Stanowisko RIO Opole:

W odpowiedzi na pismo, które wpłynęło do tut. Izby dnia 13 marca 2018 r., sygn. WT.II.3123.18.2018, dotyczące wniosku o udzielenie wyjaśnienia w sprawie przeniesienia obowiązku podatkowego w zakresie podatku rolnego na syna dzierżawcę oraz pytania czy w przypadku przeniesienia obowiązku podatkowego z właściciela gospodarstwa, który jednocześnie na części gruntów ma przyznaną ulgę z tytułu nabycia gruntów na dzierżawcę (syna) przenieść należy również ulgę z tytułu zakupu, informuję co następuje.

Stosownie do treści art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 561) o regionalnych izbach obrachunkowych, regionalne izby obrachunkowe udzielają wyjaśnień na wystąpienia podmiotów wymienionych w art. 1 ust. 2 ustawy, w sprawach dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych.

Mając na względzie powyższe należy wskazać, iż art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1892) stanowi, że jeżeli grunty gospodarstwa rolnego zostały w całości lub w części wydzierżawione na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników lub przepisów dotyczących uzyskiwania rent strukturalnych, podatnikiem podatku rolnego jest dzierżawca. Zgodnie z brzmieniem art. 28 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tj. Dz.U. z 2017 r.. poz. 2336 ze zm.) uznaje się, że emeryt lub rencista zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli ani on, ani jego małżonek nie jest właścicielem (współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów
o podatku rolnym i nie prowadzi działu specjalnego, nie uwzględniając:

1) gruntów wydzierżawionych, na podstawie umowy pisemnej zawartej co najmniej na 10 lat i zgłoszonej do ewidencji gruntów i budynków, osobie niebędącej:

a) małżonkiem emeryta lub rencisty.

b) jego zstępnym lub pasierbem,

c) osobą pozostającą z emerytem lub rencistą we wspólnym gospodarstwie domowym,

d) małżonkiem osoby, o której mowa w lit. b lub c.

W przedmiotowej sprawie wypowiedziało się Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 24 października 2017 r. sygn. PS2.843.22.2017 stwierdzając, że: (…) na gruncie przepisu art. 3 ust. 3 ustawy o podatku rolnym umowa dzierżawy niespełniająca wszystkich warunków z art. 28 ust. 4 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników nie może być uznana za umowę zawartą stosownie do przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, a więc nie przenosi ona obowiązku podatkowego w podatku rolnym z właściciela na dzierżawcę gruntów gospodarstwa rolnego”. Ponadto Ministerstwo stwierdziło, że podatek rolny ma charakter majątkowy, co oznacza, że obowiązek zapłaty podatku wiąże się z samym faktem własności czy posiadania nieruchomości (gruntów) i nie ma znaczenia czy grunty wykorzystywane są przez właściciela. W ocenie Ministerstwa art. 3 ust. 3 ustawy o podatku rolnym stanowi wyjątek od zasady i powinien być ściśle interpretowany. Zatem jeżeli nie zostały spełnione przesłanki z art. 28 ust. 4 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników tj. umowa dzierżawy została zawarta pomiędzy właścicielem gospodarstwa rolnego, a jego zstępnym, podatnikiem podatku rolnego będzie właściciel mimo, że gospodarstwo będzie znajdowało się posiadaniu dzierżawcy.

Regionalna Izba Obrachunkowa w Opolu podziela przedstawione przez Ministerstwo Finansów stanowisko. Co istotne w analizowanej sprawie decyzje indywidualne w sprawach podatkowych wydaje wójt, burmistrz (prezydent miasta), a w ramach kontroli instancyjnej ewentualne odwołania od decyzji w zakresie podatku rolnego będzie rozpatrywało Samorządowe Kolegium Odwoławcze oraz sąd administracyjny.

Ponadto informuję, że drugie zagadnienie poruszone przez gminę we wniosku o udzielenie wyjaśnienia nie zostało dostatecznie skonkretyzowane bowiem z treści nadesłanego pisma nie wynika, który przepis ustawy budzi wątpliwości w zakresie jego stosowania. Sama opinia prawna dołączona do wniosku o udzielenie wyjaśnienia w zakresie drugiego zagadnienia posługuje się sformułowaniem „prawdopodobnie chodzi o ulgę, o której mowa (…)”. Wobec powyższego tut. Izba w tej kwestii nie może zająć stanowiska.

Przedstawiając powyższe należy zaznaczyć, że wyjaśnienia Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu nie stanowią wiążącej wykładni prawa.

{RIO Opole, 2018-04-11, sygn. NA.III-0221-7/2018}