Stanowisko RIO Łódź:
W odpowiedzi na pismo Pana Wójta zawierające wniosek o udzielenie wyjaśnienia odnośnie dopuszczalności finansowania z własnych środków Gminy Lutomiersk realizacji zadania inwestycyjnego, polegającego na wykonaniu przebudowy odcinka drogi gminnej wraz z wykonaniem zadania pod nazwą włączenie drogi gminnej w drogę krajową” na działkach Gminy Lutomiersk oraz na działkach Skarbu Państwa – Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi uprzejmie informuje, że w przedmiocie dopuszczalności finansowania budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg publicznych przez jednostki samorządu terytorialnego z dniem 1 marca 2017 r. nastąpiła zmiana stanu prawnego. Przed tą datą jednostki samorządu terytorialnego w przypadku gdy realizowały zadania z zakresu administracji rządowej obejmujące budowę, przebudowę, remont, utrzymanie i ochronę dróg krajowych w drodze porozumienia zawartego z Generalnym Dyrektorem Dróg Krajowych i Autostrad – musiały otrzymywać środki finansowe w wysokości koniecznej do wykonania zadań objętych porozumieniem i nie mogły przeznaczać na nie własnych środków. W odniesieniu do gmin brak możliwości przeznaczenia własnych środków na realizację zadań z zakresu administracji rządowej przejętych w drodze porozumienia z organami administracji rządowej – jako zasada ogólna, od której do końca lutego 2017 r. nie były przewidziane wyjątki – wynika expressis verbis z normy ogólnej zawartej w art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, który stanowi, że gmina otrzymuje środki finansowe w wysokości koniecznej do wykonania zadań, o których mowa m.in. w ust. 2, tj. zadań z zakresu administracji rządowej wykonywanych na podstawie porozumienia z organami tej administracji.
W obecnym stanie prawnym, obowiązującym od dnia 1 marca 2017 r., na podstawie art. 19 ust. 4 ustawy o drogach publicznych zarządcy dróg innych niż drogi krajowe mogą zobowiązać się do finansowania lub dofinansowania zadań z zakresu zarządzania drogami z ich budżetów, co otworzyło drogę do finansowania i dofinansowania zadań z zakresu administracji rządowej w zakresie budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg krajowych przez jednostki samorządu terytorialnego z ich własnych środków finansowych.
Przedmiotowej nowelizacji dokonano ustawą z dnia 15 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2017, poz. 191). Zgodnie ze znowelizowanym art. 216 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być przeznaczone na realizację zadań wynikających z porozumień, o których mowa w art. 19 ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych. Znowelizowany art. 19 ust. 4 ustawy o drogach publicznych stanowi zaś w zdaniu pierwszym, że zarządzanie drogami publicznymi może być przekazywane między zarządcami w trybie porozumienia, regulującego w szczególności wzajemne rozliczenia finansowe, a w zdaniu drugim stanowi, że zarządcy dróg mogą zawierać także porozumienia w sprawie finansowania albo dofinansowania zadań z zakresu zarządzania drogami z budżetów jednostek samorządu terytorialnego (nowelizacja polegała na dodaniu zdania drugiego). Ustawą z dnia 15 grudnia 2016 r. dodano do art. 3 ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego ust. 6, stosownie do którego zadania w zakresie budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg publicznych mogą być finansowane lub dofinansowane z budżetów jednostek samorządu terytorialnego, zgodnie z porozumieniami zawartymi na podstawie art. 19 ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych.
W świetle dokonanych zmian w ustawodawstwie Gmina Lutomiersk może finansować z własnych środków zadanie polegające na włączeniu drogi gminnej w drogę krajową, po zawarciu stosownego porozumienia ze Skarbem Państwa – Generalnym Dyrektorem Dróg Krajowych i Autostrad.
{RIO Łódź, 2017-09-25, sygn. WA 4120-11/2017-w}