Stanowisko RIO Lublin:

Regionalna Izba Obrachunkowa w Lublinie odpowiadając na pismo z 28 października br. w sprawie zastosowania art. 54 ust 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2019 r. poz. 2215) wyjaśnia.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że Karta Nauczyciela określając w art. 54 ust. 5 szczególne uprawnienia nauczyciela zatrudnionego na terenie wsi lub w mieście liczącym do 5000 mieszkańców, nie precyzuje, w jaki sposób należy ustalać, czy dane miasto mieści się w kategorii miast do 5.000 mieszkańców. W systemie prawnym obwiązującym na terenie Rzeczypospolitej Polskiej istnieją dwa zasadnicze źródła informacji na temat liczby ludności-ewidencja ludności oraz dane statystyczne. W analizowanym stanie faktycznym dane z ewidencji ludności wskazują na to, że liczba mieszkańców miasta Szczebrzeszyn przekracza 5.000 mieszkańców, natomiast dane statystyczne publikowane przez Główny Urząd Statystyczny wskazują, że liczba ta nie jest wyższa niż 5.000 mieszkańców.

Izba zwraca w tym miejscu uwagę, że sposób rozumienia pojęcia liczby mieszkańców został wskazany w art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 23 z późn. zm.), zgodnie z którym ilekroć w ustawie jest mowa o liczbie mieszkańców – rozumie się przez to liczbę mieszkańców zamieszkałych na obszarze danej jednostki samorządu terytorialnego lub obszarze kraju, według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego rok bazowy, ustaloną przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do dnia 31 maja roku bazowego. W myśl art. 2 pkt 3 tej ustawy rokiem bazowym jest rok poprzedzający rok budżetowy. Zgodnie zaś z art. 28 ust. 5 tej ustawy minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, biorąc pod uwagę zakres zadań realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, dzieli część oświatową subwencji ogólnej między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego, biorąc pod uwagę zakres realizowanych przez te jednostki zadań oświatowych.

Stosownie do powyższych uregulowań, kwota części oświatowej subwencji ogólnej na 2020 r. została przyznana dla miasta Szczebrzeszyn zgodnie z zasadami przyjętymi w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2020 wydanym na podstawie art. 28 ust. 6 ww. ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Zauważyć przy tym trzeba, iż w algorytmie podziału subwencji określonym w załączniku do powołanego powyżej rozporządzenia (pkt 6 lit. b) znajduje się przyznawana gminom wiejskim waga „R”, zgodnie z definicją „uwzględniająca zwiększone wydatki z tytułu wypłacanego dodatku, o którym mowa w art. 54 ust. 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela”.

Mając na uwadze wskazane powyżej regulacje prawne, w opinii Izby, przy ustalaniu liczby mieszkańców warunkującej przyznanie określonego w art. 54 ust. 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela dodatku w wysokości 10% wynagrodzenia zasadniczego, prawidłowe wydaje się oparcie na danych ustalonych w tym zakresie przez Główny Urząd Statystyczny.

Dodatkowo Izba zwraca uwagę, że w przypadku zaistnienia wątpliwości dotyczących liczby mieszkańców gminy, polegającej na stwierdzeniu przez gminę rozbieżności między liczbą mieszkańców podaną przez Główny Urząd Statystyczny, a liczbą mieszkańców ustaloną przez gminę samodzielnie, jednostka taka może zwrócić się – za pośrednictwem Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego – do Głównego Urzędu Statystycznego, który przedstawiłby stosowaną metodologię bilansów ludności oraz ewentualnie wyjaśniłby przyczyny powstałych rozbieżności.

Jednocześnie informuję, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Lublinie, prowadząc działalność informacyjną, instruktażową i szkoleniową przedstawia wyłączne swoje stanowisko i nie jest upoważniona do wydawania rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach ani do dokonywania wiążącej wykładni przepisów prawa.

{RIO Lublin, 2020-11-17, sygn. RIO – I – 430/45/2020}