Stanowisko RIO Kielce:
Wnioskiem przesłanym do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach 28 listopada 2023 r. zwrócił się Pan o udzielenie odpowiedzi na nw. pytania:
- Czy środki przyznawane jednostkom samorządu terytorialnego z Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych mają charakter dotacji, o których mowa w art. 126 ustawy o finansach publicznych i czy stosuje się do nich zasady zwrotu przewidziane w art. 168 i 169 tej ustawy?
- Czy w świetle ustawy o finansach publicznych w przypadku otrzymania z urzędu skarbowego zwrotu VAT od wydatków na inwestycję dofinansowaną z Programu, JST muszą zwracać środki z Programu w części przypadającej na odzyskany VAT?
- W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 2 – w jaki sposób JST mogą wykorzystać dofinansowanie z Programu w części przypadającej na VAT odzyskany od inwestycji dotowanej z Programu?
Regionalna Izba Obrachunkowa w Kielcach przedstawia następujące stanowisko w sprawie.
Środki Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych nie są dotacjami w rozumieniu art. 126 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1270 ze zm.), zatem nie ma w tym przypadku zastosowania art. 168 i art. 169 tej ustawy. Zasady rozdziału i przekazywania jednostkom samorządu terytorialnego dofinansowania na realizację zadań inwestycyjnych, mających na celu przeciwdziałanie COVID-19 określa uchwała Rady Ministrów nr 84/2021 z dnia 1 lipca 2021 r. w sprawie ustanowienia Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych, podjęta na podstawie art. 65 ust. 28 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 568 ze zm.). Zgodnie z § 4 ww. uchwały Rady Ministrów wartością zadania inwestycyjnego objętego dofinansowaniem jest całkowita łączna wartość wynagrodzenia wykonawcy za wykonanie zadania inwestycyjnego, w tym wartość ceny dostaw określonych w umowie lub umowach mających na celu realizację zadania inwestycyjnego. Postanowienia § 1 ust. 4 oraz § 8 ust. 7 załącznika do uchwały Rady Ministrów nr 84/2021 wprowadzają regulację dotyczącą obniżenia wartości wynagrodzenia wykonawcy inwestycji, bez względu na podstawy tego obniżenia. Uwzględniając treść § 3 ust. 3 i 4 załącznika do przedmiotowej uchwały podmioty uprawnione składając wniosek o dofinansowanie nie przekazują Prezesowi Rady Ministrów jako dysponentowi środków informacji o tzw. kwalifikowalności VAT. W ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1327 ze zm.) jak również w uchwale nr 84/2021 Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2021 r. w sprawie ustanowienia Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych, z późniejszymi zmianami nie uregulowano kwestii ewentualnego obniżenia wartości inwestycji ze względu na prawo odliczenia podatku naliczonego oraz przeznaczenia środków pochodzących z rozliczenia z urzędem skarbowym, wyżej wymienionego podatku. Wobec powyższego, w ocenie Izby, w przypadku uzyskania zwrotu z rozliczenia podatku od towarów i usług, stanowić on będzie inne dochody należne gminie, w myśl art. 4 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 2267 ze zm.). O przeznaczeniu tych środków decyduje organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.) w związku z art. 212 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o finansach publicznych.
Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.
{RIO Kielce, 2023-12-20, sygn. WI.54.70.2023}