Stanowisko RIO Kielce:
Szanowna Pani Dyrektor, pismem z dnia 16.02.2022 roku, doręczonym na adres Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach w dacie 21.02.2022 roku, zwróciła się Pani o udzielenie odpowiedzi na pytania:
- Kto – z uwagi na znaczną kwotę należności przedawnionych – winien dokonać ich odpisania w pozostałe koszty operacyjne: Zarząd Powiatu czy Dyrektor jednostki budżetowej – PCPR?
- W przypadku, gdy dokonanie powyższej czynności należy do kompetencji Dyrektora PCPR, to czy jej dokonanie powinno być poprzedzone uzyskaniem formalnej zgody ze strony Zarządu Powiatu Ostrowieckiego jako organu wykonującego budżet Powiatu lub też opinią tego organu?
Z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego wynika, że PCPR realizuje zadania powiatu w zakresie systemu pieczy zastępczej, w tym wydaje w imieniu Starosty Ostrowieckiego decyzje w sprawie odpłatności rodziców za pobyt dzieci w pieczy. Od lat rosną należności PCPR z tytułu opłat, które są praktycznie nieściągalne. Część zaległości umarza się, pozostałe ulegają przedawnieniu, jako niepodatkowe należności budżetowe. Kwota należności, która na dzień dzisiejszy uległa przedawnieniu i powinna być odpisana przekracza 3.000.000 zł.
Odpowiadając na to pytanie, wskazać należy na następujące okoliczności.
Zgodnie z art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2021 r. poz. 305 ze zm.), dalej u.f.p. – jednostki sektora finansów publicznych prowadzą rachunkowość zgodnie z przepisami o rachunkowości, z uwzględnieniem zasad określonych w niniejszej ustawie. Stosownie do art. 53 ust. 1 u.f.p. to kierownik jednostki sektora finansów publicznych, jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej tej jednostki.
Jak wynika z art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 217 ze zm.), dalej u.r. – kierownik jednostki, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej, ponosi odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z tytułu nadzoru.
Nadto należy zauważyć, że przepisy ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r. poz. 920 ze zm.), nie dają uprawnień zarządowi powiatu w zakresie realizacji planów finansowych oraz w zakresie prowadzenia rachunkowości podległych jednostek budżetowych.
Powołane wyżej przepisy potwierdzają, że czynności w zakresie odpisania należności przedawnionych, niezależnie od ich wartości, winien dokonać Dyrektor PCPR, jako kierownik jednostki sektora finansów publicznych. Dokonanie takiej czynności nie wymaga uzyskaniem formalnej zgody ze strony zarządu powiatu lub też opinii tego organu.
Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.
{RIO Kielce, 2022-03-01, sygn. WI.54.11.2022}