Stanowisko RIO Opole:

W odpowiedzi na pismo z dnia 17 lutego 2017 r., sygn. SiZ.7340.41.2017, uzupełnione pismem z dnia 24 sierpnia 2017 r., dotyczące prośby o udzielenie wyjaśnień na pytania:

1. Czy w związku z art. 67 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1870 ze zm.) o finansach publicznych, organ wydający zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych ma prawo egzekwować od przedsiębiorcy opłatę za cały okres faktycznego prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych jako zaległość oraz odsetki od tej opłaty liczone jak dla zaległości podatkowych, o których mowa w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 201 ze zm.)?
2. Czy przedsiębiorcy należy zwrócić opłatę za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych za okres, w którym nie korzystał z zezwolenia i taktować tą opłatę jako nadpłatę, o której mowa w ustawie Ordynacja podatkowa?

– uprzejmie wyjaśniam i informuję, co następuje.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż opłaty, o których mowa art. 11¹ ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. z 2016 r. Dz.U. poz. 487 ze zm.; dalej uwtpa) za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, stanowią niepodatkowe należności budżetowe, o których mowa w art. 60 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1870 z późn. zm.). Zgodnie z art. 67 w związku z art. 60 cyt. ustawy w sprawach nieuregulowanych wskazaną ustawą stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1257) i odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 201).

Jak wynika z uregulowań ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi przedsiębiorcy rozpoczynający działalność, przed wydaniem zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych wnoszą na rzecz gminy opłatę w wysokości wskazanej w art. 11¹ ust. 2 w związku z art. 11¹ ust. 1 i 3 uwtpa. Następnie gminy, zgodnie z art. 11¹ ust. 1 i 7 uwtpa pobierają opłatę za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, przy czym opłata ta wnoszona jest na rachunek gminy w każdym roku kalendarzowym objętym zezwoleniem w trzech równych ratach w terminach do 31 stycznia, 31 maja i 30 września danego roku kalendarzowego.

Stosownie do art. 11¹ ust. 8 uwtpa, w roku nabycia zezwolenia lub utraty jego ważności, opłaty, o których mowa w ust. 1-5, dokonuje się w wysokości proporcjonalnej do okresu ważności zezwolenia. Ponadto ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w art. 18 ust. 12 pkt 5 stanowi, że zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych wygasa w przypadku:

1. likwidacji punktu sprzedaży;
2. upływu terminu ważności zezwolenia;
3. zmiany rodzaju działalności punktu sprzedaży;
4. zmiany składu osobowego wspólników spółki cywilnej;
5. niedopełnienia w terminach obowiązku:

a) złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 11¹ ust. 4, lub

b) dokonania opłaty w wysokości określonej w art. 11¹ ust. 2 i 5.

Wobec powyższego w przypadku niedokonania opłaty w wymaganych terminach przedmiotowe zezwolenie wygasa z mocy prawa. Ugruntowane orzecznictwo sądów administracyjnych wskazuje, że termin zakreślony dla wniesienia przedmiotowej opłaty jest terminem zawitym prawa materialnego, a jego upływ powoduje wygaśnięcie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, a więc skutki materialno-prawne w postaci wygaśnięcia prawa podmiotowego (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 31 marca 2009 r., II GSK 817/08). Sama decyzja o wygaśnięciu zezwolenia ma charakter deklaratoryjny, a więc jedynie stwierdzający określony skutek prawny przewidziany w przepisach ustawy.

Mając na względzie powyższe, organ wydający zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych pobiera opłatę w wysokości proporcjonalnej do okresu ważności zezwolenia. Tym samym organ ma prawo egzekwować opłatę za okres ważności przedmiotowego zezwolenia.

Rozpatrując drugie z zagadnień poruszonych przez podmiot wnioskujący o udzielenie wyjaśnienia, należy wskazać, iż tryb i zasady oraz sposób obliczania wysokości rzeczonej opłaty uregulowane zostały ustawowo. Z art. 11¹ ust. 8 uwtpa jednoznacznie wynika, że opłaty dokonuje się w wysokości proporcjonalnej do okresu ważności zezwolenia. Zatem kwestia niewykorzystywania zezwolenia w okresie jego ważności nie ma wpływu na wysokość opłaty i nie stanowi podstawy do jej zwrotu.

Przedstawiając powyższe należy zaznaczyć, że wyjaśnienia Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu nie stanowią wiążącej wykładni prawa.

{RIO Opole, 2017-09-25, sygn. NA.III-0221-11/2017}