Stanowisko RIO Kielce:

Szanowny Panie Prezydencie, wnioskiem z dnia 31.12.2019 roku, doręczonym na adres Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach w dacie 09.01.2020 roku, zwrócił się Pan o udzielenie odpowiedzi na pytania:

1. Czy opłata przekształceniowa winna być ujęta w ewidencji księgowej na podstawie zaświadczenia o przekształceniu w 2019 roku na kontach 221 i 800 w całości (zgodnie z pkt 5.3 załącznika do uchwały nr 2/2019 Komitetu Standardów Rachunkowości z 22.01.2019 r.), a opłaty przypadające na lata 2021 i dalsze przenoszone z konta 221 na 226 w kolejnych latach w wysokości rat?

2. Jeśli przedmiotowa opłata ma być zaksięgowana na koncie 221 w korespondencji z kontem 800 w całości w 2019 r., to czy opłaty, których termin płatności przypada na 2020 r. (tj. za 2019 ri za 2020 r.) winny być ujęte na koncie 226 i dopiero w grudniu 2019 r. przeniesione na konto 221 jako należności krótkoterminowe, zgodnie z ustawą o rachunkowości?

3. Jeśli przedmiotowa opłata ma być nieujmowana na koncie 226 Wn i Ma 840, to czy opłata przekształceniowa winna być ujęta w ewidencji księgowej za 19 kolejnych lat w 2019 r. (tj. opłata za lata 2020 i dalsze) i jeżeli tak, to na jakich kontach, czy też należy ją ujmować wyłącznie w ewidencji należności na koncie 221 w roku, w którym przypada jej termin płatności w korespondencji z kontem zespołu 7. Czy opłaty na 2020 r. winny już być ujęte w ewidencji w 2019 r. i na jakich kontach i czy wykazywać w sprawozdaniu Rb-27S z wykonania planów dochodów budżetowych?

4. Jakie należności należy wykazywać w Rb-N o stanie należności (opłata za 2019 r., opłata za 19 kolejnych lat) i w której pozycji (N2. Pożyczki, N5. Pozostałe należności)?

Odpowiadając na to pytanie, wskazać należy na następujące okoliczności.

Opłata przekształceniowa ustalana jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r. poz. 139).

Urząd Miejski zobowiązany jest do prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351 ze zm.) i ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r. poz. 869 ze zm.), z uwzględnieniem zasad wynikających z rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. poz. 1911 ze zm.). Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości jednostki obowiązane są stosować przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy. Natomiast mając na uwadze, art. 10 ust. 3 ustawy o rachunkowości w sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy, przyjmując zasady (politykę) rachunkowości, jednostki mogą stosować krajowe standardy rachunkowości wydane przez Komitet Standardów Rachunkowości. Ewidencja opłaty przekształceniowej została zaprezentowana w pkt 5.3 stanowiska Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie ujęcia, wyceny i prezentacji gruntów przekazanych w użytkowanie wieczyste w sprawozdaniach finansowych jednostek samorządu terytorialnego, a także w sprawie przekształcenia prawa wieczystego użytkowania tych gruntów w prawo własności (Dz. Urz. MF z 2019 r. poz. 19).

Biorąc pod uwagę zasady funkcjonowania kont określone w załączniku nr 3 do ww. rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów przypis opłaty przekształceniowej – całkowita kwota opłat wnoszonych, w poszczególnych latach, w księgach rachunkowych należy ujmować na stronie Ma konta 800 Fundusz jednostki”, w korespondencji za stroną Wn kont: 221- Należności z tytułu dochodów budżetowych” w zakresie należności krótkoterminowych, tj. wymagalnych w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego; a opłaty należne, których termin płatności przypada w roku przyszłym i później należy ująć na koncie 226 Długoterminowe należności budżetowe”.

W zakresie ujmowania należności w sprawozdaniu Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych należy zaznaczyć, że zasady sporządzania tegoż sprawozdania są uregulowane w Instrukcji sporządzania sprawozdań budżetowych w zakresie budżetów jednostek samorządu terytorialnego, stanowiącej załącznik nr 36 do rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 9 stycznia 2018 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1393). Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 2 sprawozdanie jednostkowe z wykonania planu dochodów budżetowych z tytułu podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych, pobieranych przez jednostki samorządu terytorialnego, sporządza się na podstawie danych księgowości podatkowej, przy czym w kolumnie „Należności” wykazuje się: salda początkowe (należności pozostałych do zapłaty zmniejszone o nadpłaty), powiększone o kwoty przypisów należności z tytułu dochodów budżetowych, po zmniejszeniu ich o kwoty odpisów; jeżeli kwota nadpłat i odpisów przewyższa kwotę należności pozostałych do zapłaty i przypisów, to różnicę wykazuje się jako liczbę ujemną; w kolumnie „Należności” nie wykazuje się należności długoterminowych.

Ponadto wyjaśniam, że opłata przekształaceniowa powinna być ujęta w sprawozdaniu Rb-N w pełnej wysokości, tj. 20 wnoszonych corocznie opłat w pozycji N5. Pozostałe należności.

Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.

{RIO Kielce, 2020-02-10, sygn. WI.54.3.2020}