Stanowisko RIO Lublin:

W odpowiedzi na Pana pismo z 20 maja br. w sprawie wpływu emisji obligacji przychodowych przez gminę na wskaźniki ograniczające zadłużenie gminy, uprzejmie wyjaśniam, że obligacje przychodowe to papiery wartościowe, które mogą być emitowane m.in. przez jednostki samorządu terytorialnego, a przepisy związane z emisją obligacji przychodowych znajdują się w art. 24-27 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach (Dz. U. z 2018 r. poz. 483). Obligacje te są szczególnym rodzajem instrumentu finansowego służącego finansowaniu potrzeb inwestycyjnych obejmujących zadania z zakresu użyteczności publicznej. Środki pozyskane z emisji obligacji przychodowych przeznaczane są na realizację przedsięwzięcia, którego rodzaj i cel określony jest w uchwale o emisji obligacji przychodowych, a zaspokojenie roszczeń obligatoriuszy nastąpi na zasadzie prawa pierwszeństwa z wyraźnie wyodrębnionych źródeł wskazanych w tej uchwale (z przedsięwzięć zrealizowanych ze środków uzyskanych z emisji obligacji lub z innych przedsięwzięć). Do istotnych cech obligacji przychodowych należy ograniczona odpowiedzialność emitenta za zobowiązania z nich wynikające (ograniczenie do przychodów albo do majątku przedsięwzięcia sfinansowanego ze środków uzyskanych z emisji obligacji lub do przychodów z innych, wskazanych przez emitenta przedsięwzięć).

Finansowanie planowanego przedsięwzięcia środkami pochodzącymi z emisji obligacji przychodowych w aktualnym stanie prawnym nie ma wpływu na indywidualny wskaźnik spłaty zobowiązań jst. Zgodnie z obowiązującymi przepisami art. 243a ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869) przy ustalaniu ograniczeń zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego, o których mowa w art. 243 ustawy o finansach publicznych nie uwzględnia się środków pochodzących z przedsięwzięcia i zaewidencjonowanych na wydzielonym rachunku bankowym ani też świadczeń emitenta należnych uprawnionym obligatariuszom.

We wniosku wskazano, że od 1 lipca 2019 r. wchodzi w życie większa część przepisów ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru nad rynkiem finansowym oraz ochrony inwestorów na tym rynku (Dz. U. z 2018 r. poz. 2243), mocą której zmieniono m.in. przepisy ustawy o obligacjach. Najistotniejszą modyfikacją jest brak możliwości emisji obligacji w formie dokumentu oraz obowiązek rejestracji wszystkich emitowanych obligacji w depozycie papierów wartościowych (prowadzonym przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. lub spółkę, której przekazano wykonywanie czynności z tego zakresu), co spowoduje zwiększenie kosztów emisji, ponieważ rejestracja wiązać się będzie z koniecznością uiszczenia opłaty za każdą serię emitowanych papierów wartościowych. Wprowadzone tą ustawą zmiany nie odnoszą się do zapisów art. 243a ustawy o finansach publicznych, wobec czego nie wpływają na możliwość nieuwzględniania przy obliczaniu wskaźnika zadłużenia jst zobowiązań wynikających z emisji obligacji przychodowych.

Jednocześnie przypominam, że regionalne izby obrachunkowe zobowiązane są – zgodnie z przepisami art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U z 2016 r. poz. 561 z późn. zm.) – do udzielania wyjaśnień dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych, nie posiadają natomiast upoważnienia do wydawnia rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Wybór modelu finansowania planowanych inwestycji należy do wyłącznej kompetencji właściwych organów gminy, które powinny o tym decydować na podstawie przepisów obowiązujących w czasie ich podejmowania, a Regionalna Izba Obrachunkowa w Lublinie nie może wypowiadać się, czy zapisy art. 243a ustawy o finansach publicznych w przyszłości nie zostaną zmienione.

{RIO Lublin, 2019-06-04, sygn. RIO – I – 430/17/19}