Pytanie:

[Proszę] o udzielenie wyjaśnień w sprawie stosowania przepisów ustawy 2 dnia 27 sierpnia 2009 o finansach publicznych i rozporządzenia Ministra Finansów z 28 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego.

Zgodnie z art. 16 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997r. Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 755 ze zm.) do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną zaliczono finansowanie oświetlenia ulic, placów i dróg znajdujących się na terenie gminy. Finansowanie kosztów oświetlenia obejmuje zarówno wydatki na energię elektryczną, jak i koszty budowy oraz utrzymania punktów świetlnych, w tym obsługi konserwacji, a także modernizacji urządzeń i wymiany wyeksploatowanych opraw. Obecnie zdecydowana większość oświetlenia ulicznego gminy jest przestarzała technicznie, zbyt energochłonna i awaryjna. Natomiast środki przeznaczone na pokrycie kosztów energii elektrycznej zużywanej na cele oświetleniowe są bardzo wysokie.
W interesie Gminy jest więc realizacja zadania inwestycyjnego pn. „Modernizacja oświetlenia ulicznego na terenie Gminy Mrozy, spłacana z uzyskanych oszczędności energetycznych i eksploatacyjnych”. Finansowanie zadania opiera się na tzw. samospłacie modernizacji
z oszczędności energii elektrycznej, wynikającej z wymiany Starych, nieefektywnych punktów oświetlenia na nowoczesne oświetlenie energooszczędne i nie podnoszenie rocznych kosztów na oświetlenie uliczne.

Planowany termin wykonania zadania to 2019 rok. Wykonawca w 2019 roku wykona zadanie w całości i wystawi fakturę na łączną kwotę wykonanego zadania, z terminem zapłaty w ratach przez 7 kolejnych lat tj. w latach 2020-2026. W momencie wystawienia faktury Gmina staje się właścicielem wartości wykonanej inwestycji. Jednocześnie w zapisach umowy i SIWZ będzie zapis, iż wierzyciel zrzeka sią dochodzenia odsetek ustawowych wynikających z art. 5 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 118).
Należy tu podkreślić, że całość kosztów obsługi umowy przetargowej będzie pokryta z bieżących środków na utrzymanie oświetlenia drogowego i ulicznego, a Gmina zamierza w wyniku przetargu poczynić oszczędności w ramach planowanych na obecnym poziomie kosztów utrzymania oświetlenia. Istotą całego przedsięwzięcia jest obniżenie kosztów utrzymania oświetlenia przy jednoczesnym zwiększeniu jakości i ekonomiczności opraw oświetleniowych i źródeł światła.

Gmina analizuje również możliwość wyrażenia zgody na sprzedaż wierzytelności wynikających z wieloletniej umowy zawartej przez gminę na modernizację oświetlenia, na rzecz banku. Nie dojdzie w ten sposób do zawarcia umowy kredytu lub pożyczki przez Gminę, zmieni się tylko adresat comiesięcznych wpłat.

Zgodnie z zapisami znowelizowanej ustawy o finansach publicznych, art. 72 ust. 1a, tytuły dłużne obejmują zobowiązania finansowe wynikające ze stosunków prawnych, które nazwą odpowiadają tym tytułom dłużnym, oraz z innych stosunków prawnych, które wywołują skutki ekonomiczne podobne do skutków wynikających z papierów wartościowych opiewających na wierzytelności pieniężne, umów kredytów | pożyczek oraz przyjętych depozytów. Ponieważ Gmina w wyniku postępowania przetargowego otrzyma jedną fakturę za modernizację oświetlenia, wraz z załączonym harmonogramem płatności w kolejnych latach, bez żadnych kosztów finansowych, to w opinii Gminy tego typu stosunek prawny nie wywołuje skutków podobnych do umowy kredytu, pożyczki i innych w/w wymienionych. Podział płatności wartości zamówienia na równe raty, bez jakichkolwiek kosztów obsługi finansowej, stanowi w opinii Gminy rodzaj umowy nienazwanej nie wywołującej skutków opisanych w ustawie,

W związku z powyższym Gmina zwraca się z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie stosowania przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych i rozporządzenia Ministra Finansów z 28 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego:

1) czy taka umowa jest tytułem dłużnym, o którym mowa w art. 72 ust. 2 ustawy o finansach publicznych?

2) czy realizacja zamówienia w takiej formule i ewentualna sprzedał wierzytelności przyszłych wynikających z umowy z uwagi na ich wieloletni charakter powoduję konieczność wliczenia zobowiązań wynikających z umowy z wykonawcą modernizacji oświetlenia do długu publicznego na podstawie § 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do gminnego długu publicznego i ujmowania wskazanych zobowiązań w kwartalnym sprawozdaniu Rb- Z o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji, pod pozycją „Kredyty i pożyczki”?

3) czy płatności w kolejnych latach należności wynikających z faktury są objęte wskaźnikiem spłaty zobowiązań z art. 243 ustawy o finansach publicznych?

4) czy do podpisania takiej umowy wymagana jest uchwała rady gminy podjęta na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. c ustawy o samorządzie gminnym?

5) czy zaciągnięcie takiego zobowiązania wymaga uzyskania opinii RIO o możliwości spłaty tego zobowiązania na podstawie art. 91 ust. 2 pkt 2 ustawy o finansach publicznych?
Zobowiązanie to przekracza kwotę 0,5% planowanych dochodów bieżących w danym roku budżetowym.

Gmina wprowadzi wartości wynikające z niniejszej umowy do Wieloletniej Prognozy Finansowej, niemniej jednak wydatki te zostaną zrównoważone niższymi kosztami bieżącymi utrzymania oświetlenia. Wysokość wydatków Gminy związana 2 utrzymaniem oświetlenia (wydatki bieżące oraz inwestycyjne) się nie zmienią. Zadłużenie Gminy per saldo również sią nie zmieni.

Stanowisko RIO Warszawa:

W odpowiedzi na pismo z dnia 11 kwietnia 2019 r., dotyczące szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego, uprzejmie informuję; 4) Do podpisania niniejszej umowy wymagane jest upoważnienie sformułowane w uchwale budżetowej, a przy jego braku podjęcie przez radę gminy uchwały w sprawie zaciągnięcia zobowiązania na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. c ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 994 ze zm.). 5) Zgodnie z art. 91 ust. 2 pkt 2 ustawy o finansach publicznych przy zaciągnięciu zobowiązania, które jest tytułem dłużnym wymagane jest uzyskanie przez zarząd jednostki samorządu terytorialnego opinii regionalnej izby obrachunkowej o możliwości spłaty zobowiązania zaliczanego do tytułu dłużnego, o którym mowa w art. 72 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych.

Jednocześnie informuję, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie nie jest uprawniona do dokonywania powszechnie obowiązującej interpretacji przepisów prawa. Powyższą opinię należy potraktować jako stanowisko Izby w przedmiotowej sprawie, które nie jest wiążące dla wnioskodawcy i organów rozstrzygających w konkretnych sprawach.

{Urząd Gminy Mrozy, 2019-02-26 , sygn. -}
{RIO Warszawa, 2019-05-10, sygn. WA.43.5.1.2019}