Stanowisko RIO Kielce:
Szanowny Panie Prezydencie, wnioskiem z dnia 09.05.2022 roku, doręczonym na adres Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach w dacie 09.05.2022 roku, Pan Piotr Łojek – Dyrektor Wydziału Edukacji, Kultury i Sportu Urzędu Miasta Kielce, działający z upoważnienia Prezydenta Miasta, zwrócił się o udzielenie odpowiedzi na pytanie:
Czy środki z rezerwy na zarządzanie kryzysowe mogą zostać przeznaczone na realizację dodatkowych kosztów takich jak media: woda, prąd, gaz, ogrzewanie a także zakup środków czystości czy też materiałów dydaktycznych ponoszonych w celu zapewnienia pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa? Realizacja dodatkowych zadań oświatowych związanych z kształceniem, wychowaniem i opieką nad dziećmi i uczniami będącymi obywatelami Ukrainy spowodowała konieczność utworzenia dodatkowych oddziałów oraz znacznie zwiększyła liczbę dzieci i uczniów w placówkach oświatowych, dla których organem prowadzącym jest Gmina/Miasto Kielce. Środki z rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej oraz Funduszu Pomocy są niewystarczające na pokrycie wszystkich wydatków z tym związanych.
Odpowiadając na postawione pytanie, wskazać należy na następujące okoliczności.
Pojęcie zarządzania kryzysowego określa art. 2 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r. poz. 261 ze zm.), dalej z.k. – jako działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, usuwaniu ich skutków oraz odtwarzaniu zasobów i infrastruktury krytycznej. W art. 3 pkt 1-4 z.k. zdefiniowano poszczególne elementy tworzące definicję zarządzania kryzysowego, w tym w pkt 1 sytuację kryzysową, rozumianą jako sytuację wpływającą negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia w znacznych rozmiarach lub środowiska, wywołującą znaczne ograniczenia w działaniu właściwych organów administracji publicznej ze względu na nieadekwatność posiadanych sił i środków.
Istota rezerwy na zarządzanie kryzysowe jest związana z wydatkami nieprzewidzianymi, nieplanowanymi, które mogą powstać w sytuacji kryzysowej, wpływającej negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia w znacznych rozmiarach. Zarządzanie kryzysowe polega m.in. na usuwaniu skutków sytuacji kryzysowych, co oznacza, że z rezerwy na ten cel można dokonywać wydatków na podstawie okoliczności w zaistniałym stanie faktycznym, wymagających szczególnych działań. Powołane powyżej przepisy ustawy o zarządzaniu kryzysowym należy zatem interpretować systemowo, ale za każdym razem z uwzględnieniem okoliczności faktycznych.
Z okoliczności faktycznych przedstawionych we wniosku o udzielenie wyjaśnienia wynika, że zapewnienie przez Miasto Kielce pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, poprzez realizację dodatkowych zadań oświatowych związanych z kształceniem, wychowaniem i opieką nad dziećmi i uczniami będącymi obywatelami Ukrainy może być potraktowane jako element działań w ramach zarządzania kryzysowego. Skutkiem tego jest możliwość by wydatki wskazane we wniosku, uznać jako podlegające pokryciu z rezerwy celowej na zarządzanie kryzysowe.
Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.
{RIO Kielce, 2022-05-12, sygn. WI.54.26.2022}