Stanowisko RIO Opole:

W odpowiedzi na pismo z dnia 2 grudnia 2016 r., sygn. OSW.3153.3.6.2016, dotyczące udzielenia wyjaśnienia w sprawie określenia podstawowej kwoty dotacji dla szkół publicznych z oddziałami przedszkolnymi, dla których organem prowadzącym jest osoba prawna inna niż jednostka samorządu terytorialnego na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1943 ze zm.), wyjaśniam co następuje.

Podstawę prawną dotowania publicznych szkół prowadzonych przez osoby fizyczne i osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego stanowi art. 80 ustawy o systemie oświaty. Z ust. 3 powołanego przepisu wynika, że szkoły, o których mowa powyżej, otrzymują na każdego ucznia dotację z budżetu jednostki samorządu terytorialnego obowiązanej do prowadzenia danego typu i rodzaju szkół w wysokości równej podstawowej kwocie dotacji dla szkół danego typu i rodzaju, nie niższej jednak niż kwota przewidziana na takiego ucznia w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego. W przypadku braku na terenie odpowiednio gminy lub powiatu szkoły danego typu i rodzaju prowadzonej odpowiednio przez gminę lub powiat kwotę dotacji określa się w wysokości równej podstawowej kwocie dotacji dla szkół danego typu i rodzaju odpowiednio w najbliższej gminie lub powiecie prowadzącym szkołę danego typu i rodzaju, nie niższej jednak niż kwota przewidziana na takiego ucznia w części oświatowej subwencji ogólnej odpowiednio dla gminy lub powiatu. W przypadku braku odpowiednio najbliższej gminy lub powiatu prowadzącego szkołę danego typu i rodzaju kwotę dotacji określa się w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na takiego ucznia w części oświatowej subwencji ogólnej odpowiednio dla gminy lub powiatu.

Powołana regulacja prawna w art. 9 ust. 1 wskazuje jedynie typy szkół publicznych i niepublicznych. Żaden przepis nie precyzuje natomiast, co należy rozumieć pod pojęciem „rodzaj szkoły”. Brak definicji legalnej znacznie utrudnia dokonanie właściwej interpretacji przedmiotowego zapisu ustawowego. Jak zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie, w wyroku z dnia 8 lutego 2013 r., sygn. II GSK 2095/11, odnosząc się do art. 2, 7 i 9 ustawy o systemie oświaty stwierdził, że choć ustawa nie definiuje pojęcia „rodzaj szkoły”, to jednak zawiera pewne wytyczne, które wpływają na wykładnię tego terminu. Sąd wskazuje, że zwłaszcza na art. 2 powołanego aktu prawnego, w którym wyraźnie podkreślono, że szkoły podstawowe jako typ szkoły mogą być szkołami różnego rodzaju (specjalne, integracyjne, z oddziałami integracyjnymi i sportowymi, sportowe i mistrzostwa sportowego).

Ponadto w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 stycznia 2008 r., sygn. II GSK 333/07 wskazano, że „rodzaj szkoły” to jej cechy szczególne, charakterystyczne w ramach danego typu szkoły. Jednocześnie w art. 3 pkt 15 cyt. ustawy ustawodawca zdefiniował pojęcie „szkoła dla dorosłych”. Powyższe uregulowania, jak zauważył Sąd, wskazują, że dokonanie ścisłego rozróżnienia, w szczególności co do rodzaju szkoły, winno nastąpić przy uwzględnieniu konkretnej normy prawnej, w której ustawodawca odwołuje się do pojęcia „typ i rodzaj szkoły” bądź „szkoły danego typu i rodzaju”. Sąd przyjął, że wobec braku legalnej definicji terminu „rodzaj szkoły” należy uznać, że „rodzaj szkoły” to jej cechy szczególne, charakterystyczne w ramach danego typu szkoły.

Sąd w powołanym wyroku podkreślił, iż w sytuacji, gdy termin „rodzaj” to kategoria, wyróżnienie ze względu na charakterystyczne cechy, odmianę, jakość, typ – jak wywiódł Sąd (wyrok z 21 lutego 2007 r. WSA w Poznaniu sygn. I SA/Po 1123/06), odwołując się do „Słownika współczesnego języka polskiego” pod red. B. Dunaja – należy przyjąć, że w ramach danego typu szkół, występują rodzaje szkół, które wyróżniają się odmiennymi, charakterystycznymi cechami, odrębną organizacją kształcenia lub inną formą kształcenia, co nie pozostaje bez wpływu na poziom kosztów prowadzenia tych szkół i stanowi o ich różnych rodzajach.

W ocenie tut. Izby, jakkolwiek obowiązujące regulacje prawne nie rozstrzygają przedmiotowej kwestii w sposób jednoznaczny, na podstawie analizy orzecznictwa, należy skłonić się do poglądu, że fakt posiadania istotnych, odmiennych, charakterystycznych cech, z punktu widzenia wykonywanego zadania, którym jest edukacja uczniów stanowi o odrębnym rodzaju danej szkoły.

Tym samym należy zgodzić się poglądem zaprezentowanym przez podmiot wnioskujący o udzielenie wyjaśnienia, iż prowadzenie oddziałów przedszkolnych przez szkołę podstawową stanowi cechę, która wyodrębnia ją rodzajowo spośród szkół danego typu, jakimi są szkoły podstawowe. Powyższy stan rzeczy powinien zostać uwzględniony przy określaniu kwoty dotacji dla osoby prawnej innej niż jednostka samorządu terytorialnego prowadzącej szkołę podstawową z oddziałami przedszkolnymi.

Przedstawiając powyższe należy zaznaczyć, że wyjaśnienia Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu nie stanowią wiążącej wykładni prawa.

{RIO Opole, 2017-01-10, sygn. NA.III-0221-26/2016}