Wykazywanie należności w sprawozdaniach budżetowych

Stanowisko RIO Lublin:

W odpowiedzi na wniosek z 4 stycznia 2023 r. w sprawie wykazywania należności w sprawozdaniach budżetowych oraz sprawozdaniach z zakresu operacji finansowych, przedstawiam następujące stanowisko w sprawie.

Zgodnie z przepisem § 3 ust. 1 Instrukcji sporządzania sprawozdań budżetowych w zakresie budżetów jednostek samorządu terytorialnego, będącej załącznikiem nr 37 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 stycznia 2022 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. poz. 144), sprawozdanie jednostkowe z wykonania planu dochodów budżetowych z tytułu podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych, pobieranych przez jednostki samorządu terytorialnego, sporządza się na podstawie danych z ewidencji księgowej, przy czym „w kolumnie „Należności” wykazuje się: salda początkowe (należności pozostałych do zapłaty zmniejszone o nadpłaty), powiększone o kwoty przypisów należności z tytułu dochodów budżetowych, po zmniejszeniu ich o kwoty odpisów; jeżeli kwota nadpłat i odpisów przewyższa kwotę należności pozostałych do zapłaty i przypisów, to różnicę wykazuje się jako liczbę ujemną. W kolumnie „Należności” nie wykazuje się należności długoterminowych.

Sprawozdanie Rb-27S jest sprawozdaniem z wykonania planu dochodów budżetowych jednostki samorządu terytorialnego. Biorąc pod uwagę przepis art. 211 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1634 z późn. zm.), zgodnie z którym budżet jednostki samorządu terytorialnego jest rocznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów tej jednostki uchwalanym na rok budżetowy, którym jest rok kalendarzowy, natomiast podstawą gospodarki finansowej jednostki samorządu terytorialnego w danym roku budżetowym jest uchwała budżetowa, określająca łączną kwotę planowanych dochodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z wyodrębnieniem dochodów bieżących i majątkowych (art. 212 ust. 1 pkt 1) -sprawozdanie Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych jednostki samorządu terytorialnego dotyczy roku kalendarzowego, za który jest sporządzane.

Wobec powyższego w kolumnie „Należności” wykazuje się kwoty przypisów należności z tytułu dochodów budżetowych, których pierwotny termin płatności przypada na dany rok budżetowy, a nie na rok następny.

Reguła ta znajduje również zastosowanie w przypadku sprawozdania Rb-27zz z wykonania planu dochodów związanych z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami, gdzie wprost zostało wskazane, że „w kolumnie „Należności” wykazuje się salda początkowe (należności pozostałych do zapłaty zmniejszone o nadpłaty), powiększone o kwoty przypisów należności z tytułu dochodów budżetowych, których termin płatności przypada na dany rok budżetowy. po zmniejszeniu ich o kwoty odpisów, z uwzględnieniem § 3 ust. 6; jeżeli kwota nadpłat i odpisów przewyższa kwotę należności pozostałych do zapłaty i przypisów, to różnicę wykazuje się jako liczbę ujemną” (§ 6 ust. 1 pkt 2 Instrukcji nr 37).

Kwoty ujęte w sprawozdaniach powinny być zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej (§ 9 ust. 2 rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej). Jednocześnie z przepisu § 20 ust. I pkt 4 lit. b rozporządzenia z dnia 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 342) wynika, że zakładowy plan kont powinien zapewniać możliwość sporządzenia sprawozdań finansowych, sprawozdań budżetowych lub innych sprawozdań określonych w odrębnych przepisach. Stosowane przez jednostkę rozwiązania ewidencyjne – zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 120) – powinny wynikać z przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, którą ustala w formie pisemnej i aktualizuje kierownik jednostki.

Z kolei zgodnie z § 12 ust. 2 Instrukcji sporządzania sprawozdań, będącej załącznikiem nr 8 do rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz. U. poz. 2396 z późn. zm.) w sprawozdaniu Rb-N, w pozycjach odnoszących się do należności według poszczególnych tytułów, wykazuje się kwoty należności ogółem, w tym należności długoterminowe, przy czym przez pojęcie „należności długoterminowe” rozumie się należności, których pierwotny termin spłaty czy też wykupu jest dłuższy niż rok. Przez pierwotny termin zapadalności, tj. spłaty lub wykupu, należy rozumieć termin, wynikający z umowy, do końca którego dłużnik zobowiązał się spłacić dane zobowiązanie, niezależnie od harmonogramu spłat. W przypadku zmiany umowy za pierwotny termin zapłaty należności uznaje się nowy termin wynikający ze zmiany umowy liczony względem terminu powstania zobowiązania do płatności.

Zasady dotyczące sprawozdania Rb-N stosuje się również do sporządzania sprawozdania Rb-ZN (§10 ust. 10 powyższego rozporządzenia).

Jednocześnie informuję, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Lublinie, prowadząc działalność informacyjną, instruktażową i szkoleniową przedstawia wyłącznie swoje stanowisko i nie jest upoważniona do wydawania rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach ani do dokonywania wiążącej wykładni przepisów prawa.

{RIO Lublin, 2023-01-20, sygn. RIO.I.070.3.2023}