Stanowisko RIO Łódź:

W odpowiedzi na pismo pana Wójta zawierające wniosek o udzielenie wyjaśnienia odnośnie:

możliwości podpisania przez Gminę porozumienia z Wodami Polskimi, w którym określona zostanie wysokość środków, w formie dotacji celowej, na realizację zadania dotyczącego właściwego utrzymania rzeki oraz

• możliwości udzielenia przez Gminę dotacji dla Wód Polskich pomimo tego, że w art. 256 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawno wodne ustawodawca nie wymienił jednostek samorządu terytorialnego jako podmiotów przekazujących dotację – uprzejmie informuję.

W skierowanym do Izby wniosku Gmina stoi na stanowisku, że nie ma przeszkód do podpisania z Wodami Polskimi na mocy art. 238 ustawy Prawo wodne porozumienia, w którym ustalone zostanie, że Gmina poniesie część kosztów zadania dotyczącego właściwego utrzymania rzeki, zaś forma dotacji jest odpowiednią formą dla zapewnienia przejrzystości finansowania wspólnego przedsięwzięcia tym bardziej, że to po stronie Wód Polskich leży kwestia wyłonienia wykonawcy, realizacji i kontroli realizowanego zadania. Gmina stoi także na stanowisku, że mimo pominięcia w zapisach art. 256 ust. 2 ustawy jednostek samorządu terytorialnego jako dotujących -może udzielić dotacji Wodom Polskim na podstawie art. 255 pkt 6 ustawy. W przepisie tym ustawodawca określił, że przychodami Wód Polskich są m.in. „wpływy z tytułu partycypacji w kosztach utrzymania wód lub urządzeń wodnych”. Co prawda nie doprecyzowana jest forma tej partycypacji, jednak nie ma innej formy przekazania środków finansowych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego niż dotacja.

W ocenie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi stanowisko Gminy jest prawidłowe. Podstawą do zawarcia porozumienia z Wodami Polskimi, jest przepis art. 238 ustawy Prawo wodne, zgodnie z którym jednostki samorządu terytorialnego mogą ponosić koszty inwestycji prowadzonych na wodach stanowiących własność Skarbu Państwa, koszty inwestycji w zakresie urządzeń wodnych oraz koszty utrzymania tych wód lub urządzeń wodnych. Wysokość kosztów inwestycji oraz kosztów utrzymania wód lub urządzeń wodnych, ponoszonych przez jednostki samorządu terytorialnego określa się w porozumieniu, do zawarcia którego są upoważnione właściwe jednostki samorządu terytorialnego oraz Wody Polskie.

Przedmiotowe porozumienie winno zawierać postanowienia dotyczące m.in. warunków realizacji i finansowania wspólnego przedsięwzięcia z zakresu ochrony wód. Na gruncie obowiązujących przepisów, w tym ustawy o finansach publicznych finansowanie zadań objętych porozumieniem z Wodami Polskimi może odbywać się poprzez fizyczną realizację określonego zakresu prac i ich finansowanie bądź też poprzez udzielenie dotacji. Brak wymienienia w art. 256 ust. 2 tej ustawy, jednostek samorządu terytorialnego jako uprawnionych do udzielenia dotacji, nie oznacza, że nie mogą one udzielać dotacji Wodom Polskim. Przyjęcie takiego założenia czyniłoby bezprzedmiotowym przepis art. 252 ust. 3 pkt 2 ustawy Prawo wodne, zgodnie z którym w rocznym planie finansowym Wód Polskich wyodrębnia się w szczególności dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Przy uwzględnieniu zasady racjonalnego prawodawcy taka wykładnia wymienionych wyżej przepisów nie zasługuje na uwzględnienie, zwłaszcza przy uwzględnieniu -o czym mowa wyżej – wyraźnych postanowień art. 238 oraz art. 252 ust. 3 pkt 2 ustawy Prawo wodne.

Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi informuje jednocześnie, że stanowisko wyrażone w niniejszym piśmie udzielone zostało w ramach prowadzonej przez Izbę działalności informacyjnej i nie ma mocy wiążącej.

{RIO Łódź, 2022-02-10, sygn. WA 4120-3/2022-w}