Konsolidacja zadłużenia gminy poprzez spłatę wcześniej zaciągniętych kredytów z kredytu konsolidacyjnego

Stanowisko RIO Opole:

W odpowiedzi na pismo z dnia 8 sierpnia 2013 r. sygn. FN.I.3031.1.25.2013 dotyczące wyjaśnienia, czy przepis art. 169 ustawy z 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych znajduje zastosowanie w sytuacji konsolidacji zadłużenia gminy poprzez spłatę wcześniej zaciągniętych kredytów z kredytu konsolidacyjnego, wyjaśniam co następuje.

Szczegółowe rozwiązania dotyczące możliwości korzystania przez jednostki samorządu terytorialnego ze zwrotnych źródeł finansowania zawiera ustawa o finansach publicznych. W art. 89 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885 ze zm.) określono cele, na które mogą być przeznaczone środki pochodzące z zaciągniętego kredytu lub pożyczki, jak również ze sprzedaży wyemitowanych papierów wartościowych. Wśród tych celów w art. 89 ust. 1 pkt 3 wskazano spłatę wcześniej zaciągniętych zobowiązań z tytułu emisji papierów wartościowych oraz zaciągniętych pożyczek i kredytów.

W związku z normą z art. 121 ust. 2 oraz art. 85 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (Dz.U. z 2009 r. nr 157, poz. 1241) w roku 2013 mają zastosowanie zasady określone w art. 169 i art. 170 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2005 r. nr 249, poz. 2104 ze zm.), natomiast od roku 2014 mają zastosowanie relacje, o których mowa w art. 243 oraz art. 244 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

Jak wynika z treści art. 169 powołanej ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. łączna kwota przypadających w danym roku budżetowym:

a) spłat rat kredytów i pożyczek wraz z należnymi w danym roku odsetkami od kredytów i pożyczek;
b) wykupów papierów wartościowych emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego wraz z należnymi odsetkami i dyskontem od papierów wartościowych;
c) potencjalnych spłat kwot wynikających z udzielonych przez jednostki samorządu terytorialnego poręczeń oraz gwarancji; – nie może przekroczyć 15 % planowanych na dany rok budżetowy dochodów jednostki samorządu terytorialnego, a w przypadku gdy wartość relacji kwoty państwowego długu publicznego do produktu krajowego brutto przekroczy 55 %, to kwota ta nie może przekroczyć 12% planowanych dochodów jednostki samorządu terytorialnego, chyba że obciążenia te w całości wynikają z zobowiązań zaciągniętych przed datą ogłoszenia tej relacji.

Z przepisów tych wynika, że obciążenia budżetów jednostek samorządu terytorialnego spłatami zobowiązań z tytułu długoterminowych kredytów i pożyczek oraz wyemitowanych papierów wartościowych wraz z należnymi odsetkami w 2013 roku nie mogą przekroczyć 15% planowanych na dany rok dochodów budżetowych, a począwszy od 2014 roku relacji określonej na podstawie art. 243 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Przepisy ustawy nie czynią wyjątków dla spłat dokonywanych w ramach konsolidacji zadłużenia.

Na podkreślenie zasługuje fakt, że każdorazowe ubieganie się przez jednostkę samorządu terytorialnego o kredyt, pożyczkę lub emisję obligacji wiąże się z ustawowym obowiązkiem nałożonym na organ wykonawczy, dotyczącym uzyskania opinii regionalnej izby obrachunkowej o możliwości spłaty kredytu lub pożyczki albo wykupu papierów wartościowych. Ocena poszczególnych stanów faktycznych oraz indywidualnych okoliczności ich zaistnienia będzie dokonywana podczas wydawania opinii przez składy orzekające, jak również podczas badania uchwał i zarządzeń w trybie nadzoru przez Kolegium Izby na zgodność z przepisami prawa.

{RIO Opole, 2013-09-06, sygn. NA.III-0221-22/2013}