Stanowisko RIO Opole:
Działając na podstawie art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1668 ze zm.) w odpowiedzi na wniosek o udzielenie wyjaśnienie, czy środki pochodzące z nagrody w konkursie „Rosnąca odporność” z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, wprowadzone do budżetu jako dochody majątkowe, mogą zostać przeznaczone w części na wydatki majątkowe, a w części na wydatki bieżące,
uprzejmie wyjaśniam i informuję, co następuje:
Na podstawie art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r., poz. 568 ze zm.; dalej: ustawa zmieniająca) w Banku Gospodarstwa Krajowego utworzony został Fundusz Przeciwdziałania COVID-19, w celu finansowania lub dofinansowania realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 2095 ze zm., dalej: ustawa COVID-19). Zgodnie z przywołanym przepisem przez przeciwdziałanie COVID-19 rozumie się wszelkie czynności związane ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków, w tym społecznogospodarczych, choroby zakaźnej wywołanej wirusem SARS-CoV-2.
Stosownie do dalszych regulacji ustawy zmieniającej, państwowe jednostki budżetowe i jednostki samorządu terytorialnego gromadzą środki z Funduszu na wydzielonym rachunku dochodów i przeznaczają na wydatki związane z przeciwdziałaniem COVID-19 w ramach planu finansowego tego rachunku. Wójt (burmistrz, prezydent miasta), zarząd powiatu oraz zarząd województwa dysponują środkami oraz opracowują plan finansowy dla rachunku, o którym mowa powyżej. Po zakończeniu roku budżetowego organy te przedkładają organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego informację o wykonaniu planu finansowego rachunku (art. 65 ust. 11 – 13).
Odniesienie do powyższych przepisów znajduje się w Regulaminie Konkursu „Rosnąca Odporność” 1 . Stosownie do treści § 4 ust. 1 regulaminu, nagrody w konkursie są finansowane ze środków Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, o którym mowa w art. 65 ustawy zmieniającej. Na podstawie § 4 ust. 11 laureat konkursu przeznacza nagrodę na dowolny cel związany z przeciwdziałaniem COVID-19 w rozumieniu art. 2 ust. 2 ustawy COVID-19. Rozliczenie otrzymanych nagród przebiega zgodnie z art. 65 ust. 13 ustawy zmieniającej (§ 4 ust. 12 regulaminu).
Zgodnie z pismem Ministra Finansów z dnia 24 lutego 2022 r. (znak sprawy: ST1.4761.2.1.2022) „W przypadku ww. środków nie ma szczególnych regulacji, które określałby inne uwarunkowania wydatkowania tych środków. Zatem w kwestii ich planowania i wykonywania, mają zastosowanie przepisy ogólne, m.in. przepisy ustawy o finansach publicznych i jej akty wykonawcze. Środki z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 mają charakter budżetowy i powinny zostać ujęte w budżecie jst w roku w którym zostały przekazane jednostce samorządu terytorialnego, z zachowaniem ich wyodrębnienia w ramach szczególnych zasad wykonywania budżetu jst, o których mowa w art. 237 ust. 1 ustawy o finansach publicznych. W przypadku niewykorzystania środków z ww. Funduszu w danym roku budżetowym, będą one stanowiły przychody budżetu roku kolejnego zgodnie z art. 217 ust. 2 pkt 8 ustawy o finansach publicznych i ujęte w § 905 – Przychody jednostek samorządu terytorialnego z niewykorzystanych środków pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu, 1 https://www.gov.pl/web/premier/rosnaca-odpornosc—regulamin wynikających z rozliczenia dochodów i wydatków nimi finansowanych związanych ze szczególnymi zasadami wykonywania budżetu określonymi w odrębnych ustawach”.
Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że środki Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, otrzymane przez gminę w ramach nagrody w Konkursie „Rosnąca Odporność”, przeznaczone mogą zostać na każdy cel, który zgodny będzie z definicją ustawową „przeciwdziałania COVID-19” zawartą w art. 2 ust. 2 ustawy COVID-19. Raz jeszcze powtórzyć należy, że ustawodawca posłużył się pojęciem „wszelkie czynności” związane ze zwalczaniem, zapobieganiem, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków choroby spowodowanej wirusem SARS-CoV-2. Obowiązujące regulacje prawne nie zawierają przy tym ograniczenia, z którego wynikałoby, że środki te powinny być przeznaczone wyłącznie na wydatki majątkowe.
Dlatego też udzielając odpowiedzi na zadane we wniosku pytanie, stwierdzić należy, że środki z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, otrzymane w ramach nagrody w Konkursie „Rosnąca Odporność”, mogą zostać przeznaczone zarówno na wydatki majątkowe, jak też na wydatki bieżące, bądź też w częściach na każdy z tych wydatków. Przedstawiając powyższe należy zaznaczyć, że wyjaśnienia Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu nie stanowią wiążącej wykładni prawa.
{RIO Opole, 2023-05-17, sygn. NA.III-422-6/2023}