Pomoc finansowa gmin

Stanowisko RIO Łódź:

W odpowiedzi na pismo Pana Starosty z dnia 2 października 2017 roku zawierające wniosek o udzielenie wyjaśnienia w zakresie stosowania przepisów o finansach publicznych, to jest wskazanie:

1) czy gminy mogą w roku bieżącym przekazać w całości swoją pomoc finansową dla powiatu na realizowane zadanie,

2) czy rozliczenie pomocy finansowej od gmin może być wskazane i określone terminem w roku następnym w uchwale rady powiatu o wydatkach niewygasających,
przedstawiam poniższe wyjaśnienia:

Stosownie do art. 220 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r., poz. 2077) z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być udzielona innym jednostkom samorządu terytorialnego pomoc finansowa w formie dotacji celowej lub pomoc rzeczowa. Zgodnie z art. 220 ust. 2 niniejszej ustawy podstawą udzielenia pomocy, o której mowa w ust. 1, jest umowa. Jak stanowi art. 263 ust. 2 tejże ustawy organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może ustalić, w drodze uchwały, wykaz wydatków, do których nie stosuje się przepisu ust. 1, oraz określić ostateczny termin dokonania każdego wydatku ujętego w tym wykazie w następnym roku budżetowym. Przy czym w owym wykazie ujmuje się wydatki związane z realizacją umów: 1) w sprawie zamówienia publicznego; 2) które zostaną zawarte w wyniku zakończonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w którym dokonano wyboru wykonawcy (art. 263 ust. 3 ustawy).

Ostateczny termin dokonania wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego, upływa 30 czerwca roku następnego (art. 263 ust. 4 ustawy). Jak stanowi art. 251 ust. 2 ustawy o finansach publicznych w przypadku podjęcia uchwały, o której mowa w art. 263 ust. 2, niewykorzystana część dotacji podlega zwrotowi do budżetu jednostki samorządu terytorialnego w terminie 15 dni od dnia określonego w tej uchwale.

Mając na względzie przytoczone powyżej przepisy ustawy o finansach publicznych, w ocenie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi, gminy (jednostki samorządu terytorialnego) mogą w roku bieżącym przekazać w całości swoją pomoc finansową dla powiatu na realizowane zadanie, jednakże pod warunkiem, że nie stoją temu na przeszkodzie zapisy umowy będącej podstawą udzielenia tejże pomocy. Odnosząc się do drugiego pytania Pana Starosty tutejsza Izba nie podziela zaprezentowanego stanowiska, w myśl którego rozliczenie otrzymanej pomocy finansowej może być wskazane i określone terminem w roku następnym w uchwale Rady Powiatu o wydatkach niewygasających. Podkreślić należy, że zdaniem Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi decydujące znaczenie będą miały postanowienia umowy (umów) w przedmiocie udzielenia pomocy finansowej, które mają charakter wiążący. W konsekwencji zdaniem tutejszej Izby przyjąć należy, że jednostka samorządu terytorialnego będąca beneficjentem pomocy finansowej, nie jest uprawniona do samodzielnej i jednostronnej zmiany terminu rozliczenia tejże pomocy, w szczególności poprzez wskazanie i określenie terminu jej rozliczenia w roku następnym w uchwale rady powiatu, o której mowa w art. 263 ust. 2 ustawy o finansach publicznych, a mianowicie uchwale o wydatkach niewygasających z upływem roku budżetowego.

Konkludując kwestie dotyczące pomocy finansowej udzielonej w formie dotacji celowej (także z pomocą rzeczową) przez jedną jednostkę samorządu terytorialnego drugiej pozostają w ścisłym związku z treścią zawartej umowy, która kształtuje wzajemne relacje między stronami i jest dla nich wiążąca.

{RIO Łódź, 2017-11-14, sygn. WA 4120-15/2017-w}