Stan faktyczny:
W dniu 18 sierpnia 2016r. Gmina Raciechowice zawarła umowę wsparcia nr 576492 z Magellan S.A. z siedzibą w Łodzi. Umowa ta ma stanowić zabezpieczenie umowy pożyczki, jaką Spółka komunalna której jedynym wspólnikiem jest Gmina Raciechowice, Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych w Raciechowicach Sp. z o.o. zawarło w dniu 18 sierpnia 2016r. z Magellan S.A. (umowa nr 2111?4870580816). W ramach umowy wsparcia Gmina Raciechowice zobowiązała się do bezwarunkowej spłaty zobowiązania jakie PUK Sp. z o.o. zaciągnęło, a którego nie jest w stanie samodzielnie spłacić. Z uwagi na brak realizacji zobowiązania przez PUK Sp z o.o., Gmina Raciechowice w ramach procedury określonej w umowie nazwanej „wsparciem” dokonała już spłaty części długu za PUK. Gmina Raciechowice uważa, iż mimo braku jednoznacznego zobowiązania w treści umowy wsparcia, dotyczącego żądania zwrotu Spłaconych przez Gminę kwot względem PUK, Gmina stoi na stanowisku, iż powinna dochodzić świadczeń zwrotnych względem PUK. Podejście takie znajduje dodatkowo umocowanie w sprawozdawczości przedstawianej przez Gminę, gdzie zgodnie z zaleceniami w trakcie kontroli RIO, w sprawozdawczości na koniec 2013 r. wykazano kwoty wynikające z umowy wsparcia w sprawozdaniu Rb—Z w pozycji dotyczącej poręczeń i gwarancji i do nadal są tak wykazywane. Dodatkowo spłata przez Gminę wynikająca z umowy nazwanej „wsparciem” odbywa się z klasyfikacji dz. 757 Obsługa długu publicznego, rozdział 75704 Rozliczenia z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego. Zdaniem Gminy daje to podstawę do wystawienia wezwania do zapłaty dla PUK, ujęcia w księgach rachunkowych Gminy należności względem PUK i rozpoczęcia procedury dochodzenia roszczeń.
Pytanie:
1. Czy Gmina Raciechowice powinna wystawić dokument dla PUK, w którym wezwie Przedsiębiorstwo do uregulowania zobowiązań wobec Gminy wynikających z zapłaty przez Gminę części kwot wynikających z umowy „wsparcia”?
2. Czy Gmina powinna ująć w księgach rachunkowych należności wobec PUK z tyt. spłaty części kwot wynikających z umowy „wsparcia”?
3. Czy Gmina powinna dochodzić roszczeń względem PUK – Spółki której jest jedynym wspólnikiem?
Stanowisko własne:
Gmina stoi na stanowisku, iż umowa „wsparcia” i wynikające z niej zapisy oraz ujęcie kwot z niej wynikających w sprawozdawczości Gminy jest wystarczająca podstawą, mimo braku jednoznacznych zobowiązań w tym zakresie, do wystawienia wezwania do zapłaty dla PUK, ujęcia w księgach rachunkowych Gminy należności względem PUK i rozpoczęcia procedury dochodzenia roszczeń.
Stanowisko RIO Kraków:
W związku z pismem z dnia 23 marca 2020 r. w sprawie dochodzenia należności przypadających Gminie Raciechowice od spółki komunalnej, uzupełnionym pismem z dnia 29 kwietnia 2020 r., wyjaśniamy co następuje:
Analiza zagadnienia przedstawionego w przywołanych na wstępie pismach prowadzi do wniosku, zgodnie z którym należy podzielić pogląd o powstaniu po stronie Gminy Raciechowice, z chwilą spłaty zobowiązania obciążającego Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Raciechowice Sp. z o. o. w Raciechowicach, roszczenia regresowego względem wskazanej spółki. Z tego też względu, w świetle art. 42 ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 869 z późn. zm.), w myśl którego jednostki sektora finansów publicznych są obowiązane do ustalania przypadających im należności pieniężnych, w tym mających charakter cywilnoprawny, oraz terminowego podejmowania w stosunku do zobowiązanych czynności zmierzających do wykonania zobowiązania, Gmina Raciechowice powinna podjąć działania zmierzające do ustalenia należności przypadających od Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych Raciechowice Sp. z o. o. w Raciechowicach, jak i zmierzające do spłaty tych należności przez wskazaną spółkę. Kwota przypadających Gminie należności winna zostać ujęta w prowadzonych przez Gminę w księgach rachunkowych.
{Urząd Gminy Raciechowice, 2020-03-23, sygn. -}
{RIO Kraków, 2020-06-02, sygn. WIAS-710/23/20}