Stanowisko RIO Opole:

W odpowiedzi na pismo z dnia 3 marca 2017 r., sygn. SG.300.1.2017.SG, uzupełnione pismem z dnia 31 marca 2017 r. sygn. SG.300.1.2017.SG, dotyczące prośby o udzielenie wyjaśnienia na pytanie, czy gmina w świetle obowiązujących przepisów ma możliwość udzielenia dotacji celowej Uniwersytetowi Opolskiemu na realizację zadania:utworzenie „Międzynarodowego Centrum Badawczo-Rozwojowego Uniwersytetu Opolskiego na rzecz rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego – Rewitalizacja Królewskiej Akademii Nauk w Prószkowie”, informuję co następuje.

Rozpatrując przedmiotowe zagadnienie wstępnie należy wskazać na brzmienie art. 126 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1870 ze zm.), który stanowi, iż dotacje są to podlegające szczególnym zasadom rozliczania środki z budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz z państwowych funduszy celowych przeznaczone na podstawie niniejszej ustawy, odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych, na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań publicznych.

Regulacja prawna, dotycząca możliwości przekazania uczelni środków finansowych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, została unormowana w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1842 ze zm). W myśl art. 94 ust. 6 powołanego aktu prawnego, uczelnia może otrzymywać inne środki finansowe z budżetu państwa oraz z budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków, przy czym z budżetów tych jednostek i ich związków może otrzymywać także dotacje celowe na zadania, o których mowa w ust. 1, jeżeli dotowane zadanie jest związane z zadaniami własnymi jednostek samorządu terytorialnego.

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 446 ze zm.) do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 23 listopada 2010 r. sygn. akt IV SA/GI 330/10 podkreślił, że z brzmienia przywołanych przepisów wynika domniemanie kompetencji w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb społeczności lokalnej na rzecz gminy. Natomiast uzupełnieniem tego domniemania jest katalog spraw należących do zadań własnych gminy zamieszczony w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Jednocześnie sąd zaakcentował, że katalog ten posiada charakter przykładowy, co związane jest z sygnalizowanym domniemaniem kompetencji po stronie gminy.

Do zadań własnych gminy należą, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 8 cyt. ustawy, sprawy edukacji publicznej. Ponadto ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym w art. 4 ust. 3 stanowi, iż uczelnie, pełniąc misję odkrywania i przekazywania prawdy poprzez prowadzenie badań i kształcenie studentów, stanowią integralną część narodowego systemu edukacji i nauki.

Konkludując powyższe rozważania należy stwierdzić, iż sprawy edukacji publicznej bez wątpienia mieszczą się w kategorii zadań własnych gminy i wpisują się w zakres przedmiotowy wsparcia finansowego, które samorząd może udzielić uczelni na podstawie art. 94 ust. 6 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

Niemniej jednak ustawowym warunkiem udzielenia dotacji celowej na rzecz uczelni jest związek dotowanego zadania z zadaniami własnymi jednostki samorządu terytorialnego. Rolą jednostki samorządu terytorialnego jest ocena istnienia tegoż związku z zadaniem pn. utworzenie „Międzynarodowego Centrum Badawczo-Rozwojowego Uniwersytetu Opolskiego na rzecz rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego – Rewitalizacja Królewskiej Akademii Nauk w Prószkowie”.

Przedstawiając powyższe należy zaznaczyć, że wyjaśnienia Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu nie stanowią wiążącej wykładni prawa.

{RIO Opole, 2017-04-27, sygn. NA.III-0221-15/2017}