• art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz.U z 2018 r. poz. 1152 ze zm.),
• art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1454 ze zm.),

uprzejmie wyjaśniam i informuję, co następuje.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2019 r. poz. 506), do zadań własnych gminy należy zaspakajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, a także usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, oraz urządzeń sanitarnych. Również z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków wynika, że zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy. Natomiast stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy.

Zasady i formy gospodarki komunalnej jednostek samorządu terytorialnego, polegające na wykonywaniu przez te jednostki zadań własnych, w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej określa ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 827 ze zm.).

Gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego (art. 2 ww. ustawy). Potwierdza to art. 14 pkt 3 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, zgodnie z którym zadania własne gmin w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, mogą być wykonywane m.in. przez gminne zakłady budżetowe będące jednostkami sektora finansów publicznych.

Należy jednak zaznaczyć, że artykuł 2 ustawy o gospodarce komunalnej ma charakter normy ogólnej, którą należy interpretować łącznie z innymi przepisami. Przepis ten nie tworzy katalogu zamkniętego tych jednostek, jedynie wymienia przykładowe formy prowadzenia gospodarki komunalnej.

Zasady i warunki zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków określone zostały w ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 powołanej ustawy przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym jest przedsiębiorca w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. poz. 646), jeżeli prowadzi działalność gospodarczą w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków, oraz gminne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, prowadzące tego rodzaju działalność.

Mając na względzie przytoczony stan prawny w zakresie realizowania przez jednostki samorządu terytorialnego zadania własnego w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, a także usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych oraz urządzeń sanitarnych uprawnione jest twierdzenie, że zadanie to może być realizowane przez Gminę zarówno w formie wyodrębnionej organizacyjnie jednostki budżetowej (a więc przykładowo powołanego w piśmie Centrum Integracji Społecznej CISPOL w Polanowicach), jak i za pomocą Urzędu Gminy poprzez jego referaty bądź wydziały.

Przedstawiając powyższe należy zaznaczyć, że wyjaśnienia Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu nie stanowią wiążącej wykładni prawa.

{Urząd Gminy Byczyna, 2019-03-07, sygn. -}
{RIO Opole, 2019-04-05, sygn. NA.III-0221-6/2019}