Stanowisko RIO Lublin:
W odpowiedzi na wniosek z 6 czerwca br. o udzielenie wyjaśnienia w zakresie możliwości ponoszenia przez gminę wydatków na ochronę strażnic będących własnością OSP i znajdującego się w nich mienia poprzez zamontowanie monitoringu, przedstawiam następujące stanowisko.
Jednym z obligatoryjnych zadań gminy wynikającym z przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 506) jest ochrona przeciwpożarowa (art. 7 ust. 1 pkt 14). Zadania z tego zakresu szczegółowo reguluje z kolei ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 620 z późn. zm.), zgodnie z którą ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem. Przedmiotowa ustawa określa również obowiązki gminy w zakresie finansowania działalności ochotniczych straży pożarnych, wskazując w art. 32 ust. 2, że koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnienia gotowości bojowej ochotniczej straży pożarnej ponosi gmina.
Jednostki samorządu terytorialnego mogą również przekazywać ochotniczym strażom pożarnym środki pieniężne w formie dotacji (art. 32 ust. 3b ustawy).
W ocenie tut. Izby, możliwość finansowania z budżetu gminy działalności OSP – czy to w formie bezpośrednich wydatków z budżetu gminy, czy w formie dotacji celowej – należy zawsze rozpatrywać poprzez pryzmat obowiązku realizacji przez gminę zadania własnego, jakim jest ochrona przeciwpożarowa.
W związku z tak rozumianymi przepisami ustawy środki pochodzące z budżetu gminy powinny być przeznaczone na bieżące realizowanie zadań związanych z zabezpieczeniem ochrony przeciwpożarowej w gminie, a decyzje w przedmiocie przeznaczenia środków publicznych powinny być przeanalizowane pod kątem oceny okoliczności, czy dany wydatek pozostaje w związku z zapewnieniem tej ochrony. Jeżeli do realizacji zadań związanych np. z zapewnieniem gotowości bojowej OSP niezbędne jest poniesienie kosztów zamontowania oraz monitorowania systemów bezpieczeństwa w strażnicach OSP, to – zdaniem tut. Izby – gmina może je ponosić.
Jednocześnie informuję, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Lublinie, prowadząc działalność informacyjną, instruktażową i szkoleniową przedstawia wyłącznie swoje stanowisko i nie jest upoważniona do wydawania rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach ani do dokonywania wiążącej wykładni przepisów prawa.
{RIO Lublin, 2019-06-17, sygn. RIO – I – 430/19/19}