Stanowisko RIO Opole:

W odpowiedzi na pismo z dnia 9 maja 2016 r. sygn. FN.3120.9.2016.AP, uzupełnione pismem z dnia 2 czerwca 2016 r. sygn. FN.3120.9.2016.AP, dotyczące zapytania w sprawie stosowania zwolnienia z podatku od nieruchomości na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 849 ze zm.) dla mienia gminnego wykorzystywanego na prowadzenie przez gminę gospodarki kanalizacyjnej, informuję co następuje.

Na gruncie ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 849 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane:

1) grunty;
2) budynki lub ich części;
3) budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (art. 2 ust. 1 cyt. ustawy). Brzmienie art. 7 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych przesądza, że grunty i budynki lub ich części, stanowiące własność gminy, z wyjątkiem zajętych na działalność gospodarczą lub będących w posiadaniu innych niż gmina jednostek sektora finansów publicznych oraz pozostałych podmiotów są zwolnione od podatku od nieruchomości.

Ustawodawca w zakresie pojęcia działalności gospodarczej zgodnie z dyspozycją art. 1a ust. 1 pkt 4 powołanej regulacji prawnej odsyła do ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 584 ze zm.). Według ustawowej definicji legalnej działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. W rozumieniu art. 4 ust. 1 wspomnianej ustawy przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Analizując przedmiotowe zagadnienie nie można pominąć faktu, iż na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 446) zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy). Ponadto ustawa o samorządzie gminnym przyznaje gminie w art. 9 ust. 2 możliwość prowadzenia działalności gospodarczej wykraczającej poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie. Na uwagę zasługuje również przepis art. 9 ust. 4 powołanego aktu prawnego, który stanowi, że zadaniami użyteczności publicznej w rozumieniu ustawy są zadania własne gminy, określone w art. 7 ust. 1, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.

Mając na względzie przedstawiony przez gminę w nadesłanym wniosku stan faktyczny należy wskazać, iż gmina Wilków jest właścicielem części sieci kanalizacji. Obsługa poboru opłat od mieszkańców gminy z tytułu odprowadzania nieczystości płynnych jest realizowana przez Urząd Gminy w Wilkowie. Gmina stwierdza, iż kalkulując stawkę za realizację powyższej usługi nie dąży do osiągnięcia zysku, a jedynie realizuje zadanie polegające na zaspokajaniu potrzeb wspólnoty gminnej. Ponadto wykonanie dochodów i wydatków budżetowych z tytułu gospodarowania nieczystościami płynnymi wykazuje, iż gmina nie osiąga zysków z tego tytuły, a ponosi straty.

Prowadząc działalność dotyczącą odprowadzania ścieków gmina Wilków realizuje zadania własne o charakterze użyteczności publicznej. Przedmiotowa działalność nie jest nakierowana na osiąganie zysku, co więcej generuje straty. Wobec powyższego działalność ta, nie mając charakteru zarobkowego, nie mieści się w ramach definicji działalności gospodarczej, o której mowa w powołanych przepisach ustawowych.

Biorąc pod uwagę powyższe, na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych grunty i budynki lub ich części, stanowiące własność gminy, wykorzystywane przez gminę na prowadzenie gospodarki kanalizacyjnej, będą zwolnione od podatku od nieruchomości. Podobnie budowle wchodzące skład infrastruktury kanalizacyjnej nie są związane W z prowadzeniem działalności gospodarczej, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy. Nadmienić należy, że podobny pogląd w sprawie wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 5 lutego 2016 r., sygn. akt I SA/Lu 822/15.

Przedstawiając powyższe należy zaznaczyć, ze wyjaśnienia Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu nie stanowią wiążącej wykładni prawa.

{RIO Opole, 2016-07-05, sygn. NA.III-0221-8/2016}