, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 4 tej ustawy. Aktualizacji dokonuje się nie później niż do dnia 30 czerwca 2022 r.

Przepis art. 43 ust. 1 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych określa przesłanki aktualizacji dotacji, tj. wskazuje, kiedy kwota dotacji ulega aktualizacji. Po pierwsze: ma to miejsce w przypadku dotowania uczniów w oparciu o podstawową kwotę dotacji, kiedy aktualizacji ulega wysokość podstawowej kwoty dotacji (pkt. 1). Drugą przesłankę aktualizacji stanowi zmiana kwoty przewidzianej w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego (pkt 2). Trzecią podstawę aktualizacji stanowi zmiana wskaźnika zwiększającego określonego w art. 14 tej ustawy (pkt 3), zaś ostatnią przesłankę należy traktować jako otwartą i umożliwiającą aktualizację kwot dotacji w szczególnie uzasadnionych przypadkach (pkt 4).

Jak słusznie zauważono w przedmiotowym wniosku z brzmienia wyżej zacytowanego przepisu ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela wprost wynika, że odwołuje się on w swojej treści do aktualizacji, o której mowa w 43 ust. 1 pkt 4 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Zgodnie z tym przepisem kwota dotacji, o której mowa w art. 15-21, art. 25 ust. 1-4 i 8, art. 26 ust. 1, 2 i 8, art. 28-30, art. 31 ust. 1, art. 40 i art. 41, ulega aktualizacji: w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

Kolejne ustępy wyżej powołanego przepisu art. 43 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych określają zasady, na jakich odbywa się aktualizacja dotacji. Ustęp 2 tego przepisu określa termin, w którym powinna zostać dokonana aktualizacja dotacji. Ust. 3 wskazuje, w jakim terminie aktualizacja zaczyna obowiązywać. Ustęp 4 reguluje kwestię wyrównania kwoty dotacji w przypadku jej aktualizacji. Natomiast ust. 5 wprowadza zapis mający na celu ograniczenie znacznego spadku lub wzrostu wysokości dotacji w ciągu roku następującego w wyniku aktualizacji.

Należy podkreślić, że terminy dokonywania i obowiązywania aktualizacji kształtują się odmiennie w zależności od rodzaju przesłanek stanowiących podstawę dokonania aktualizacji.

W przypadku aktualizacji, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 4 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych terminem aktualizacji będzie dowolny miesiąc roku budżetowego, o czym stanowi art. 43 ust. 2 pkt 3 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, zaś terminem początkowym obowiązywania aktualizacji w tym przypadku będzie pierwszy dzień miesiąca następującego po miesiącu aktualizacji, na co wskazuje treść art. 43 ust. 3 pkt 3 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Ustęp 4 i 5 zawiera natomiast postanowienia wspólne dla wszystkich przypadków aktualizacji dotacji.

Jak już powyżej wskazano w ust. 1 art. 43 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych określono przypadki, w jakich dokonuje się aktualizacji dotacji, zaś kolejne ustępy przepisu art. 43 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych zawierają zapisy regulujące kwestie, na jakich zasadach aktualizacje te mają się odbywać.

Mając powyższe na względzie oraz biorąc pod uwagę, że ustawodawca w art. 5 ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela wprost odwołał się do treści art. 43 ust. 1 pkt 4 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych bez jednoczesnego wprowadzenia jakichkolwiek wyłączeń, to brak jest podstaw do przyjęcia, że kolejne ustępy ostatniego z wyżej powołanych przepisów nie znajdą zastosowania w zakresie, w jakim pozostają w zgodzie z ww. przepisem art. 5 ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela.

Powyższa interpretacja jest zgodna z gramatyczną wykładnią tego przepisu oraz nie pozostaje w sprzeczności z pozostałymi przepisami tej ustawy. Z uzasadnienia do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela również nie można wyprowadzić wniosku, jakoby wolą prawodawcy było wyłączenie stosowania kolejnych ustępów przepisu art. 43 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.

Skoro zatem ustawodawca w art. 5 ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela nie postanowił o wyłączeniu dalszych ustępów art. 43 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, to przyjąć należy, że nie było to kwestią przypadku, lecz celowym zabiegiem racjonalnego ustawodawcy.

Mając powyższe na względzie przyjąć należy, że w przypadku, w którym aktualizacja dotacji nastąpiła w dniu 30 czerwca 2022 r., to zaktualizowana kwota dotacji, stosowanie do treści art. 43 ust. 3 pkt 3 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, obowiązywać winna począwszy od 1 lipca 2022 r. Z kolei mając na względzie treść przepisu art. art. 43 ust. 4 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, przyjąć należy, że wyrównanie dotacji winno nastąpić od miesiąca stycznia 2022 r.

Na zakończenie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.

{RIO Gdańsk, 2022-07-25, sygn. RP.0441/53/36/1/2022}