Stanowisko RIO Łódź:

W odpowiedzi na pismo Pana Burmistrza zawierające wniosek o udzielenie wyjaśnienia w zakresie stosowania przepisów o finansach publicznych, to jest wskazanie:

1. Czy Gmina może pobierać opłaty od ogłoszeń i reklam od przedsiębiorców lokalnych (mających siedzibę lub miejsce prowadzenia działalności na obszarze Gminy)?;

2. Czy Gmina może pobierać opłaty od ogłoszeń i reklam od przedsiębiorców zewnętrznych? oraz

3. Czy sprawy w zakresie publikacji „Panoramy Łaskiej” oraz sprawy w zakresie pkt. 1 i 2 może wykonywać Urząd Miejski w Łasku jako jednostka organizacyjna Gminy?

uprzejmie informuję, że w sprawie będącej przedmiotem skierowanego zapytania Izba nie podziela stanowiska przedstawionego we wniosku pana Burmistrza.

Nie odnosząc się do kwestii dopuszczalności wydawania przez gminę prasy lokalnej należy zauważyć, że o ile nie budzi wątpliwości, iż gmina może publikować ogłoszenia i reklamy, o tyle brak już takiej swobody w zakresie płatnych ogłoszeń i reklam.

Działalność wydawnicza jest uważana za działalność gospodarczą. W tym zaś zakresie gminy i gminne osoby prawne doznają poważnych ograniczeń, gdy chodzi działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej. Zadaniami takimi, zgodnie z art. 9 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym są zadania własne gminy określone w art. 7 ust. 1 tej ustawy, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.

Nie budzi wątpliwości, że publikowanie reklam i płatnych ogłoszeń tych warunków nie spełnia. Zgodnie zatem z art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, gminy oraz inne gminne osoby prawne mogą prowadzić działalność wydawniczą w tym zakresie wyłącznie w przypadkach określonych w ustawie o gospodarce komunalnej (DzU z 2011 r. nr 45, poz. 236).

Zgodnie z wymogami powyższej ustawy, gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego, w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego (art. 2), z tym że forma samorządowego zakładu budżetowego nie może być stosowana do prowadzenia działalności wykraczającej poza zadania o charakterze użyteczności publicznej (art. 7).

Gospodarka komunalna musi mieścić się w ramach działalności komunalnej, a jej obligatoryjnym celem pozostaje wykonywanie zadań własnych gminy, w tym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (zadań użyteczności publicznej).

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że zamieszczanie ogłoszeń i reklam od przedsiębiorców lokalnych oraz zewnętrznych nie prowadzi do zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty lokalnej, tym samym nie jest zadaniem użyteczności publicznej.

W konsekwencji za niedopuszczalne należy uznać zamieszczanie ogłoszeń reklamowych w wydawnictwie gminy.

Odnosząc się do ostatniego pytania stwierdzić należy, iż w swojej treści dotyczy ono dwóch kwestii. Pierwsza odnosi się do tego, czy sprawy w zakresie publikacji może wykonywać urząd miejski. Druga zaś – stanowi bezpośrednie nawiązanie do dwóch pierwszych pytań.

Odpowiadając na kwestię dotyczącą możliwości wykonywania spraw w zakresie publikacji wydawnictwa przez urząd miejski wskazać należy, iż wydawanie gazety gminnej (tzn. funkcja wydawcy) powinno należeć do prerogatyw gminy jako takiej (tak WSA w Gliwicach z 20 marca 2008 r. (IV SA/GI 1024/07). Natomiast praktycznie czynności z tym związane może wykonywać urząd miejski, utworzona w tym celu przez gminę specjalna oficyna wydawnicza albo podmiot zewnętrzny na zlecenie gminy.

W zakresie zaś drugiej kwestii zawartej w pytaniu trzecim, to wobec faktu, iż odnosi się ona do problematyki dotyczącej płatnych ogłoszeń i reklam, stwierdzić należy, że odpowiedź w tej kwestii z uwagi na stanowisko wyrażone powyżej musi być negatywna.

{RIO Łódź, 2013-12-20, sygn. WA 4120-15/2013/w/}