Stanowisko RIO Białystok:
Odpowiadając na wniosek z dnia 20 stycznia 2023 roku o udzielenie wyjaśnienia w zakresie wypłacania członkom Ochotniczych Straży Pożarnych ekwiwalentu za uczestnictwo w szkoleniu podstawowym Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku przedstawia następujący pogląd w sprawie.
Strażak ratownik OSP, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 194) /dalej ustawa o osp/, który uczestniczył w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu, otrzymuje, niezależnie od otrzymywanego wynagrodzenia, ekwiwalent pieniężny. Zgodnie zaś z art. 8 ustawy o osp, strażakiem ratownikiem OSP jest strażak OSP, który spełnia określone wymagania, a mianowicie:
1) ukończył 18 lat, a nie ukończył 65 lat, z zastrzeżeniem art. 9 ust. 1,
2) posiada aktualne ubezpieczenie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2,
3) posiada aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do udziału w działaniach ratowniczych,
4) odbył szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,
5) ukończył z wynikiem pozytywnym szkolenie podstawowe przygotowujące do bezpośredniego udziału w działaniach ratowniczych.
Jednocześnie należy wskazać, ze zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy o osp strażakiem OSP jest każdy członek OSP. Biorąc pod uwagę przepisy cytowanej ustawy nie każdy członek OSP i jednocześnie strażak OSP jest strażakiem ratownikiem OSP. Jak trafnie zauważył WSA w Białymstoku pojęcie „strażaka ratownika Ochotniczej Straży Pożarnej”, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych, jest węższe niż pojęcie „członka ochotniczej straży pożarnej” czy „strażaka Ochotniczej Straży Pożarnej” (Wyrok WSA w Białymstoku z 7.07.2022 r., II SA/Bk 373/22).
W związku z powyższym, zdaniem Izby, członek OSP, który spełni wszystkie wymagania z art. 8 ustawy o osp, w tym ukończy z wynikiem pozytywnym szkolenie podstawowe przygotowujące do bezpośredniego udziału w działaniach ratowniczych, staje się strażakiem ratownikiem OSP i od tej chwili na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o osp, nabywa uprawnienia do ekwiwalentu za udział w szkoleniach, w których będzie uczestniczył jako strażak ratownik OSP.
W aktualnie obowiązującym porządku prawnym brak jest podmiotu upoważnionego do wydawania wiążącej wykładni przepisów prawa. Niniejsze stanowisko w sprawie proszę potraktować jako niewiążącą opinię prawną.
{RIO Białystok, 2023-02-03, sygn. RIO.II.025-4/23}