Stanowisko RIO Lublin:

W odpowiedzi na Pana wniosek z 19 kwietnia br. w sprawie udzielenia wyjaśnienia w zakresie wypłaty ekwiwalentu pieniężnego dla członków ochotniczej straży pożarnej uprzejmie wyjaśniam, że sprawę wypłat członkom OSP ekwiwalentu za udział w akcjach pożarniczych i szkoleniach regulują przepisy art. 28 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2018 r., poz. 620 z późn. zm.), z których wynika generalna zasada, że do otrzymania ekwiwalentu uprawniony jest każdy członek ochotniczej straży pożarnej, który uczestniczył w działaniu ratowniczym lub szkoleniu pożarnicznym organizowanym przez Państwową Straż Pożarną lub gminę. Wysokość ewiwalentu ustala rada gminy w drodze uchwały, a jego wysokość nie może przekroczyć 1/175 przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego przez prezesa GUS w Monitorze Polskim przed dniem ustalenia ekwiwalentu, za każdą godzinę udziału udziału w działaniu ratowniczym lub szkoleniu pożarnicznym. Jedyny wyjątek od tej zasady został zdefiniowany w ust. 3 tego przepisu, a dotyczy on sytuacji gdy członek OSP biorący udział w działaniu ratowniczym lub szkoleniu za czas nieobecności w pracy zachował wynagrodzenie, wówczas ekwiwalent mu nie przysługuje.

Jak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 3 grudnia 2009 r. (sygn. II SA/Op 380/09) ekwiwalent, o którym mowa w art. 28 ustawy o ochronie przeciwpożarowej, stanowi równoważnik, odpowiednik wkładu wniesionego przez członka OSP w postaci czasu, wysiłku i zdrowia w ochronę przecipożarową, czyli w działanie mające na celu ochronę życia, zdrowia, mienia innych osób lub ochronę środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innymi zagrożeniami. Tym samym nie stanowi odpowiednika wynagrodzenia i nie może być traktowany jako rekompensata za utracone zarobki. Tak więc wszystkim członkom OSP (pracownik, emeryt, rolnik, bezrobotny), którzy brali udział w działaniu ratowniczym – poza tymi, którzy za czas akcji zachowali prawo do wynagrodzenia – przysługuje ekwiwalent w wysokości określonej w uchwale, bez względu na ich status. Każdy członek ochotniczej straży pożarnej biorący udział w działaniach ratowniczych lub szkoleniu pożarniczym powinien otrzymać ekwiwalent za czas i trud związany z działaniami ratowniczymi. Z punktu widzenia wykonywanych zadań fakt, czy dany członek OSP pozostaje w stosunku pracy jest nieistotny, ponieważ każdy wnosi taki sam wkład w postaci czasu, wysiłku i zdrowia w ochronę przeciwpożarową.

Wobec powyższego – zdaniem Regionalnej Izby Obrachunkowej w Lublinie – każdemu członkowi ochotniczej straży pożarnej (pracownik, uczeń, student, emeryt, rolnik, bezrobotny) biorącemu udział w działaniach ratowniczych lub szkoleniu pożarniczym – poza tymi, którzy za czas akcji zachowali prawo do wynagrodzenia – przysługuje ekwiwalent w wysokości okreslonej w uchwale rady gminy.

Jednocześnie informuję, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Lublinie, prowadząc działalność informacyjną, instruktażową i szkoleniową przedstawia wyłącznie swoje stanowisko i nie jst upoważniona do wydawania rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach ani do dokonywania wiążącej wykładni przepisów prawa.

{RIO Lublin, 2019-05-07, sygn. RIO – I – 430/13/19}