Stanowisko RIO Łódź:

W odpowiedzi na pismo Pana Skarbnika zawierające Wniosek w sprawie udzielenia wyjaśnienia w zakresie stosowania przepisów o finansach publicznych, poprzez wyjaśnienie, czy zawarcie w planowanych przez Miasto Łódź transakcjach polegających na przeniesieniu własności nieruchomości przez Miasto Łódź na rzecz leasingodawcy (bank lub inna instytucja finansowa) oraz leasingu nieruchomości przez leasingodawcę na rzecz Miasta Łodzi, w wyniku których ryzyko ponosiłby w leasingu zwrotnym wyłącznie leasingodawca, wypełniałoby przesłanki nie zaliczenia wartości transakcji do tytułów dłużnych wymienionych w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2010 roku w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego w tym długu Skarbu Państwa, uprzejmie informuję, że przedmiotowe zagadnienie było omówione na posiedzeniu Kolegium w dniu 14 października 2011 roku. W sprawie będącej przedmiotem zapytania Kolegium Izby zajęło następujące:

W zakresie zadanego pytania skierowanego do Radcy Prawnego w Urzędzie Miasta Łodzi załączonego do wniosku, w ocenie Izby, nie istnieją wątpliwości formalno- prawne co do znaczenia łącznika „,,i” użytego przez normodawcę w §3 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2010r. przesłanki „ryzyka i korzyści” o jakich mowa we wskazanym przepisie winny być spełnione łącznie.

Niezależnie od powyższego Izba zwraca dodatkowo uwagę, iż w przesłanym pytaniu rysuje się zagadnienie inne i o innej wadze dla stosowania przywołanego przepisu, niż znaczenie łącznika,,i”. Normodawca posłużył się sformułowaniem,,umowy leasingu zawarte w producentem lub finansującym”. Z uwagi na fakt, iż w Rozporządzeniu nie zamieszczono definicji umowy leasingu, należy odwołać się – w ramach systemu prawa – do regulacji kodeksu cywilnego. Umowa leasingu jest bowiem umową nazwaną uregulowaną przepisami tego kodeksu. W tym miejscu Izba wskazuje, iz kodeks cywilny, ani też inny akt prawny nie zna pojęcia,,leasingu zwrotnego”, o jakim pisze pytający. Zgodnie z art. 709. przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego. W przedmiotowej sprawie opisana umowa leasingu zwrotnego nie wyczerpuje znamion umowy leasingu zawartych we wskazanym przepisie. W ocenie Izby znajdzie tu zastosowanie art. 70918, zgodnie z którym do umowy, przez którą jedna strona zobowiązuje się oddać rzecz stanowiącą jej własność do używania albo do używania i pobierania pożytków drugiej stronie, a druga strona zobowiązuje się zapłacić właścicielowi rzeczy w umówionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej wartości rzeczy w chwili zawarcia tej umowy, stosuje się odpowiednio przepisy niniejszego tytułu. Zgodnie z opisem pytającego leasingodawca nabywa od Miasta własność nieruchomości i kolejno, jako rzecz stanowiącą własność firmy leasingowej, nieruchomości te zostaną oddane do używania Miastu Łódź. Jednakże umowa taka nie jest umową leasingu, o jakiej mowa w art. 709¹.,,Odgraniczając umowę leasingu od umowy opisanej w art. 70918, należy uwzględnić, że w tej ostatniej brakuje elementu w postaci zobowiązania się finansującego, w ramach działalności swego przedsiębiorstwa, do nabycia rzeczy od oznaczonego zbywcy na warunkach uzgodnionych z korzystającym. Chodzi bowiem o rzecz już stanowiącą własność strony zobowiązującej się do jej oddania drugiej stronie do używania albo do używania i pobierania pożytków. W doktrynie wskazuje się i pogląd ten Izba podzieliła że treść umowy przewidzianej w komentowanym artykule nie pozwala na uznanie jej w konfrontacji z art. 709¹ za odmianę, czy też za podtyp umowy leasingu.

Z powyższego wynika bardzo istotna kwestia zakresu regulacji §3 Rozporządzenia. Skoro normodawca świadomie używa określenia umowy leasingu, a w ramach systemu prawa należy odwołać się w tej mierze do regulacji kodeksu cywilnego, to pod rozwagę pytającego należy poddać, czy opisany leasing zwrotny” mieści się w zakresie regulacji Rozporządzenia.

Ponadto Izba zwraca uwagę, że w przesłanym pytaniu – sformułowanym w treści wniosku o udzielnie wyjaśnień w zakresie stosowania przepisów ustawy o finansach publicznych – w sytuacji opisanej przez Pana Skarbnika dojdzie do transakcji sprzedaży nieruchomości na rzecz leasingodawcy, które to zagadnienia reguluje ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity Dz. U z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późniejszymi zmianami ), co oznacza, iż Miasto winno rozważyć podejmowane przez siebie czynności prawne również w kontekście przepisów tej ustawy.

{RIO Łódź, 2011-10-27, sygn. WA 4120-24/2011/w/}