Stanowisko RIO Łódź:

W odpowiedzi na pismo Pana Burmistrza zawierające wniosek o udzielenie wyjaśnienia: „Czy w związku z dokonaniem odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizacje Inwestycji, sfinansowanych przez Gminę ze środków otrzymanych w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. Gmina zobowiązana jest do zwrotu otrzymanego dofinansowania w części odpowiadającej odliczonemu podatkowi VAT”? – uprzejmie informuję (…)

Ze skierowanego do Izby pisma wynika, że wątpliwości Gminy nie dotyczą kwestii podatkowych. Gmina ma świadomość, kiedy jej przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego. Prawo to wynika z samej ustawy o podatku od towarów i usług i zostało potwierdzone zarówno w wydanej na wniosek Gminy interpretacji indywidualnej, jak i w innych, licznych, publikowanych przez Ministra Finansów interpretacjach prawa podatkowego.

Wątpliwości Gminy dotyczą natomiast wyłącznie skutków finansowych, związanych z otrzymanym dofinansowaniem na gruncie przepisów prawa normujących gospodarowanie finansami jednostek samorządu terytorialnego, według których stosownie do ww. pisma otrzymanego w BGK. Gmina powinna postąpić w związku z dokonaniem odliczenia VAT od wydatków poniesionych na realizację Inwestycji.

Przedstawiając swoje stanowisko w sprawie Gmina wskazała, iż w jej ocenie: „środki otrzymane z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych nie stanowią dotacji w rozumieniu przepisów ustawy o finansach publicznych i w związku z odliczeniem podatku VAT od wydatków poniesionych na realizację Inwestycji. Gmina nie będzie zobowiązana do zwrotu otrzymanego dofinansowania w części odpowiadającej odliczonemu podatkowi VAT”.

Stanowisko to, zdaniem Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi jest prawidłowe.

Jak podaje Wnioskodawca Gmina Lututów uzyskała promesę z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych na dofinansowanie inwestycji pn. Rozbudowa kanalizacji sanitarnej w Lututowie (…) z przepompowniami i przyłączami w formule „zaprojektuj i wybuduj”.

Okolicznościami nie budzącymi wątpliwości jest fakt, iż przy realizacji inwestycji gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków zarówno majątkowych jak i bieżących związanych z planowaną inwestycją, realizowanego przez zastosowanie stosownego prewspółczynnika.

Gmina z dalece posuniętej ostrożności zwróciła się do BGK z prośbą o zajęcie stanowiska w przedmiocie istnienia obowiązku dokonania zwrotu odliczonego VAT bądź też możliwości przeznaczenia środków finansowych w kwocie równej wartości zwrotu naliczonego VAT na inne wydatki inwestycyjne z tego samego obszaru inwestycyjnego, informując o tym Instytucje finansującą.

BGK udzielając Gminie odpowiedzi stwierdził, cyt: „przyznane Państwu dofinansowanie ujęte jest u kwocie brutto, bowiem taka właśnie zasada obowiązuje w Programie Inwestycji Strategicznych i nie należy jej traktować jako kwotę netto. Podatek od towarów i usług należy rozliczyć zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa podatkowego. W przypadku otrzymania zwrotu VAT należy postępować zgodnie z przepisami prawa normującymi gospodarowanie finansami jednostek samorządu terytorialnego”.

Wydaje się, że wątpliwości co do zasad, które będą rządzić środkami finansowymi „uzyskanymi ze zwrotu” podatku naliczonego, w szczególności, czy środki te będą mieć charakter środków dotacyjnych cechujących się szczególnymi zasadami gospodarowania i rozliczania – zrodziło u Wnioskodawcy ostatnie zdanie ze stanowiska BGK.

Przechodząc do uzasadnienia zajętego wyżej stanowiska Izba podnosi co następuje:

1. środki z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych nie mają charakteru dotacji w rozumieniu art. 126 ustawy o finansach publicznych.
2. zasady rozdziału i przekazywania jst i związkom jst dofinansowania na realizację zadań inwestycyjnych, mających na celu przeciwdziałanie COVID-19 określa uchwała Rady Ministrów nr 84/2021 w sprawie ustanowienia Rządowego Funduszu Polski Ład, podjęta na podstawie art. 65 ust. 28 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz.568 z późn. zm.).
3. zgodnie z treścią § 4, przywołanej wyżej uchwały Rady Ministrów wartością zadania inwestycyjnego objętego dofinansowaniem jest całkowita łączna wartość wynagrodzenia wykonawcy za wykonanie zadania inwestycyjnego w tym wartość ceny dostaw określonych w umowie lub umowach mających na celu realizację zadania inwestycyjnego. Przywołany przepis § 4 kreuje więc zasadę brutto wartości inwestycji objętej dofinansowaniem z funduszu.
4. postanowienia § 1, ust. 4 oraz § 8. ust. 7 Załącznika do uchwały nr 84/RM wprowadzają regulację dotyczącą obniżania wartości dofinansowania w przypadku niższej wartości inwestycji bądź obniżenia wartości wynagrodzenia wykonawcy inwestycji, bez względu na podstawy tego obniżenia.
5. przedmiotowa uchwala stanowiąc zasady przekazywania dofinansowania z Funduszu nie zawiera regulacji odnośnie do ewentualnego obniżania wartości inwestycji ze względu na prawo jst. do odliczania podatku naliczonego,
6. uwzględniając treść § 3. ust. 3 i 4 Załącznika do przedmiotowej uchwały podmioty uprawnione składając wniosek o dofinansowanie nie przekazują Prezesowi Rady Ministrów jako dysponentowi środków informacji o tzw. kwalifikowalności VAT.

Uwzględniając zatem przytoczoną wyżej argumentację oraz fakt, że w powszechnie obowiązujących przepisach dotyczących zasad dysponowania środkami publicznymi nie istnieje powszechny obowiązek zwrotu dysponentowi środków VAT w sytuacji jego odliczenia, uznać należy, iż w przypadku o którym mowa w zapytaniu Gminy Lututów. Gmina nie będzie zobowiązana do zwrotu tych środków.

VAT zwrócony winien być zagospodarowany zgodnie z regularni wynikającymi z ustawy o finansach publicznych, przy uznaniu jednak, ze środki te nie stanowią dofinansowania, o którym mowa w Programie realizowanym przez Gminę na mocy uchwały nr 84 2021 Rady Ministrów.

Informuję jednocześnie, że stanowisko przedstawione w niniejszym piśmie udzielone zostało w ramach prowadzonej przez Izbę działalności informacyjnej i nie ma mocy wiążącej.

{RIO Łódź, 2022-12-05, sygn. WA 4120-40/2022-w}