Stanowisko RIO Lublin:

W odpowiedzi na Pani pismo z 31 grudnia 2020 r. wyjaśniam, że zgodnie z przepisami art. 8 pkt. 6 i art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1170 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od środków transportowych podlegają przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego.

Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów zaprezentowanym w piśmie z 21 listopada 2001 r., dotyczącym ustalania dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu (DMC) na potrzeby podatku od środków transportowych (Pismo Departamentu Podatków Lokalnych i Katastru Ministerstwa Finansów – LK-2123/LK/01/KT), ustalenie właściwej stawki podatku od środków transportowych w przypadku przyczep możliwe będzie na podstawie zadeklarowanej przez podatnika DMC zespołu pojazdów, tj. DMC przyczepy oraz najmniejszą z możliwych DMC potencjalnego ciągnika balastowego (samochodu ciężarowego) mogącego ciągnąć daną przyczepę.

Należy zauważyć, że nie chodzi o pojazd silnikowy, który może w danym momencie ciągnąć przyczepę (pojazd, który podatnik posiada), lecz o potencjalny pojazd, który może być wykorzystany do ciągnięcia przyczepy.

Ministerstwo Finansów wskazuje, że w przypadku ciągników balastowych i samochodów ciężarowych organ podatkowy na potrzeby obliczenia podatku od środków transportowych może pomocniczo wykorzystać zasadę wyrażoną w art. 62 ustawy Prawo o ruchu drogowym, zgodnie z którą na potrzeby obliczenia podatku od środków transportowych DMC przyczepy ciągniętej przez samochód ciężarowy (ciągnik balastowy) nie może przekroczyć DMC tego samochodu (ciągnika balastowego) powiększonej o 40%. Podstawowym dokumentem, na podstawie którego można ustalić rodzaj i parametry środka transportowego, w tym przyczepy, w celu opodatkowania podatkiem od środków transportowych, jest dowód rejestracyjny, który jest decyzją administracyjną stwierdzającą dopuszczenie do ruchu pojazdu samochodowego. Jest on więc dokumentem urzędowym, sporządzonym w formie określonej przepisami prawa przez powołane do tego organy władzy publicznej, a zatem stanowi dowód tego, co zostało w nim urzędowo stwierdzone, stosownie do przepisów art. 194 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 z późn. zm.). Organy podatkowe oraz podatnicy powinni na potrzeby opodatkowania podatkiem od środków transportowych posiłkować się zapisami z dowodu rejestracyjnego.

W przypadku gdy organ podatkowy nie jest w stanie ustalić na podstawie posiadanych dokumentów rodzaju i parametrów środka transportowego podlegającego opodatkowaniu, może sięgnąć do innych dokumentów (np. świadectwa homologacji typu pojazdu) bądź też powołać biegłego zgodnie z 197 § 1 Ordynacji podatkowej.

Należy zaznaczyć, na co również zwraca uwagę Ministerstwo Finansów, że ustalenie właściwej stawki podatku od środków transportowych w przypadku przyczep możliwe będzie na podstawie zadeklarowanej przez podatnika DMC zespołu pojazdów. To podatnik, zgodnie z przepisami art. 9 ust. 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jest zobowiązany do złożenia deklaracji na podatek od środków transportowych, określając w niej m.in. DMC zespołu pojazdów. Na tej podstawie wylicza podatek i wpłaca go na rachunek danej gminy. W przypadku gdy podatnik nie złożył deklaracji albo też podał dane, które organ podatkowy kwestionuje, podejmowane są kroki zmierzające do korekty lub złożenia deklaracji. Wezwanie podatnika do tych czynności może odbywać się albo w ramach czynności sprawdzających, stosownie do przepisów art. 274a § 2 Ordynacji podatkowej albo też w ramach wszczętego postępowania podatkowego.

Izby kontrolują gospodarkę finansową, w tym realizację zobowiązań podatkowych na podstawie kryterium zgodności z prawem i zgodności dokumentacji ze stanem faktycznym, zgodnie z przepisami art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2137). W przypadku braku w kontrolowanej jednostce dokumentów niezbędnych do sprawdzenia prawidłowości opodatkowania, np. braku w deklaracji DMC zespołu pojazdów przyczepy, inspektor przeprowadzający czynności kontrolne może zastosować mechanizmy wskazywane przez właściwe organy – w tym przypadku Ministerstwo Finansów, o którym była mowa wyżej – i dokonać wyliczenia DMC zespołu pojazdów podstawiając odpowiednie wartości w oparciu o zasadę z art. 62 Prawo o ruchu drogowym:

18 t = X + 40%X

18 t= X(1+40%)

X = 18/ (1+40%)

X = 12,86 t

gdzie:

18 t – DMC przyczepy,

X – DMC samochodu ciężarowego (ciągnika balastowego)

Tym samym DMC zespołu pojazdów wynosi 30,86 t jako suma DMC przyczepy [18 t] i obliczona DMC samochodu ciężarowego [12,86 t].

Reasumując, jak wskazałem w treści niniejszego pisma obowiązek zadeklarowania DMC zespołu pojazdów ciąży na podatniku, a przedstawiony powyżej sposób obliczenia DMC zespołu pojazdów może być wykorzystywany przez organy podatkowe oraz organy kontrolne w przypadku braku informacji o DMC zespołu pojazdów celem ustalenia wysokości należnego podatku.

{RIO Lublin, 2021-01-19, sygn. RIO-I-430/5/21}