Stanowisko RIO Łódź:

W odpowiedzi na pismo pani Dyrektor zawierające wniosek o udzielenie wyjaśnienia odnośnie możliwości sfinansowania z budżetu Województwa Łódzkiego wykonania zastępczego usunięcia odpadów, a następnie wnioskowania do Wojewody o zwrot poniesionych kosztów uprzejmie informuję:

Ze skierowanego do Izby pisma wynika, ze Marszałek Województwa Łódzkiego, zgodnie z postanowieniami Naczelnego Sądu Administracyjnego, rozstrzygającymi spory kompetencyjne ze Starostą Belchatowskim, został wskazany jako organ właściwy do wygaszenia, na podstawie art.47 ust.8 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, decyzji z zakresu gospodarki odpadami określonym spółkom oraz do egzekucji obowiązku polegającego na usunięciu i utylizacji odpadów, które pozostały po działalności prowadzonej przez te podmioty. Konieczność podjęcia działań jest niezbędna z uwagi na skażenie terenu.

Na gruncie tak sformułowanego stanu faktycznego powstała wątpliwość co do możliwości sfinansowania z budżetu Województwa Łódzkiego wykonania zastępczego usunięcia odpadów, a następnie wnioskowania do Wojewody o zwrot poniesionych kosztów.

Formułując własne stanowisko w sprawie jednostka wskazała na przepis art. 108 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, zgodnie z którym obowiązki wskazane w postanowieniach NSA, egzekwowane przez Marszalka Województwa są zadaniami zleconymi z zakresu administracji rządowej oraz art. 40 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, w oparciu o który Marszałek Województwa Łódzkiego winien otrzymać z budżetu państwa dotację celową w wysokości zapewniającej realizacje tych zadań. Jednocześnie jednostka wskazała, że realizacja wykonania zastępczego usunięcia odpadów z budżetu Województwa Łódzkiego a następnie wnioskowanie do Wojewody o zwrot poniesionych kosztów stanowiłoby naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

Odnosząc się do sformułowanego w piśmie problemu Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi zwraca uwagę, że zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t j. Dz.U. z 2022 r. poz. 547 ze zm.) ustawy mogą określać sprawy należące do zakresu działania województwa jako zadania z zakresu administracji rządowej, wykonywane przez zarząd województwa. Zadanie, o którym mowa w piśmie, jest (jak podaje zresztą sama jednostka) zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej (w oparciu o przepisy ustawy o odpadach).

W tym miejscu wypada zauważyć, że żaden z obowiązujących przepisów nie pozwala jednostce na odstąpienie, czy też zaprzestanie realizacji nałożonych ustawami zadań zleconych (innymi słowy jednostka nie może zrezygnować z realizacji tych zadań), ani wykonania tych zadań w terminach innych niż wynika z przepisu prawa lub orzeczeń właściwych organów, czy sądów.

Przy pomnieć także wypada, że zgodnie z art. 49 ust. 1, 5 i 6 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego – jednostka samorządu terytorialnego wykonująca zadania zlecone z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone ustawami otrzymuje z budżetu państwa dotacje celowe w wysokości zapewniającej realizacje tych zadań, dotacje te powinny być przekazywane w sposób umożliwiający pełne i terminowe wykonanie zlecanych zadań, w przypadku zaś niedotrzymania tego warunku jednostce samorządu terytorialnego przysługuje prawo dochodzenia należnego świadczenia wraz z odsetkami w wysokości ustalonej jak dla zaległości podatkowych, w postępowaniu sądowym.

W świetle powyższego Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi stoi na stanowisku, iż w sytuacji opóźnień (zwłoki) w przekazaniu środków Województwo zobowiązane jest do poniesienia wydatków z własnych środków i ewentualne ich dochodzenie od Skarbu państwa na drodze sądowej.

Informuję jednocześnie, że stanowisko przedstawione w niniejszym piśmie udzielone zostało w ramach prowadzonej przez Izbę działalności informacyjnej i nie ma mocy wiążącej oraz że w stanowisku tym Izba nie odniosła się do kwestii naruszenia dyscypliny finansów publicznych albowiem orzekanie o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych należy do kompetencji Komisji Orzekających (Regionalnej i Głównej), co przesadza o braku podstaw prawnych do zajęcia stanowiska w tym przedmiocie przez RIO w Łodzi.

{RIO Łódź, 2022-10-17, sygn. WA 4120-28/2022-w}