Stan faktyczny:
W latach 2010-2019 na konto Zakładu Komunalnego, który jest administratorem (zarządcą) wspólnot mieszkaniowych w Maszewie wpływały pieniądze od osób pływowych (brak formalnie tworzonych wspólnot) w ramach funduszu remontowego i uchwalonych stawek poszczególnych W3pólnot. Po przeanalizowaniu wymienionego okresu okazało się, ze środki te były ”wydawane na bieżące potrzeby i zobowiązania Zakładu czyli nie zgodnie z ich przeznaczeniem. W związku z tym powstał dług wobec wspólnot na kwotę ok. 500.000,00 zł. W sprawie tej zostało złożone zawiadomienie do Prokuratury Rejonowej w Goleniowie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa w sprawie zawierania w okresie od 2010 do 2019 r. nierzetelnych danych w sprawozdaniach finansowych Zakładu Komunalnego w Maszewie w zakresie wspólnot mieszkaniowych. będących w administrowaniu zakładu, tj. o czyn z art. 77 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości.
Zakład Komunalny Złożył wypowiedzenia umów Wspólnotom o zarządzanie. Biorąc pod uwagę wysokość długu jak również ciężką sytuację finansowa Zakładu.
Gmina chce przejąć zobowiązania na siebie i w miarę składania wniosków przez Wspólnoty, które już wpływają o zwrot środków zebranych na fundusz remontowy, wypłacać im zaległości.
Z ewidencji księgowej Zakładu Komunalnego nie wynika, jaka jest kwota zadłużenia, jedynie z rocznych sprawozdań poszczególnych wspólnot.
Pytanie:
1. Czy gmina może przejąć dług Zakładu komunalnego wobec tzw. wspólnot mieszkaniowych
2. Biorąc powyższe pod uwagę oraz art. 118 kodeksu cywilnego istnieje pytanie: czy w ogóle i za jaki okres Gmina może wypłacić zaległe środki?
3, Jeśli tak, to które lata powinny być brane pod uwagę?
4. Czy nie naruszy to w żaden sposób ustawy o finansach publicznych oddając wspólnotom fundusz remontowy w momencie, gdy wspólnoty nie posiadają mocy prawnej?
Stanowisko własne:
Zgodnie z art. 12 ust. 2 i art.. 13 ust. 1 ustawy o własności lokali właściciele lokali obowiązani są uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej oraz ponoszą wydatki i ciężary związane z utrzymaniem nieruchomości wspólnej w części nieznajdującej pokrycia w pożytkach i innych przychodach, przy czym wydatki te pokrywają stosownie do wielkości swoich udziałów.
Zgodnie z treścią art.] 18 kodeksu cywilnego, Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń (› świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej — trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.
Świadczenie z tytułu zaliczek na fundusz remontowy jest świadczeniem okresowym, które przedawnia się po upływie 3 lat od dnia wymagalności. Zaliczki te spełniają wszystkie cechy świadczenia. okresowego, bowiem zgodnie z ustawą o własności lokali uiszczane są w periodycznych odstępach czasu (co miesiąc).
Stanowisko RIO Szczecin:
Odpowiadając na pytanie Pana Burmistrza przekazane do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie w dniu 11 maja 2021 r. dotyczące możliwości przejęcia przez Gminę Maszewo potencjalnych zobowiązań zakładu komunalnego wynikających z niewłaściwego gospodarowania środkami pieniężnymi wspólnot mieszkaniowych na wstępie informuję, że złożony wniosek nie spełnia stawianych przez Izbę wymogów, albowiem w pkt D nie przedstawiono stanowiska jednostki w sprawie, która ma zostać poddana ocenie Izby.
Ponadto wskazuję, że tematyka skierowanego do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie zapytania odnosząca się do stosowania przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740, z późn. zm.) wykracza poza zakres kompetencji Izby do udzielania wyjaśnień stosowania przepisów, wyznaczony art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2137), a stwarzający podstawę dokonania oceny stosowania przepisów o finansach publicznych.
W zakresie możliwości przejęcia przez Gminę Maszewo zobowiązań zakładu budżetowego informuję, że w ocenie Izby podstawę przejęcia zobowiązań stwarza art. 16 ust. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 305), zgodnie z którym należności i zobowiązania likwidowanego samorządowego zakładu budżetowego przejmuje organ, który podjął decyzję o likwidacji, zaś w myśl ust. 7 w przypadku zmiany formy prawnej zakładu należności i zobowiązania przejmuje utworzona jednostka. Tym samym Izba nie dostrzega podstaw prawnych przejęcia zobowiązań zakładu wykraczających poza ww. przepisy ustawy.
Przedstawione stanowisko nie stanowi wiążącej wykładni przepisów prawa, a wyraża jedynie opinię na przedstawione zagadnienie.
{Urząd Gminy Maszewo, 2021-05-11, sygn. -}
{RIO Szczecin, 2021-05-25, sygn. K.0542.PZ.15.DC.2021}