Stanowisko RIO Lublin:

Regionalna Izba Obrachunkowa w Lublinie odpowiadając na pismo z 26 października br. z zapytaniem o możliwość wykonania przez gminę inwestycji w postaci budowy kablowej linii niskiego napięcia oświetlenia drogowego wraz z zabudową słupów oświetleniowych w ramach zadania inwestycyjnego „Budowa oświetlenia przestrzeni publicznej na terenie Łukowskiej Spółdzielni Mieszkaniowej w Łukowie” wyjaśnia, co następuje.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 713 z późn. zm.) do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Jednym z takich zadań jest zapewnienie porządku publicznego oraz bezpieczeństwa obywateli (art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy). W doktrynie powszechnie przyjmuje się, że mimo braku wyraźnego wskazania przyjąć należy, iż obowiązek organizacji i finansowania oświetlenia terenów uczęszczanych przez mieszkańców spoczywa na gminie, w odniesieniu do tych miejsc publicznych (ulic, placów) i dróg, które znajdują się na obszarze danej gminy i które jednocześnie stanowią jej mienie komunalne, względnie znajdują się w jej zarządzie (drogi gminne). W Państwa przypadku tereny na których ma być przeprowadzona opisana w piśmie inwestycja w postaci budowy kablowej linii niskiego napięcia oświetlenia drogowego wraz z zabudową słupów oświetleniowych nie stanowią jej mienia komunalnego (lecz spółdzielni) oraz nie znajdują się w zarządzie sprawowanym przez gminę.

W ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. – prawo energetyczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 833 z późn. zm.) wskazane zostało, że oświetlanie miejsc publicznych, o których mowa w art. 18 ust. 1 tej ustawy, dotyczy nieruchomości publicznych, w szczególności tych użytkowanych przez wszystkich członków wspólnoty samorządowej, takich jak drogi gminne, powiatowe, wojewódzkie, cmentarze komunalne itd. Zatem drogą publiczną nie będzie droga prywatna, nie będzie też droga wewnętrzna, drogi dojazdowe do gruntów rolnych, leśnych, drogi dojazdowe do obiektów użytkowanych przez przedsiębiorców, place przed dworcami kolejowymi, autobusowymi oraz drogi w osiedlach spółdzielczych i wspólnotach mieszkaniowych.

Mając powyższe na uwadze, w opinii Izby, gmina nie ma obowiązku, a wręcz nie może finansować oświetlenia nieruchomości (m. in. dróg wewnętrznych) należących do podmiotów prywatnych, a do takich niewątpliwe należą spółdzielnie mieszkaniowe. Takie stanowisko znajduje odzwierciedlenie w orzecznictwie. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, w uzasadnieniu wyroku z dnia 9 sierpnia 2009 r. (I SA/Łd 220/07) podniósł, iż zgodnie z treścią art. 216 ust.1 Konstytucji RP środki finansowe na cele publiczne są gromadzone i wydatkowane w sposób określony w ustawie. Wydatki budżetów jednostek samorządu terytorialnego natomiast są przeznaczone na realizację zadań określonych w odrębnych przepisach, w szczególności zaś na zadania własne jednostek samorządu terytorialnego, zadania z zakresu administracji rządowej i inne zlecone jednostkom samorządu terytorialnego ustawami. Finansowanie oświetlenia nieruchomości nie wchodzących w skład zasobu mienia komunalnego nie jest zadaniem własnym gminy i tym samym gmina nie może ponosić tego rodzaju kosztów.

Jednocześnie informuję, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Lublinie, prowadząc działalność informacyjną, instruktażową i szkoleniową przedstawia wyłączne swoje stanowisko i nie jest upoważniona do wydawania rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach ani do dokonywania wiążącej wykładni przepisów prawa.

{RIO Lublin, 2020-11-23, sygn. RIO – I – 430/44/2020}